مسئله اعتقاد به خدا از نظر معرفتي در رتبه معارف قرار دارد و از اصول دين به حساب ميآيد، لكن طبق روايات وارده از معصومينعليهمالسلام شرط قبولي و فائده داشتن آن، انجام واجبات و ترك محرمات الهي ميباشد.

رسول خداصلي الله وعليه وآله فرمود: نماز ستون دين است و اولين چيزي كه از اعمال بندگان در قيامت رسيدگي ميشود، نماز است. پس اگر نماز قبول شود و صحيح باشد، به اعمال ديگر بنده رسيدگي ميشود. اگر نمازش صحيح نباشد، به بقيه اعمالش رسيدگي نميشود.

ري شهري، ميزان الحكمه، ج 2، ص 1630، باب 2273.

اين روايت به صراحت تأكيد دارد كه قبولي ساير اعمال و شرط آن، پذيرش نماز انسان است. اگر نماز مقبول درگاه الهي قرار گيرد، بقيه اعمال بررسي گرديده و اعمال صالح مُهر تأييد ميخورند. اين نشان دهنده اهميت نماز در بين واجبات است. در روايت ديگري داريم كه مرز بين بندگي خدا و كفر، ترك صلاة است. ميزان الحكمه، ج 2، ص 1664، ح 10696، (ماده صلاة).

اين قاعده در مورد ساير واجبات نيز ميآيد، يعني اگر كسي روزهاش را عمداً ترك كرده و تا آخر عمر توبه نكند و قضايش را به جا نياورد، مسائل اعتقادي او زير سؤال ميرود. پس انجام واجبات الهي و ترك محرّمات نزد خداوند بسيار اهميت دارد، ولي اگر انسان نماز بخواند و فقط صرف رفع تكليف باشد، اين نماز داراي ارزش و اهميت پاييني است، هر چند تكليف از گردن انسان ساقط شده است. اين نماز اگر با شرايط صحت، خوانده شود، صحيح است، اما براي رسيدن به نماز مقبول درگاه الهي، علاوه بر شرايط ظاهري، شرايط باطني نيز دارد كه از جمله آنها اخلاص و با توجه و خشوع و خضوع خواندن است؛ بنابراين بسيار فرق است بين كسي كه اصلاً نماز نخواند با كسي كه به شرايط باطني و معنوي آن توجه ندارد.

خواندن نماز به هر صورت كه باشد، واجب است، خواه با اخلاص و توجه كامل و خواه نقصان داشته باشد.

هر چند مؤمن بايد سعي كند با توجه به خدا و احساس حضور در پيشگاه و توجه به معاني نماز و ترك اشتغالات دنيوي، زمينه حضور بيشتر قلب و خلوص را فراهم گرداند و نماز را سبك نشمارد، زيرا روايات زيادي در مذمت كساني كه نماز را سبك شمرده و آن را ضايع ميكنند، وارد شده است.

امام صادقعليهالسلام در آخرين لحظات عمر شريف خود، خانواده و نزديكان را فراخواند و فرمود: شفاعت ما شامل حال كساني كه نماز را سبك بشمارند نميشود.

همان، ص 1645، ح 10706.

پيامبرصلي الله وعليه وآله فرمود: كسي كه نماز را سبك بشمارد، از من نيست. قسم به خدا! در كنار حوض كوثر بر من وارد نميشود.

همان، ص 10705.







دفتر تبليغات اسلامي