آن مقدار كه يقين داريد قضا شده است، بخوانيد؛ مثلا اگر نمي دانيد پنجاه روز يا شصت روز نماز قضا داريد، پنجاه روز را قضا نماييد. براي قضاي نمازهاي چندين ساله بهتر است روزانه و به تدريج نمازها را قضا كنيد؛ يعني، نماز صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا براي يك روز و همين طور تا يك سال و سال هاي بعد. البته قضاي نمازهاي ايام عادت ماهانه واجب نيست. بنابراين در هر ماه نمازهاي چند روز عادت را كم كرده و بقيه را قضا نماييد. اما قضاي روزه هايي كه به خاطر ايام عادت نگرفته ايد، واجب است. بنابراين روزه ها همه به مقداري كه مي دانيد و يقين داريد نگرفته ايد، بايد قضا كنيد و اگر خداي ناكرده عمدا روزه خورده ايد، بايد علاوه بر قضا كفاره آنها را هم بدهيد.



[ صفحه 130]