ترك نماز، قصور در مهم ترين دستور الهي و انجام ندادن بزرگ ترين وظيفه و برنامه زندگي است. ترك نماز، ناشكري، ناسپاسي و كفران نعمت هاي الهي و بي توجهي به عمود و ستون دين است؛ زيرا نماز پايه استوار آن است. نماز موجب رهايي انسان از بيهودگي و پوچي است.نماز، معناي زندگي و تطابق با نظام آفرينش است. ترك نماز و نيايش، موجب ترك لذت بخش ترين حالات انسان است. جوامع، ملت ها، اقوام، نژادها از اول تاريح تا حال، با نيايش، عبادت و مناجات، پويا و زنده مانده اند (هر چند در روش، كردار و گفتار دچار انحراف هم شده اند).

در هيچ زماني، انسان بي نياز از عبادت و پرستش خداوند نبوده و



[ صفحه 101]



نخواهد بود؛ اما اين عبادت بايد با برنامه و روش خاصي صورت گيرد؛ وگرنه هيچ بهره و نتيجه اي، نصيب شخص نيايشگر نخواهد شد. خداوند مي فرمايد: «ان الصلاة كانت علي المؤمنين كتابا موقوتا» [1] ؛ «نماز بر مؤمنان، در اوقات معين مقرر شده است».

وجوب نماز يكي از ضروريات دين مقدس اسلام و فريضه اي بزرگ و وظيفه اي سنگين در اين آيين پاك است. خواندن نماز، شرط قبولي ساير اعمال و عبادت ها است: «الصلاة عمود الدين ان قبلت، قبل ماسواها و ان ردت رد ماسواها» [2] »؛ «نماز پايه دين است، اگر مورد قبول واقع شد، ساير عبادت ها هم قبول مي شود؛ ولي اگر پذيرفته نشد، ساير اعمال نيز پذيرفته نخواهد شد».

ترك نماز و يا سبك شمردن آن، آثار و نتايج شوم فراواني دارد؛ حضرت رسول در اين باره مي فرمايد: «هر كس نماز را سبك بشمارد، دچار پانزده بلا مي شود: شش بلا در دنيا، سه بلا در هنگام مرگ، سه بلا در قبر و سه بلا و عقوبت هنگامي كه از قبر بيرون مي آيد.

الف - آنچه در دنيا به آن دچار مي شود:

1- خداوند بركت را از عمر او برمي دارد.

2- بركت را از روزي اش برمي دارد.

3- چهره خوبان از او گرفته مي شود.

4- كار نيك وي ديگر پاداش نخواهد داشت.



[ صفحه 102]



5- دعايش به اجابت نمي رسد.

6- از دعاي خوبان بهره اي نخواهد داشت.

ب - آنچه در هنگام مرگ به آن دچار مي شود:

1- با ذلت و خواري مي ميرد.

2- گرسنه از دنيا مي رود.

3- تشنه مي ميرد...

ج - آنچه در قبر گريبانش را مي گيرد:

1- خداوند ملكي را در قبر وي مي گمارد، تا او را شكنجه دهد.

2- قبر وي تنگ خواهد بود.

3- درون قبر وي تاريك خواهد بود.

د- آنچه در قيامت هنگام برخاستن از قبر به آن دچار مي شود:

1- خداوند فرشته اي بر او مي گمارد تا وي را با صورت بر زمين بكشد.

2- با وي محاسبه سختي خواهد داشت.

3- هرگز خداوند به وي نظر رحمت نمي افكند و تطهيرش نمي كند و عذاب دردناك و سختي در انتظار او است.» [3] .

در روايت ديگري ترك نماز، مساوي با كفر به خداوند دانسته شده است. عبيد بن زراره مي گويد: «از امام صادق (ع) پرسيدم: گناهان كبيره كدام اند؟ آن حضرت فرمود: گناهان كبيره در نوشتار علي بن ابي



[ صفحه 103]



طالب (ع) هفت چيز است: كفر به خداوند، كشتن انسان، عاق پدر و مادر شدن، ربا گرفتن، خوردن مال يتيم به ناحق، فرار از جهاد و تعرب بعد از هجرت. عبيد مي گويد: از امام پرسيدم: يك درهم از مال يتيم خوردن، بزرگ تر است يا ترك نماز؟ حضرت فرمود: ترك نماز. عرض كردم: شما ترك نماز را از گناهان كبيره به حساب نياوريد. حضرت فرمود: اولين گناه كبيره چه بود؟ عرض كردم: كفر به خداوند. فرمود: شكي نيست كه تارك نماز كافر است.» [4] .

البته مقصود از اين كفر، كفر عملي است، نه كفر اعتقادي؛ مگر آنكه ترك نماز از سر انكار آن و انكار خدا و رسول او باشد كه در اين صورت «كفر مطلق» است.