حضور قلب و حال توجه در نماز ملاك قبولي آن عمل است و خود مراتبي دارد، حضرت امام خميني( در اربعين حديث ميفرمايند : عمدة آن دو مرتبه است يكي حضور درعبادت اجمالاً و آن چنان است كه درعين اشتغال به عبادت انسان به طريق اجمال ملتفت باشد كه ثناي معبودمي كند گر چه خود نمي داند كه چه ثنايي مي كند و چه اسمي از اسماي حق را مي خواند،و ديگر از مراتب حضور قلب، حضور قلب درعبادت است. تفصيلاً كه خود مراتبي دارد، اولين مرحله آن توجه به معاني الفاظ است و مرتبه ديگر آن است كه اسرار عبادت را بقدر امكان بفهمند و كيفيت ثناي معبود را در هر يك از اوضاع بداند.

بنابراين براي شروع ايجاد حضور قلب بايد در ابتدا به معاني الفاظي كه در حين نماز مي خوانيم توجه نماييم و متوجه باشيم كه در محضر خداوند متعال به عبادت ايستاده ايم و در حين نماز خضوع و خشوع را رعايت كرده و مراقبت كنيم فكر ما از توجهش به نماز خارج نشود، و اما اينكه چه موقع بدانيم در حين نمازحال توجه داشته ايم يا خير؟ بايد گفت اگر آنچه در بالا آمد رعايت شود مسلم مرتبه اي از مراتب كمال توجه پيدا شده است، اگر در حين نماز توانستيم قلب خود را فارغ از اغيار كرده و از پراكندگي و توجه به اين طرف و آن طرف حفظ نموده و آن را متوجه خداي متعال بنماييم حال توجه داريم ولي اگر چنين توفيقي نداشته يا كمتر موفق شديم بايد بدانيم كه قلب ما محجوب است و بايد آنرا درمان نمود كه حضرت امام خميني( به تفصيل در اين رابطه در كتاب آداب نماز صحبت فرموده اند كه اميدواريم با مراجعه به آن، پاسخ كاملتري نسبت به سئوال خويش دريافت داريد.

و در همين رابطه بايد دقت نمود يكي از راههاي كسب حضور قلب در نماز، دانستن اهميت آن در اين عبادت است كه در زمينة اهميت حضور قلب در نماز روايات زيادي از ائمه معصومين رسيده است كه هر كدام به نوبة خود به اهميت آن پرداخته اند تا آنجا كه فرمودند : انما لك من صلاتك ما اقبلت عليه منها فان اوهمها كلها او غفل عن آدابها لفت فضرب بها وجه صاحبها آنمقدار از نمازت پذيرفته است كه در آن توجه قلب به آن داشته باشي، پس اگر غلط بجا آورد تمام آنرا يا غافل شود از آداب آن، نماز پيچيده شده و به روي صاحبش زده مي شود.





















































مؤسسه پيوند با امام