افضيليت هر كاري به آن است كه در وقت خودش انجام پذيرد ولذا اذان يعني دعوت به نماز . مگر انسان عذر شرعي داشته باشد كه برايش مقدور نيست در آن لحظه به نماز بايستد. وهمانطوط كه حضرت امام خميني (ره) فرموده اند مؤمن بايد به نماز نگويد وقت كار است بلكه به كار بگويد وقت نماز است. انشاءالله كه اهل نماز اول وقت باشيد واما سؤال دوم گر چه اذان واقامه براي خواندن نماز مستحب است نه واجب . ولي ثوابش آنقدر زياد است كه اگر كسي بداند در تمام عمر خود اذان واقامه را ترك نمي گويد. يكي از جهات فضيلت نماز اول وقت مقبول درگاه خداوند قرار خواهد گرفت ولذا نمازهايي كه در اول وقت خوانده مي شود وجه مشتركي با نماز امام دارد وبه بركت همين نمازهاي ديگران نيز در درگاه خداوند فضيلت پيدا مي كند.
واگر گفته شود اختلاف افق ها تأثيري در نماز اول وقت نخواهد داشت ، پاسخ اين است كه منظور انجام نمازها در يم زمان واحد نيست . بلكه هدف وغرض اتحاد در يك عنوان واحد يعني اداي نماز در اول وقت است منتها هر كسي بر حسب افق خودش.
و بدانيد كه نماز در صدر اسلام كه بر پيامبر وامت او واجب شده بود 2شرط اصلي داشت:
1-جماعت 2- دراول وقت
يعني اگر در اول وقت نمي خواند ، گناه كرده بود وديگر بايد آنرا به نيت قضاء مي خواند واين دو شرط چون رعايتش بسيار سخت ودشوار بود پيامبر (ص) از خداوند متعال خواستند كه اين دو شرط را بردارند كه از آن پس آنها واجب نبودند بلكه مستحب مؤكد هستند وديگر اينكه يكي از عرفاي بزرگ به نام سيد علي قاضي ، فرمودند هركس كه مي خواهد به كمالات برسد ودر امر سير وسلوك ومعرفت الله موفق باشيد سعي كند كه هميشه نمازهايش را در اول وقت بجاي آورد.
نكته ديگر اينكه شما بخواهيد با يك شخص بزرگ صحبت كنيد ومطلب مهمي را به او بگويد هيچ وقت مستقيما ً سراغ آن مطلب نمي رويد . بلكه اول از مقدمات مفيد ومناسب استفاده مي نمائيد بعد مطلب خود را مي گوئيد شما وقتي مي خواهيد با خداوند متعال صحبت كنيد وحرفهاي مهمي را مطرح نمائيد بهتر آن است كه اول اذان واقامه بعنوان مقدمه بيان كنيد بعد وارد صحبت اصل شويد وديگر اينكه رعايت اذان واقامه باعث آن مي شود كه انسان در نماز حواسش كمتر شود .
ونكته ديگر اينكه فرموده اند اگر كسي اذان واقامه را فراموش كرد ونماز را شروع كرد اگر هنوز به ركوع ركعت اول نرفته مي تواند نماز را بشكند واذان واقامه بگويد بعد دوباره نماز را شروع كند . يعني نمازي كه شكستن آن را حرام است براي اذان واقامه اجازه شكستن آن داده شده است.
واگر سؤال شما اين است كه چون اذان از راديو وتلويزيون پخش شده ديگر نياز به اذان نيست و فقط اقامه تنها را بگوئيم به فتواي علماء اشكال ندارد كه انسان دوباره اذان نگويد ومستقيماًبعد از شنيدن اذان وتمام شدن آن ، سراغ اقامه برود . ولي بعضي از علماء نيز فرموده اند كه اين اذان پخش شده اذان اعلام است كه اعلام وقت نماز است ، بهتر است براي نماز اذان مخصوص شروع نماز را بگويد.

پاسخگوئي به سؤالات ديني آستان قدس رضوي