عوامل متعددي در اين كه انسان از عبادت خدا لذت ببرد وجود دارد كه به برخي از آنها اشاره ميشود:

الف ـ براي درك لذت هر عبادت شكي نيست كه يكي از عوامل مهم، شناخت و معرفت خداوند متعال است كه به ميزان تقويت اين شناخت و معرفت، درك و شعور و به تبع آن لذت حضور بيشتر سراغ انسان خواهد آمد.

بدون اين شناخت هيچ انگيزهاي براي عمل ندارد و اگر عملي را هم انجام دهد در حد تكليف خواهد بود كه لذت در آن ميسر نيست.

حضرت امام ( در اين رابطه گويند: ما تكاليف الهيه را سربار امور ميدانيم، البته امري كه تحميل برشخص شد و سربار زندگاني گرديد، در نظر اهميت نخواهد داشت. بايد سرچشمه را اصلاح كرد و ايمان بخدا و فرمايشات انبياء پيدا كرد تا كار اصلاح شود همه بدبختيها از ضعف ايمان و سستي يقين است.

ب ـ فقر و نياز خويش را درك كند تا به ذل عبوديت حق برسد. در اين مورد نيز به ميزاني كه انسان توجه كافي به ذلت خويش و فقر خود در درگاه حق متعال نمايد، به حقيقت عبوديت و بندگي پروردگار بيشتر خواهد رسيد.

ج ـ انجام عبادت از روي نشاط و بهجت قلب و پرهيز از كسالت وادبار نفس در وقت عبادت، چنانكه حضرت امام خميني( در كتاب آداب معنوي نماز ميفرمايند:

وقتي را كه براي عبادت انتخاب ميكند، وقتي باشد كه نفس را به عبادت اقبال است و داراي نشاط و تازگي است و خستگي و فتور ندارد، زيرا كه اگر نفس را در اوقات كسالت و خستگي وادار به عبادت كند ممكن است آثار بدي به آن مترتب شود كه از جملة آنها اين است كه انسان از عبادت منزجر شود.

دـ توجه به معاني و حقايق بندگي و روح عبادت خداوند نيز نقش بسزايي در ايجاد آن لذت دارد كه رهبر انقلاب ميفرمايند:

اگر توجه به معاني باشد، دعا و ذكر و نماز براي جوان شيرين خواهد بود و مطلق خسته كننده نخواهد بود، ببينيد هر كسي كه از نماز خسته ميشود، يا معناي نماز را نميداند، يا توجه نميكند، و الله اگر كسي معناي نماز را بداند و به نماز هم توجه بكند امكان ندارد از نماز خسته بشود، اصلاً امكان ندارد.

اما براي ايجاد حضور قلب در نماز حضرت امام خميني( در اربعين حديث ميفرمايند: آنچه باعث حضور قلب ميشود دو امر است، يكي فراغت وقت و قلب و ديگري فهماندن به قلب اهميت عبادت را و مقصود از فراغت قلب آن است كه انسان در هر شبانهروزي براي عبادت خود وقتي را معين كند كه در آن وقت خود را موظف بداند فقط به عبادت و اشتغال ديگري را براي خود در آن وقت قرار ندهد و ... و از فراغت وقت مهمتر فراغت قلب استبلكه فراغت وقت نيز مقدمهاي براي اين فراغت است و آن چنانست كه انسان در وقت اشتغال به عبادت، خود را از اشتغالات و هموم دنيايي فارغ كند و توجه قلب را از امور متفرقه و ظواهر متشتته منصرف نمايد و دل را يكسره خالي و خالص براي توجه به عبادت و مناجات با حق تعالي نمايد.

و در رابطه با اهميت نماز هم سخن بسيار گفته شده است. بهرحال نماز عمود دين است و اگر قبول بشود بقيه اعمال پذيرفته ميشود و اگر رد شود اعمال ديگر نيز رد ميشوند، در اين رابطه به كتاب اربعين حديث صفحه 425 به بعد و كتاب آداب الصلوه امام خميني( مراجعه كنيد.







مؤسسه پيوند با امام