از قرآن مجيد، و روايات استفاده ميشود كه سبك شمردن نماز كيفر شديدي دارد، و پيامدهاي بدي بر آن مترتّب ميگردد.

در سورة ماعون فرموده: فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ # الَّذِينَ هُمْ عَن صَلاَ تِهِمْ سَاهُون;(ماعون،4و5) واي بر نمازگذاران، آنانيكه در نمازشان از ياد خدا غافلند اكثر مفسرين فرمودهاند آيه از كساني مذمت و توبيخ ميكند كه به امر نماز بيتوجهند. نماز را از وقت فضيلت آن به تأخير مياندازند آداب و شرايط آنرا درست رعايت نميكنند. كارهاي دنيوي را بر نماز مقدم ميدارند.

آيه گر چه نوع كيفر را تعيين نكرده لكن تعبير به (ويل) كه معادل فارسي آن (واي) است دلالت دارد كه سبك شمردن نماز عمل بسيار بدي است و كيفر شديدي در بر دارد.

در سورة مريم فرموده فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُواْ الصَّلَوَةَ وَ اتَّبَعُواْ الشَّهَوَ َتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا;(مريم،59) سپس جانشين آن مردم خداپرست قومي شدند كه نماز را ضايع گذارده و شهوت نفس را پيروي كردند و اينها به زودي كيفر گمراهي را خواهند يافت.

در ذيل آيه روايتي از امام صادقنقل شده. كه مراد از اضاعه نماز تأخير انداختن از وقت فضيلت است;(مجمع البيان، طبرسي، ج 6، ص 402.) الميزان نيز اضاعه را بيتوجهي و سبك شمردن نماز دانسته(الميزان، ج 15، ص 78.).

از جمله پيامدهاي بدي كه بر سبك شمردن نماز مترتب ميشود محروميت فرد از شفاعت معصومين:. امام صادقدر آخرين لحظات عمر شريفش فرمود همه بستگان مرا حاضر كنيد سپس بآنها توجّه كرد و فرمود: شفاعت ما هرگز به كسي كه نماز را سبك بشمارد نخواهد رسيد.(ثواب الاعمال وعقاب الاعمال، شيخ صدوق، ص 273، نشر مكتبة الصدوق تهران / وسايل الشيعه، شيخ حُرّ عاملي، ج 3، ص 26.)

رسول خدا6 فرمود: نماز را ضايع نشماريد. كسي كه نماز را ضايع و سبك بشمارد با افرادي مانند قارون و هامان در قيامت محشور ميگردد. و سزاوار است كه خداوند چنين فردي را با منافقين در آتش جهنم وارد كند سپس فرموده واي بر كسي كه به امر نماز خود محافظت ندارد.

پانزده كيفر دنيوي و اخروي براي سبك شمردن نماز

در روايتي آمده كه فاطمه زهرا3 از پدر بزرگوار خويش سؤال كرد سبك شمردن نماز چه كيفري دربر دارد، حضرت فرمود: خداوند او را به پانزده كيفر و عقوبت مبتلا ميكند كه شش كيفر در دنيا باو ميرسد اوّل عمر او كوتاه ميگردد، دوم بركت از رزق و روزي او ميرود، سوم خداوند نور و صفاي صالحان را از او ميگيرد، چهارم اعمال او اجر و پاداشي ندارد، پنجم دعاي او به اجابت نميرسد، ششم از دعاي صالحين و مؤمنين بهرهاي ندارد. و سه كيفر لحظه مرگ به او ميرسد. اول آنكه با ذلّت و خواري از دنيا ميرود، دوم در حال قبض روح گرسنه است، سوم تشنه ميميرد.

و سه كيفر در قبر به او ميرسد، اول فرشتهاي او را عذاب ميكند، دوم قبر به او تنگ ميگردد، سوم قبر او تاريك و وحشتزا است.

و سه عقوبت روز قيامت به او ميرسد، اول با ذلت و خواري او را در جلو چشم اهل محشر به روي زمين ميكشند، دوم حساب او خيلي سخت خواهد بود، سوم از رحمت خداوند محروم و براي او عذاب دردناكي خواهد بود.(مستدرك الوسائل، ميرزا حسين نوري، ج 3، ص 24، باب تحريم الاستخفاف بالصلاة باب 6، نشر مؤسسه آلالبيت / بحارالانوار علامه مجلسي، ج 83 نشر مكتبة الاسلامية.)



فرهنگ ومعارف قرآن