اولا: فلسفه همه احكام و جزئيات آنها

به طور تفصيلي روشن نيست و آگاهي از آن دانشي

فراتر از تنگناهاي معارف عادي بشري ميطلبد.

ليكن به طور اجمال، روشن است كه همه احكام

الهي تابع مصالح و مفاسد واقعي در متعلق آنهاست.

بنابراين در صورتي كه فلسفه حكمي را بالخصوص

ندانيم، بنا بر قاعده كلي فوق بايد از آن پيروي كنيم;

زيرا در آن يقين به وجود مصلحتي هست، هر چند

بر ما ناشناخته باشد.

ثانيا: در يافتن فلسفه احكام، نبايد هميشه به دنبال

علوم تجربي رفت و

دليلي مادي و فيزيولوژيك برايش جست و جو

نمود. اين فرايند كه همواره در پي يافتن مصلحت يا

مفسدهاي طبي يا ... باشيم، برخاسته از نگرشي

مادي گرايانه است; در حالي كه بسياري از احكام،

مصالحي معنوي دارند كه در حوزه هيچ يك از علوم

بشري قابل تحقيق نيست و آنها با متد تجربي خود،

قادر به دادن حكمي - نفيا يا اثباتا - پيرامون آن

نيستند و اگر نظري هم بدهند، بسيار سطحي است;

زيرا چه بسا مساله حكمتي برتر و بالاتر داشته باشد;

مثلا در مورد روزه علوم به خواص بهداشتي آن

پرداخته است، ولي قرآن مجيد فلسفهاي بالاتر را

بيان فرموده و آن ((تقوا يابي)) است. ولي گفتني است

كه چنانكه در بعضي از روايات اسلامي اشاره شده

است علت واجب بودن نماز آيات اين است كه

گاهي خداوند به جهت پارهاي از گناهان كه از

بندگان سر ميزند آنها را مستحق عذاب ميبيند

ولي باز از باب رحمت واسعه و لطفي كه به بندگان

دارد براي اينكه به آنها فرصت ديگري بدهد بوسيله

آشكار كردن علايم كه به آن آيات ميگويند; يعني،

گرفتن ماه و خورشيد يا بروز زلزله و رعد و برق و

وزيدن بادهاي سرخ و سياه زنگ خطر مينوازد تا

انسانها راهشداري دهد، و بلكه به

درگاه او روي آورند و از كردار خود توبه نمايند و با

خواندن اين دو ركعت نماز و تضرع و زاري موجب

رفع عذاب شوند. از امام رضا(ع) روايت شده كه

علت كسوف و خواندن نماز آيات اين است كه چون

معلوم نيست اين آيه نشانه عذاب يا رحمت است

رسول خدا(ص) به امتش دستور توجه به درگاه خدا

داده تا شر عذاب را بوسيله آن از خودشان دور كنند

همان گونه كه قوم حضرت يونس وقتي آثار و

نشانههاي عذاب را ديدند با تضرع و زاري و

بازگشت به درگاه خدا عذاب حتمي را از خود دفع

كردند.(كتاب وسائل الشيعه، ج 5 ص 142).


ستاد اقامه نماز