باطل است، زيرا بدن نجس شده است.(استفتاء تلفني از دفتر مقام معظم رهبري)



- پاسخهاي سؤالات و شبهات جناب عالي كه در باب ولايت فقيه و حكومت اسلامي است به شرح ذيل خدمت شما ارائه ميگردد.



بر اساس روايات فراوان و معتبر امامان معصومعليهماالسلام، فقيهان جامع الشرايط رهبري، به عنوان نايبان عام، جانشين حضرت ولي عصرعليهالسلام براي تبيين و اجراي احكام اسلام در عصر غيبت هستند.

بررسيها نشان ميدهد كه در مكتب شيعه (اسلامِ قرآن و عترت)، بحث حكومت و رهبري (تبيين و اجراي احكام اسلام به دست فقيه عادل و شايسته رهبري) از آغاز دوران غيبت كبري (324 ه’ .ق) شروع شده است و فقيهان نامدار بسياري به بررسي آن پرداختهاند. بنابراين در اصل تبيين و اجراي احكام دين به دست فقيه جامع الشرايط اختلافي ميان فقيهان بزرگ شيعه وجود ندارد؛ آري، ممكن است در راههاي اثبات آن و استنباط از احاديث و اختيارات و... آراء و نظرهاي گوناگوني كه برخي هم مكمل يكديگرند، بيان شود و اين اختلاف نظر در مسائل علمي ميان عالمان امري عادي است و در فرآيند تطور و تكامل علمي جامعه ميتواند مفيد واقع شود.

آنچه كه در داوري ميان آراي انديشمندان معيار است پس از برخورداري يك نظر از روشمندي، جامعيت رأي و استواري دلايل است.

از ميان فقيهان نخستين به برخي اشاره ميشود.

قاضي نعمان مغربي (ره) (متوفاي 363 ه’ .ق) در كتاب دعائم الاسلام ج 1، ص 272 و شيخ صدوق (ره) (متوفاي 383 ه’.ق) در كتاب من لايحضره الفقيه ج 2، ص 84 در بحث ثبوت هلال ماه به حكم حاكم درباره ولايت فقيه بحث كردهاند.

شيخ مفيد (ره) (متوفاي 363 ه’ .ق) درباره اجراي حدود الهي به دست فقيه جامع الشرايط در عصر غيبت در كتاب المقعنه ص 675 ميگويد: »خداوند متعال اجراي حدود را به عهده معصومان گذاشته است و آن بزرگواران در زمان غيبت اين منصب را به فقيهان تفويض كردهاند هرگاه سلطان عادل (امام معصوم) غايب باشد، فقيهان عادل كه دانشمند با فضيلت و دور انديش باشند همانند امامعليهالسلام ولايت دارند.

براي آگاهي بيشتر از نظر فقيهان از آغاز غيبت كبري تا كنون ميتوان به كتاب »مجموعه آثار«، »امام خميني و حكومت اسلامي« و »پيشينه و دلايل ولايت فقيه« انتشارات مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني (ره) ص 9 - 53 و ص 197 - 215 مراجعه شود.

درباره اختيارات يا مسؤوليتهاي مطلقه فقيه، آيت الله جوادي آملي در كتاب ولايت فقيه (ولايت فقاهت و عدالت) ص248 ميگويد:

از برهان ضرورت وجود ناظم و رهبر براي جامعه اسلامي و نيز نيابت فقيه جامع الشرايط از امام عصرعليهالسلام در دروان غيبت آن حضرت... به خوبي روشن ميگردد كه ولي فقيه همه اختيارات پيامبر اكرمصلي الله وعليه وآله وسلم وامامانعليهماالسلام در اداره جامعه را دارا است؛ زيرا او در غيبت امام عصرعليهالسلام، متولي دين است و بايد اسلام را در همه ابعاد و احكام گوناگون اجتماعياش اجرا نمايد.

براي آگاهي بيشتر به ص 249 - 252 و 463 - 464 و 480 مراجعه شود.



بدون ترديد شرايط سياسي جامعه و حاكميت زمامداران مستبد و شرايط فرهنگي جامعه و ميزان آگاهي و خواست مردم در تشكيل نظام اسلامي نقش به سزايي دارد. بنابراين نميتوان گفت كه فقيهان پيشين تشكيل حكومت و اجراي احكام اسلام راوظيفه خود نميدانستند؛ آنان احكام اسلام را متناسب با نياز جامعه تبيين ميكردند و حدود الهي را به ميزان توانايي انجام ميدادند، اما اجراي كامل احكام به حاكميت سياسي نياز دارد كه بيشتر زمانها زمينه فراهم نبوده است و علما هر موقع توانستهاند در اين زمينه اقدام كردهاند ولو در حد محدود مثل اجراي حدود در بخشي از سرزمينهاي اسلامي يا جهاد با دشمنان اسلام. زيرا اين گونه مسائل حكومتي است، و حتي تشكيل حكومت مثل سربداران و حكومت سيد لاري و.... و گاهي نيز علما به برخي حكام اجازه ميدادند كه از جانب آنها حكومت كنند، مثل اجازه به برخي صفويه. از اين رو ميشود گفت كه اين مسأله بي سابقه در تاريخ اسلام نبوده ولي هيچ وقت شرايط همانند عصر حاضر و قيام امام خميني (ره) نبوده است.

عالمان دين و مردم در جامعه اسلامي در تشكيل حكومت اسلامي داراي مسؤوليت هستند. انديشمندان متعهد وظيفه دارند انديشه حكومت اسلامي در ابعاد گوناگون آن را تبيين نمايند و نيز به مردم آگاهي ببخشند.

آحاد جامعه اسلامي در حمايت از تشكيل حكومت اسلامي و حضور در صحنههاي گوناگون سياسي اجتماعي و نيز فداكاري تحت رهبري ولي فقيه مسؤوليت دارند. و بدين ترتيب وظيفه مردم در پاسداري از انقلاب اسلامي (سؤال 6) روشن ميشود. يعني انجام وظايف اسلامي و پيروي از دستورات مقام معظم رهبري.

بر اساس دلايل استوار، مشروعيت نظام اسلامي جنبه الهي دارد و تحقق آن بر اساس خواست مردم و مقبوليت اجتماعي است هرچند به نظر نميرسد كه در جامعه اسلامي مردم آگاه و مؤمن از نظام اسلامي رويگردان شوند و خواهان عدالت اسلامي به دست ولي فقيه جامع الشرايط نباشند.

نظام اسلامي تا آنجا كه توان دارد بايد با حمايت مؤمنان آگاه از حكومت اسلامي دفاع كند چرا كه مشروعيت نظام جنبه الهي دارد.

حتي اگر كسي اين مبنا را در مشروعيت حكومت اسلامي نپذيرد و مشروعيت را برخاسته از نظر و رأي مردم بداند باز هم بايد از حكومت اسلامي دفاع كرد و براي استمرار آن كوشيد زيرا اجراي كامل احكام اسلام جز در حكومت اسلامي ميسر نيست. و احكام اسلام و شرع پيامبرصلي الله وعليه وآله وسلم براي همه زمانها و مكانها است تا روز قيامت، و مسلمانان وظيفه دارند زمينه اجراي احكام اسلامي را فراهم كنند.





مركز تحقيقات سپاه