سفارش دعا بعد از نماز


«محفوظ بن عبيدالله» از پيرمردي از اهل حضرموت از محمد بن حنفيه - عليه الرحمه - روايت كند كه:
اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب عليه السلام به دور خانه ي كعبه طواف مي كرد، به مردي برخورد كرد كه به پرده ي كعبه آويخته و مي گفت:
«اي آن كه هيچ صوتي تو را از صوت ديگر باز ندارد! اي آن كه حاجتمندانت تو را به اشتباه نيندازند (و حاجت آنان بر تو اشتباه نشود)! اي آن كه اصرار نيازمندان در سؤال تو را ملول نسازد» خنكي عفو و شيريني رحمت خود را به من بچشان.»
اميرالمؤمنين عليه السلام به او فرمود: «اين دعاي توست؟»
او پاسخ داد: «مگر شنيدي؟»
فرمود: «آري.» و فرمود: «در پايان هر نمازي اين دعا را بخوان، به خدا سوگند، هيچ مؤمني اين دعا را در پايان نمازش نخواند، جز اين كه خداوند گناهان او را بيامرزد، هر چند به شمار ستارگان آسمان و قطرات باران و به تعداد ريگ ريگزارها و ذره هاي خاك زمين باشد.»
اميرالمؤمنين عليه السلام به او فرمود: «علم آن نزد من است و خداوند وسعت دهنده و كريم است.»
آن مرد كه حضرت خضر عليه السلام بود گفت: «به خدا سوگند، راست گفتي اي اميرمؤمنان عليه السلام! و بر فراز مرتبه ي هر صاحب دانشي داناي ديگري هست.» (1)

دعاي حضرت علي عليه السلام در تعقيب هر نماز
«يَا مَنْ لَا يَشْغَلُهُ سَمْعٌ عَنْ سَمْعٍ يَا مَنْ لَا يُغَلِّطُهُ السَّائِلُونَ يَا مَنْ لَا يَتَبَرَّمُ بِإِلْحَاحِ الْمُلِحِّينَ أَذِقْنِي بَرْدَ عَفْوِكَ وَ حَلَاوَةَ مَغْفِرَتِكَ؛ (2)
اي آنكه سرگرمش نكند از شنيدني شنيدني ديگر، اي كه به اشتباهش نيندازند سائلان (بسيار) اي كه به ستوهش نياورد اصرار (زياد) اصرار ورزان، بچشان به من لذت عفو و شيريني رحمت و آمرزشت را.»

دعاي حضرت علي عليه السلام در تعقيب نماز صبح
«سبحان الله العظيم و بحمده و لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم؛ پاك و منزه است خداي بزرگ و حمد و ستايش او را مي كنم و هيچ قوت و قدرت جز به خداي بزرگ بلند مرتبه نخواهد بود.»

دعاي حضرت علي عليه السلام در تعقيب نماز ظهر
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِجُودِكَ وَ كَرَمِكَ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِمُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِمَلَائِكَتِكَ وَ أَنْبِيَائِكَ وَ بِكَ اللَّهُمَّ الْغِنَي عَنِّي وَ بِيَ الْفَاقَةُ إِلَيْكَ أَنْتَ الْغَنِيُّ وَ أَنَا الْفَقِيرُ إِلَيْكَ أَقَلْتَنِي عَثْرَتِي وَ سَتَرْتَ عَلَيَّ ذُنُوبِي فَاقْضِ لِيَ الْيَوْمَ حَاجَتِي وَ لَا تُعَذِّبْنِي بِقَبِيحِ مَا تَعْلَمُ مِنِّي فَإِنَّ عَفْوَكَ وَ جُودَكَ يَسَعُنِي.
ثُمَّ يَخِرُّ سَاجِداً فَيَقُولُ وَ هُوَ سَاجِدٌ يَا أَهْلَ التَّقْوَي وَ يَا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ يَا بَرُّ يَا رَحِيمُ أَنْتَ أَبَرُّ بِي مِنْ أَبِي وَ أُمِّي وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ فَاقْلِبْنِي الْيَوْمَ بِقَضَاءِ حَاجَتِي مُسْتَجَاباً دُعَائِي مَرْحُوماً صَوْتِي وَ قَدْ كَفَفْتَ أَنْوَاعَ الْبَلَاءِ عَنِّي ؛ (3)
«خدايا! من به تو تقرب جويم؛ به وسيله ي جود و بزرگواريت، به تو تقرب جويم؛ به وسيله ي محمد و بنده و رسول تو و به تو تقرب جويم؛ به وسيله ي فرشتگان مقرب درگاهت و پيامبران مرسل تو و به خودت اي خدا، تو را از من بي نيازي است؛ ولي مرا نياز به تو است، تو از من بي نيازي؛ ولي من نيازمند توام، لغزشم را ناديده بگير، و گناهانم را بر من بپوشان و همين امروز حاجتم را برآر، و مرا به كردار زشتي كه از من اطلاع داري عذاب و شكنجه مفرما، بلكه گذشت و جود تو، مرا فراگيرد.»
سپس به سجده افتاده و بگويد:
«اي شايسته ي تقوي! و اي شايسته ي آمرزش! اي نيكوكار! اي مهربان! تو نسبت به من، نيكوكارتري از پدر و مادرم و از همه ي مردمان، مرا بازگردان (از درگاهت) با حاجت روا شده و دعاي مستجاب و در حالي كه صدايم (و ناله ام) مورد مهر و رحمت، قرار گرفته باشد و تو انواع بلا را از من دور كرده باشي.»

