نهم


سيّد ابن طاوس و شيخ طوسي و ديگران به سند صحيح از معاويه بن عمّار روايت كرده اند:
حضرت امام جعفر صادق عليه السلام بعد از نماز عصر اين دعا مي خواندند:
«اَلْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ وَ صَلَّي اللَّهُ عَلي مُحَمَّدٍ خاتَمِ النَّبِيينَ وَ عَلي آلِهِ الطَّاهِرينَ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فِي اللَّيْلِ إِذا يَغْشي وَ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِه فِي النَّهارِ إِذا تَجَلّي وَ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِه فِي الآخِرَةِ وَ الأُولي وَ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِه ما لاحَ الْجَديدانِ وَ ما اطَّرَدَ الخافِقانِ وَ ما حَدا الْحادِيانِ وَ ما عَسْعَسَ لَيْلٌ وَ ما اَدْلَهَمَّ ظَلامٌ وَ ما تَنَفَّسَ صُبْحٌ وَ ما أَضاءَ فَجْرٌ اَللَّهُمَّ اجْعَلْ مُحَمَّداً خَطيبَ وَفْدِ الْمُؤْمِنينَ إِلَيْكَ وَ الْمَكْسُوَّ حُلَلَ الأَمانِ إِذا وَقَفَ بَيْنَ يَدَيْكَ وَ النَّاطِقَ إِذا خَرَسَتِ الْأَلْسُنُ بِالثَّناءِ عَلَيْكَ اَللَّهُمَّ أَعْلِ مَنْزِلَتَهُ وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ وَ أَظْهِرْ حُجَّتَهُ وَ تَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَ ابْعَثْهُ الْمَقاَم الْمَحْمُودَ الَّذي وَعَدْتَهُ وَ اغْفِر لَهُ ما أَحْدَثَ الْمُحْدِثُونَ مِنْ أُمَّتِه بَعْدَهُ اَللَّهُمَّ بَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ مِنّي (عنّي) التَّحِيَّةَ وَ السَّلامَ وَ ارْدُدْ عَلَيَّ مِنْهُمْ تَحِيَّةً كَثيرَةً وَ سَلاماً يا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ وَ الْفَضْلِ وَ الْإِنْعامِ اَللَّهُمَّ إِنّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ مَضَلّاتِ الْفِتَنِ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ وَ الْإِثْمَ وَ الْبَغْيَ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ أَنْ أُشْرِكَ بِكَ ما لَمْ تُنَزِّلْ بِه سُلْطاناً أَوْ (أن) أَقُولَ عَلَيْكَ ما لا أَعْلَمُ اَللَّهُمَّ إِنّي أَسْئَلُكَ مُوجِباتِ رَحْمَتِكَ وَ عَزائِمَ مَغْفِرَتِكَ وَ الْغَنيمَةَ مِنْ كُلِّ بِرٍّ وَ السَّلامَةَ مِنْ كُلِّ إِثْمٍ وَ أَسْئَلُكَ الْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ(بالخَير) وَ النَّجاةَ مِنَ النَّارِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ لي في صَلاتي وَ دُعائي بَرَكَةً تُطَهِّرُ بِها قَلْبي وَ تُؤمِنُ بِها رَوْعَتي وَ تَكْشِفُ بِها كَرْبي(كُربَتي) وَ تَغْفِرُ بِها ذَنْبي وَ تُصْلِحُ بِها أَمْري وَ تُغْني بِها فَقْري وَ تُذْهِبُ بِها ضُرّي وَ تُفَرِّجُ بِها هَمّي وَ تُسلّي بِها غَمّي وَ تَشْفي بِها سُقْمي وَ تُؤْمِنُ بِها خَوْفي وَ تَجْلُو بِها حُزْني وَ تَقْضي بِها دَيْني وَ تَجْمَعُ بِها شَمْلي وَ تُبَيِّضُ بِها وَجْهي وَ اجْعَلْ ما عِنْدَكَ خَيْراً لي اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ لا تَدَعْ لي(لنا) ذَنْباً إِلّا غَفَرْتَهُ وَ لا كَرْباً إِلّا كَشَفْتَهُ وَ لا خَوْفاً إِلّا آمَنْتَهُ وَ لا سُقْماً إِلّا شَفَيْتَهُ وَ لا هَمّاً إِلّا فَرَّجْتَهُ وَ لا غَمّاً إِلّا أَذْهَبْتَهُ وَ لا حُزْناً إِلّا سَلَّيْتَهُ(سَلَّبتَه) وَ لا دَيْناً إِلّا قَضَيْتَهُ وَ لا عَدُوّاً إِلّا كَفَيْتَهُ وَ لا حاجَةً إِلّا قَضَيْتَها وَ لا دَعْوَةً إِلّا أَجَبْتَها وَ لا مَسْئَلَةً إِلّا أَعْطَيْتَها وَ لا أَمانَةً إِلّا أَدَّيْتَها وَ لا فِتْنَةً إِلّا صَرَفْتَها اَللَّهُمَّ اصْرِفْ عَنّي مِنَ الْعاهاتِ وَ الْآفاتِ وَ الْبَلِيَّاتِ ما أُطيقُ وَ ما لا أُطيقُ صَرْفَهُ إِلّا بِكَ اَللَّهُمَّ أَمْسي ظُلْمي مُسْتَجيراً بِعَفْوِكَ وَ أَمْسَتْ ذُنُوبي مُسْتَجيرَةً بِمَغْفِرَتِكَ وَ أَمْسي خَوْفي مُسْتَجيراً بِأَمانِكَ وَ أَمْسي فَقْري مُسْتَجيراً بِغِناكَ وَ أَمْسي ذُلّي مُسْتَجيراً بِعِزِّكَ وَ أَمْسي ضَعْفي مُسْتَجيراً بِقُوَّتِكَ وَ أَمْسي وَجْهي الْبالي الْفاني مُسْتَجيراً بِوَجْهِكَ الدَّائِمِ الْباقي يا كائِناً قَبْلَ كُلِّ شَيْ ءٍ يا كائِناً بَعْدَ كُلِّ شيْ ءٍ وَ يا مُكَوِّنَ كُلِّ شَيْ ءٍ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اصْرِفْ عَنّي وَ عَنْ أَهْلي وَ مالي وَ وُلْدي(جيراني) وَ أَهْلِ حُزانَتي وَ إِخْواني فيكَ شَرَّ كُلِّ ذي شَرٍّ وَ شَرَّ كُلِّ جَبَّارٍ عَنيدٍ وَ شَيْطانٍ مَريدٍ وَ سُلْطانٍ جائِرٍ وَ عَدُوٍّ قاهِرٍ وَ حاسِدٍ مُعانِدٍ وَ باغٍ مُراصِدٍ وَ شَرَّ السَّامَّةِ وَ الْهامَّةِ وَ ما دَبَّ فِي اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ مِنْ شَرِّ فُسَّاقِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ وَ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَ الْإنْسِ وَ أَعُوذُ بِدِرْعِكَ الْحَصينَةِ الَّتي لا تُرامُ وَ أَسْئَلُكَ أنْ لا تُميتَني غَمّاً وَ لا هَمّاً وَ لا مُتَرَدِّياً(و لا تَرَدِّيا) وَ لا رَدْماً وَ لا غَرْقاً وَ لا حَرْقاً وَ لا جَرْقاً وَ لا عَطَشاً وَ لا صَبْراً وَ لا قَوَداً وَ لا أَكيلَ السَّبُعِ وَ أَمِتْني عَلي فِراشي في عافِيَةٍ أَوْ فِي الصَّفِ الَّذي نَعَتَّ أَهْلَهُ في كِتابِكَ فَقُلْتَ: «كَأَنَّهُمْ بُنْيانٌ مَرْصُوصٌ»(1)
