ظهر و عصر و مغرب و عشاء را با هم خواندن از زمان پيامبر اسلام(ص) شروع شده است و پيامبر اسلام هم بين اين دو نماز جمع مي كردند و هم به تفريق مي خواندند و هيچ گونه ترديدي در اين نيست. جمع بين ظهر و عصر و جمع بين مغرب و عشاء در روايات شيعه و روايات اهل سنت آمده است. براي نمونه به چند روايت اشاره مي كنيم: {Tروايات شيعه: T} عبدالله بن سنان از حضرت امام صادق(ع) نقل كرده كه آن حضرت فرمود: پيامبر خدا(ص) بدون اين كه عذري در كار باشد، ظهر و عصر و نيز مغرب و عشاء را با يك اذان و دو اقامه خواندند، {V(وسائل الشيعه، ج 3، ص 160، باب 32، ح 1)V}. اسحقاق بن عمار از امام صادق(ع) نقل مي كند كه آن حضرت فرمود: پيامبر خدا بدون اين كه عذري در كار باشد، ظهر و عصر را در يك جا خواندند. عمر به آن حضرت گفت: آيا در نماز چيز تازه اي پيدا شده؟ پيامبر اكرم(ص) گفت: نه چيز تازه اي درباره نماز نيامده ولي خواستم بر امت خودم گشايشي بدهم، {V(وسايل، ج 3، ص 161، ح 2)V}. عبدالملك قمي مي گويد: به امام صادق(ع) گفتم: مي توانم بين دو نماز را بدون اين كه عذري داشته باشم جمع بكنم؟ امام در جواب گفت: پيامبر خدا اين كار را انجام داد و خواست كه امت را در آسايش و سبكي قرار دهد، {V(همان، ح 3)V}. سعيد بن جبير از ابن عباس نقل كرده كه او گفت: پيامبر خدا بدون اين كه خطر و سفري در بين باشد، ظهر و عصر را با هم خواند. ابن عباس گفت: پيامبر خواست با اين كارش امت را در آسايش قرار دهد و كسي از امت او به زحمت و مشقت نيفتد، {V(همان، ح 4)V}. عبدالله بن عمر مي گويد: پيامبر با اين كه در مدينه بود و مسافر نبود نماز را تمام و با هم خواند، {V(همان، ح 7)V}. امام باقر(ع) فرمود: پيامبر خدا ظهر و عصر و نيز مغرب و عشاء را با يك اذان و دو اقامه خواندند، {V(همان، ح 11)V}. {Tروايات اهل سنت: T} جابر بن زيد از ابن عباس نقل كرده است كه پيامبر خدا(ص) هفت ركعت مغرب و عشاء را با هم خواند و هشت ركعت ظهر و عصر را با هم خواند و آن حضرت در مدينه بود، {V(صحيح بخاري، ج 1، ص 201، باب تأخيرالظهر الي العصر، ح 518، چاپ پنجم، 1993 - 1414، نشر و توزيع دار ابن كثير و اليمامه، دمشق و بيروت)V}. و نيز مي گويد: پيامبر اسلام هفت ركعت را با هم خواند و هشت ركعت را هم با هم خواند، {V(همان، ص 206، ح 537، باب وقت المغرب)V}. ابن عباس مي گويد: پيامبر اسلام در مدينه، بين ظهر و عصر و بين مغرب و عشاء را جمع مي كرد، بدون اين كه عذري در كار باشد، {V(صحيح سنن نسائي، ج 1، ص 200، ح 601، باب الجمع بين الصلوتين في الحضر)V}. سعيد بن جبير از ابن عباس نقل مي كند: رسول خدا(ص) ظهر و عصر و مغرب و عشاء را با هم خواند بدون اين كه خطر و يا سفري در كار باشد، {V(صحيح مسلم، ج 1، ص 489، ح 49، باب الجمع بين الصلوتين في الحضر، چاپ اول، دار احياء التراث العربي، 1955، 1374، بيروت)V}. عبدالله بن شقيق مي گويد: روزي ابن عباس پس از نماز عصر، براي ما سخنراني مي كرد. سخنراني طولاني شد، آفتاب غروب كرد، هوا تاريك شد، ستارگان در آسمان ظاهر شدند و مردم مي گفتند: وقت نماز است. مردي از بني تميم كه هميشه نماز را اول وقت مي خواند نزد ابن عباس آمد و گفت: بابا وقت نماز است و سخن را كوتاه كن. ابن عباس به او گفت: اي بي مادر! آيا تو به من سنت پيامبر را تعليم مي دهي؟! من خودم ديدم كه پيامبر اسلام ظهر و عصر را با هم مي خواند و مغرب و عشاء را با هم مي خواند. عبدالله بن شقيق مي گويد: من به شك افتادم. رفتم نزد ابوهريره و از او پرسيدم. ابوهريره گفت: ابن عباس راست مي گويد، {V(صحيح مسلم، ج 1، ص 491، ح 57 و 58)V}. سعيد بن جبير از ابن عباس نقل مي كند كه گفت: پيامبر اسلام بدون اين كه خطر و يا سفري در كار باشد، ظهر و عصر و مغرب و عشاء را با هم مي خواندند. سعيد بن جبير از ابن عباس از حكمت جمع كردن پرسيد. او گفت: پيامبر خواست كه امت خود را به مشقت و زحمت نيندازد، {V(همان، ص 490، ح 54)V}. عكرمه از ابن عباس نقل مي كند كه پيامبر اسلام در مدينه، بدون اين كه مسافر باشد، مغرب و عشاء را و نيز ظهر و عصر را با هم خواند، {V(مسند احمد بن حنبل، ح 1، ص 221، س 27، چاپ شده در ضمن «موسوعة السنة» الكتب الستة و شروح ها، چاپ دوم)V}. بر پايه اين روايات، جمع كردن بين نماز ظهر و عصر و نيز مغرب و عشا، هيچ گونه اشكالي ندارد و متهم ساختن شيعه به اين كه خلاف سنت پيامبر عمل مي كنند، كار دشمنان اسلام و مسلمين است.

مركز فرهنگي نهاد رهبري در دانشگاه ها