دعا هنگام ركوع
«اللَّهُمَّ لَكَ رَكَعْتُ وَ لَكَ خَشَعْتُ وَ لَكَ أَسْلَمْتُ وَ بِكَ آمَنْتُ وَ عَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَ أَنْتَ رَبِّي خَشَعَ لَكَ وَجْهِي وَ سَمْعِي وَ بَصَرِي وَ شَعْرِي وَ بَشَرِي وَ لَحْمِي وَ دَمِي وَ مُخِّي وَ عَصَبِي وَ عِظَامِي وَ مَا أَقَلَّتِ الْأَرْضُ مِنِّي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ؛
بار پروردگارا! براي تو ركوع مي كنم و براي تو است خشوع من و براي تو است اسلام من و به تو ايمان دارم و بر تو توكل مي نمايم. تو پروردگار مني كه خاشع است براي تو صورتم و گوشم و چشمم و مويم و پوستم، گوشت و خون و مغز و اعصابم و استخوانم، و آن چه از من است در روي زمين. همه از آن خداوند است كه پروردگار عالميان است.» (4)

دعا در سجده
«اصبغ بن نباته» مي گويد: اميرالمؤمنين حضرت علي عليه السلام در سجده اش مي گفت:
«أُنَاجِيكَ يَا سَيِّدِي كَمَا يُنَاجِي الْعَبْدُ الذَّلِيلُ مَوْلَاه ؛ (5)
مولاي من! با تو مناجات مي كنم و راز و نياز مي گويم آن گونه كه بنده اي خوار و حقير با مولايش راز و نياز مي كند.»

دعا در هنگام سجده
«ارْحَمْ ذُلِّي بَيْنَ يَدَيْكَ، وَ تَضَرُّعِي إِلَيْكَ، وَ وَحْشَتِي مِنَ النَّاسِ، وَ آنِسْنِي بِكَ يَا كَرِيم ؛ (6)
خدايا! ترحم فرما به خواريم در پيش رويت و فروتنيم به درگاهت، و وحشتم از مردم و همدميم با تو اي كريم.»

دعاي حضرت علي عليه السلام در نماز وتر
«رَبِّ أَسَأْتُ وَ ظَلَمْتُ نَفْسِي وَ بِئْسَ مَا صَنَعْتُ وَ هَذِهِ يَدَايَ يَا رَبِّ جَزَاءً بِمَا كَسَبَتْ وَ هَذِهِ رَقَبَتِي خَاضِعَةٌ لِمَا أَتَيْتُ وَ هَا أَنَا ذَا بَيْنَ يَدَيْكَ فَخُذْ لِنَفْسِكَ مِنْ نَفْسِيَ الرِّضَا حَتَّي تَرْضَي لَكَ الْعُتْبَي لَا أَعُودُ.»
ثُمَّ تَقُولُ:
الْعَفْوَ الْعَفْوَ ثَلَاثَمِائَةِ مَرَّةٍ
وَ تَقُولُ:
رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ ارْحَمْنِي وَ تُبْ عَلَيَّ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ ثُمَّ يَرْكَعُ فَإِذَا رَفَعَ رَأْسَهُ يَقُولُ هَذَا مَقَامُ مَنْ حَسَنَاتُهُ نِعْمَةٌ مِنْكَ وَ سَيِّئَاتُهُ بِعَمَلِهِ وَ ذَنْبُهُ عَظِيمٌ وَ شُكْرُهُ قَلِيلٌ وَ لَيْسَ لِذَلِكَ إِلَّا دَفْعُكَ وَ رَحْمَتُك ؛
پروردگارا! بد كردم و به خود ستم روا داشتم، و كار بدي انجام دادم، پس اين دو دست من است! پروردگارا! به كيفر آنچه براي خويش به دست آوردم، و اين گردن خاضع و فروتن من است به خاطر آنچه به درگاهت آمده ام، و اين منم كه در برابر تو ايستاده ام، پس اي خدا! تو براي خود از من خوشنودي خودت را دريافت دار تا بدان حد كه راضي شوي، براي تو است مؤاخذه (و حق آن را داري) و من ديگر (به گناه) باز نمي گردم.»
سپس سيصد مرتبه بگو: «العفو؛ يعني گذشتت را خواهم» آنگاه بگو (دعايي را كه ترجمه اش اين است) پروردگارا! بيامرز مرا و به من رحم كن، و توبه ام را بپذير كه به راستي تويي توبه پذير مهربان.»

پاورقي

1- امالي شيخ مفيد، ص 103 - 104.
2- مناقب آل أبي طالب (لابن شهرآشوب)، ج 2، ص 247.
3- دعائم الإسلام، ج 1، ص 209.
4- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 311.
5- مستدرك الوسائل، ج 5، ص 141.
6- كافي (انتشارات دارالحديث)، ج 6، ص 188.

بازگشت