مُقْبِلينَ غَيْرَ مُدْبِرينَ عَلي طاعَتِكَ وَ طاعَةِ رَسُولِكَ صلي الله عليه وآله قائِماً بِحَقِّكَ غَيْرَ جاحِدٍ لِآلائِكَ وَ لامُعانِداً لِأَوْلِيائِكَ وَ لا مُوالِياً لِأَعْدائِكَ يا كَريمُ اَللَّهُمَّ اجْعَلْ دُعائي فِي الْمَرْفُوعِ الْمُسْتَجابِ وَاجْعَلْني عِنْدَكَ وَجيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ الَّذينَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ وَ اغْفِرْ لي وَ لِوالِدَيَّ وَ ما وَلَدا وَ ما وَلَدْتُ وَ ما تَوالَدُوا مِنَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ يا خَيْرَ الْغافِرينَ الْحَمْدُ للَّهِ الَّذي قَضي عَنّي صَلاةً كانَتْ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ كِتاباً مَوْقُوتاً؛(2)
- ستايش خدايي را كه پروردگار عالميان است، و درود خداوند بر حضرت محمد خاتم پيامبران و بر خاندان پاك او. خداوندا، بر حضرت محمد درود فرست در شب هنگامي كه مي پوشاند، و بر او درود فرست در روز هنگامي كه روشن مي نمايد، و بر او درود فرست در آخرت و دنيا، و بر او درود فرست تا زماني كه شب و روز آشكار مي گردند، و مشرق و مغرب در پي هم مي آيند، و دو ستاره ي مشخص طلوع مي كنند، و شب روي مي آورد و مي رود، و شديداً تاريك مي گردد، و صبح آشكار گشته و سپيده دم روشن مي گردد. خداوندا، حضرت محمد صلي الله عليه و آله را سخنور مؤمناني كه بر تو وارد مي شوند قرار داده، و هنگامي كه در پيشگاهت مي ايستد، جامه هاي نفيس ايمني را بر تنش بپوشان، و هنگامي كه زبانها لال مي شوند زبان او را به مدح و ثناي خويش بگشاي. خداوندا، منزلت او را بلند، و مقامش را رفيع، و دليلش را آشكار گردان، و شفاعتش را بپذير، و او را به جايگاه ستوده اي كه وعده اش داده اي برانگيز، و آنچه را بدعت گزاران امتش بعد از او بدعت گذاري نموده اند، بيامرز و محو فرما. خدايا، از سوي من به روح محمد و آل محمد درود و سلام برسان، و از آنان بر من درود و سلام بسيار برگردان. اي صاحب عظمت و بزرگواري و بخشش و انعام.
خدايا، به تو پناه مي برم از فتنه هاي گمراه كننده، آشكار و نهان آنها، و از گناه و تجاوز به ناحق و اينكه آنچه را كه دليلي براي آن نازل نفرموده اي شريك تو قرار دهم، يا درباره ي تو سخني را كه از آن آگاهي ندارم بگويم. خداوندا، از تو رحمتهاي لازم و آمرزشهاي حتمي، و غنيمت برگرفتن از هر كار نيك، و سلامتي از هر گناه را درخواست مي نمايم. و راه يافتن به بهشت و رهايي از آتش جهنم را از تو مي خواهم. خدايا، بر محمد و آل محمد درود فرست، و در نماز و دعايم بركتي قرار ده كه به وسيله ي آن دلم را پاكيزه گردانيده، و هراسم را ايمني بخشيده، و ناراحتي سخت و گلوگيرم را برطرف كرده و گناهم را آمرزيده، و امورم را اصلاح، و فقر و ناداري ام را مبدل به بي نيازي، و رنجوري و گرفتاري ام را مرتفع، و ناراحتي ام را برطرف نموده، و اندوهم را تسلي داده، و بيماري ام را بهبودي، و ترسم را بخشيده، و حزن و اندوهم را برطرف، و بدهي ام را ادا نموده، و پراكندگي خاطر و پريشاني ام را جمع، و رويم را سپيد گردانده، و آنچه را كه در نزد توست برايم خير قرار ده.
