شكسته بودن نماز مسافر و افطار روزه از احكام ((امتناني)) اسلام

است ; زيرا نوعا سفر با يك سري مشكلات و خستگيها و... روبهرو است.

لذا خداوند متعال نوعي تخفيف در اعمال قائل شده است.

هم چنين درباره شكسته بودن نماز مسافر چند نكته را بايد توجه كرد:

الف) نماز ستون دين است، ولي به همان شكلي كه در نصوص ديني وضع

شده، ستون دين ميباشد; يعني در اوضاع خاصي، نماز قصر ستون دين

است و در اوضاع ديگري نماز تمام. به عبارت ديگر در متدولوژي فهم

احكام ديني اين مساله روشن است كه احكام ديني را همانگونه كه خداوند

از ما خواسته و از طريق نصوص معتبري كه براي ما حجت قرار داده است،

مانند قرآن و سنت، بايد بكاويم و بدان تعبد بورزيم. اين مساله در تمام

احكام الهي جاري است. مثلا ميبينيم كه نماز با آن همه اهميتي كه دارد و

كليد قبولي اعمال است، از زن حائض ساقط ميباشد و حتي قضاي آن لازم

نيست، ولي روزه كه در رتبه فروتري ميباشد، بايد قضا شود. بنابراين در اين

موارد تنها منبع و مرجع ما، نصوص و حجتهاي معتبر شرعي ميباشد. از

طرف ديگر در برخي از نصوص آمده است اصل نماز يك ركعت است و

خداوند براي تضمين بيشتر حصول آن يك ركعت ديگر افزوده است. سپس

پيامبر به اذن الهي دو ركعت ديگر به نمازهاي ظهر و عصر و عشا براي كساني

كه حاضرالبلد هستند، اضافه نمود و يك ركعت به نماز مغرب براي مقيم و

مسافر. (براي آگاهيبيشتر در اينزمينه ر.ك: علل الشرايع و وسائل الشيعه، ج 5 ،

ب 13، ابواب اعداد الفرائض و نوافلها، ح 12).

ب ) علاوه بر قرآن مجيد، روايات متواتري بر وجوب شكسته بودن نمازهاي

چهار ركعتي وارد شده است. (براي آگاهي بيشتر در اين باره ر.ك: وسائل

الشيعه، ج 5 ، ب 22 ، ابواب صلوه مسافر).

ج ) بدون شك حكم نماز مسافر از احكام تسهيلي و امتناني خداوند است،

ليكن در رواياتي از امام صادق(ع) آمده است: ((رد امتنان خداوند اهانت به

اوست. چون تكريم خداوند واجب است، بايد لطف او را پذيرا شد)).

د ) نيز از نظر تاريخي، در متون معتبر شيعه و سني آمده است پيامبر(ص) در

سفر نمازهاي چهار ركعتي را شكسته ميخواند.


ستاد اقامه نماز