هر ذكري كه انسان را با تمام وجود به ياد خداوند تبارك و تعالياندازد عالي و خوب است زيرا منظور از ذكر رسيدن به آرامش و طمأنينه دل و قلب است.

اما سالكان و عارفان حقيقي برخي از اذكار را در رسيدن به مقامات معنوي مؤثر مي دانند از آن جمله ذكر شريف لا اله الا الله كه سالكان مي گويند : هيچ نوع از انواع اذكار و عبادات درترقي درجات و مقامات معنوي اثر اين كلمه طيبه را ندارد. از اين روي رسول خدا( فرمود كه: در روز رستاخيز هر كار نيك سنجيده شود جز گواهي دادن به لا اله الا الله كه آن را در ترازو ننهند. چه اگر در ترازو رود آسمانها و زمين هاي هفتگانه با وي برابري نكنند، كنايه از اينكه ثواب اين كلمه رانهايت نبود و به شمار نيايد و هيچ چيز همسنگ او نگردد. 1

نكته قابل توجه اين است كه ذكر را قلب بگويد كه عمده حضور قلب است وگرنه ذكر بدون قلب كه مورد توجه نيست وفقط در محدودة زبان است پيكر بي روان و كالبد بي جان است. 2

و شيخ بهايي در كشكول از پيامبر اكرم( نقل مي كند كه آن حضرت فرمودند : بهترين دعا،دعاي من و دعاي پيامبران قبل از من است وآن دعا اين است كه : لا اله الا الله وحده لا شريك له و له الملك و له الحمد يحيي و يميت وهو حي لا يموت بيده الخير و هو علي كل شيء قدير 3

و بهترين نماز خواندن نمازهاي واجب در اول وقت است و بعد نوافل مخصوصاً نافلة شب، همان 11 ركعت كه در دل شب خوانده مي شود. وقتي پيامبر اكرم( به معراج مشرف شد پرسيد : خدايا بندة مؤمن نزد تو چگونه است؟ خطاب رسيد : اي محمد! ...هيچ چيز بنده ام را به اندازة واجبات به من نزديك نمي كندو پس از آن در اثر انجام نوافل آن قدر به من نزديك مي شود كه .... 4

و از آيت ا... بهجت سؤال كردند : بهترين ذكر چه ذكري است؟



ايشان پاسخ دادند : بالاترين ذكر به نظر حقير ذكر عملي است. يعني ترك معصيت دراعتقاد و در عمل همه چيز محتاج به اين است و اين محتاج به چيزي نيست و مولد خيرات است.5



1. نامه ها و ملاقات ها، حضرت آيت ا...حسن زاده آملي، ص28 وكتاب پندهاي حكيمانه،ص148

2. پندهاي حكيمانه، آيت ا..حسن زاده آملي ،ص28

3. كشكول،شيخ بهايي، ج1،ص143

4. پندهاي حكيمانه، ص154و117

فريادگر توحيد، عارف كامل آيت ا....العظمي بهجت، مؤسسه تحقيقاتي فرهنگي اهل بيت( ،ص237



مؤسسه پيوند با امام