خدايا، بر محمد و آل محمد درود فرست و هيچ گناهي براي من مگذار مگر اينكه آن را آمرزيده باشي، و هيچ ناراحتي سختي مگر اينكه برطرف نموده باشي، و هيچ خوف و هراسي مگر اينكه ايمني بخشيده، و هيچ بيماري اي مگر اينكه بهبود ساخته باشي، و هيچ ناراحتي اي مگر اينكه برطرف نموده باشي، و هيچ غمي مگر اينكه مرتفع ساخته باشي، و هيچ اندوهي مگر اينكه تسلي داده باشي، و هيچ بدهكاري اي مگر اينكه ادا نموده باشي، و هيچ دشمني مگر اينكه مرا كفايت نموده باشي، و هيچ حاجتي مگر اينكه برآورده باشي، و هيچ دعايي مگر اينكه اجابت نموده باشي، و هيچ خواسته اي مگر اينكه عطا فرموده باشي، و هيچ امانتي مگر اينكه ادا فرموده باشي، و هيچ امتحان و گرفتاريي مگر اينكه جلو آن را گرفته باشي. خداوندا، تمام آسيبها و آفات و گرفتاريها، چه آنچه را كه توان مرتفع ساختن آن را دارم و چه ندارم، از من بازدار.
خداوندا، ظلم من با پناهنده شدن به عفو تو شب نموده، و گناهانم با پناهنده شدن به آمرزشت، و خوف و هراسم با پناهنده شدن به امن و امان تو، و ناداري ام با پناهنده شدن به بي نيازي ات، و خواري ام با پناهنده شدن به سرافرازي ات، و ناتواني ام با پناهنده شدن به قدرت تو، و روي [و وجود] پوسيدن و فاني شونده ام با پناهنده شدن به روي [و اسماء و صفات] جاودان و پاينده ي تو شب نموده است. اي خداوندي كه پيش از هر چيز بوده اي، و اي پديدآورنده ي هر چيز، بر محمد و آل محمد درود فرست و از من و خانواده و مال و دارايي و فرزندانم و تمام خويشان و بستگاني كه از اندوه ايشان ناراحت مي شوم و از برادران ديني ام، شر هر شر رسان، و سركش خيره سر و شيطان گردنكش، و پادشاه و فرمانرواي ظالم [يا: سركش]، و دشمن چيره، و حسود ستيزه جو، و ستمكار در كمين بدور دار، و نيز از شر هر حيوان زهرآلود و غير سمي و تمام آنچه كه در شب و روز مي جنبد، و از شر گناهكاران عرب و عجم و گناهكاران جن و انس بدور دار، و پناه مي برم به زره آهنين محفوظ تو كه هيچ كس و چيز نمي تواند آهنگ آن را بكند. و از تو درخواست مي نمايم كه مرگ مرا در حالت غمناك و يا در حالتي كه از جايي پرت شده، و يا ديواري روي من بريزد، و يا غرق شوم، و يا بسوزم قرار مده، و يا در حالت تشنگي و يا در حالي كه به زور نگاهم دارند و بكشند، و يا در حالتي كه به من آسيب برسانند و كشته شوم و يا به خاطر قصاص و يا خوراك درندگان گردم، قرار مده. و در رختخوابم در حالت عافيت يا در رديف كساني كه آنان را در كتاب خود ستوده و فرموده اي: «به گونه اي [در ايمان محكم و استوارند] كه گويي ساختمان سُربين هستند» بميران، در حالتي كه روي به دشمن باشيم، نه در حال پشت كردن و فرار از آنها، و نيز در حالتي كه در طاعت تو و پيروي رسولت صلي الله عليه و آله بوده، و حق تو را به جا آوريم بدون اينكه نعمتهايت را انكار نماييم، و با دوستانت دشمني داشته باشيم، و با دشمنانت دوستي كنيم؛ اي بزرگوار.
خداوندا، دعاي مرا در ميان دعاهاي بالا برده شده و مستجاب قرار ده، و مرا در نزد خود در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان درگاهت بگردان، آنان كه نه بيمي دارند و نه اندوهگين مي شوند، و من و پدر و مادر و تمام فرزندان آنها و تمام كساني را كه از مردان و زنان مؤمن تولد يافته اند، بيامرز، اي بهترين آمرزندگان. و ستايش براي خداوندي كه توفيق انجام نماز واجب معين ديگر بر مؤمنان را به من عطا فرمود.»(3)

پاورقي

1- سوره مباركه صف، آيه 4.
2- فلاح السائل، ص 206.
3- ادب حضور، ترجمه فلاح السائل، سيد بن طاووس(ره)، ص363-367.

بازگشت