قرآن كريم، بعد از بيان اين كه انسانِ حريص و كم طاقت آفريده شده، به ذكر اوصاف انسانهاي شايسته ميپردازد و اولين گروه از نمازگزاران را معرفي كرده و اين چنين به ويژگيهاي آنان ميپردازد: اَلَّذينَ هُم عَليَ صَلاتِهِم داغمون...; آنها كه نمازها را پيوسته به جا ميآورند # آنها كه در اموالشان حق معلومي است # براي تقاضا كننده و محروم # و آنها كه به روز جزا ايمان دارند # و آنها كه از عذاب پروردگارشان بيمناكند # چرا كه هيچ كس از عذاب پروردگارش در امان نيست # و آنها كه دامان خويش را (از بيعفتي) حفظ ميكنند... و آنها كه امانتها و عهد خود را رعايت ميكنند # و آنها كه به اداي شهادتشان قيام مينمايند # و آنها كه بر نماز مواظبت دارند. (معارج، 22 ـ 34)(ر. ك: تفسير الميزان، علامه طباطبايي، ج 20، ص ص 15 ـ 17; اسرار عبادت، جوادي آملي، ص 41، انتشارات الزهرأ / تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران،ج 25، ص 30، دارالكتب الاسلامية.)

قرآن كريم، يكي از ويژگيهاي نمازگزار را خشوع در نماز ميداند و ميفرمايد: قَد اَفلَحَ المُؤمِنون # اَلَّذينَ هُم في صَلاتِهِم خـَشِعون; (مؤمنون، 1 ـ 2) مؤمنان رستگار شدند # آنها كه در نمازشان خشوع دارند.

و يكي ديگر از خصوصيات، اخلاص در نماز است; ميفرمايد: بگو: نماز و تمام عبادات من و زندگي ومرگ من، همه براي خداوند، پروردگار جهانيان است. از جمله ويژگيها، پرهيز از گناهان است; زيرا خداوند آن را يكي از آثار نماز بيان كرده و ميفرمايد: نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتيها و گناه باز ميدارد. (عنكبوت، 45) ويژگي ديگر آنان به ياد خدا بودن است كه فرمود: اَقِمِ الصَّلوَةَ لِذِكري; (طه، 24) نماز را براي ياد من به پا دار. و از طرفي ميدانيم كه ذكر خدا آرام بخش دل هاست (رعد، 28) بنابر اين نمازگزاران، برخوردار از اين آرامش روحي هستند.

ويژگي ديگر را كاهل نبودن در نماز شمرده و آن را صفت منافقان معرفي ميفرمايد: (نسأ، 43 و 142)

قرآن كريم، مواظبت بر اوقات نماز را يكي از خصوصيات مؤمنين شمرده و سهل انگاري در نماز را به شدت مذمّت فرموده: پس واي بر نمازگزاراني كه در نماز خود سهل انگاري ميكنند. (ماعون، 4 و 5)

ويژگيهاي يك نمازگزار، در سخنان گهربار اهل بيت: به تفصيل آمده است.(رجوع كنيد: ميزان الحكمة، محمد محمدي ريشهري، ترجمه حميدرضا شيخي، ج 7، ص 3092، دارالحديث.)



فرهنگ ومعارف قرآن