«و از شرف نماز است كه رب العالمين آن را سيزده نام نهاده: صلوة، و قنوت، و قرآن، و تسبيح، و كتاب، و ذكر، و ركوع، و سجود، و حمد، و استغفار، و تكبير، و حسنات، و باقيات.

... و ايمان. [چنان كه] قوله: و ما كان الله ليضيع ايمانكم. الي صلواتكم الي القبله الاولي. جهودان گفتند: اگر قبله ي حق، كعبه است پس ايشان كه نماز بيت المقدس كردند همه بر ضلالت اند؟ الله تعالي گفت در جواب ايشان: و ما كان الله ليضيع ايمانكم. الله تعالي تباه نكرد ايمان شما را، كه آنچه كرديد از نماز بيت المقدس، حق بود و راست، و به نزديك الله، محفوظ



[ صفحه 50]



و ثواب آن، حاصل.

قال اهل المعاني: رب العزه اين جا نماز را ايمان خواند، و نماز، عمل بنده است؛ اگر از ايمان نبودي رب العزه آن را ايمان نخواندي.

مذهب اهل حق، آن است كه ايمان يك اصل است از سه چيز مركب: از قول و عمل و نيت. بر وفق سنت، تا اين سه چيز به هم جمع نشوند آن اصل، ثابت نگردد.

مثال اين، نفس آدمي است. مركب از سه چيز: از سر و جوارح و دل. تا اين سه چيز به هم نبود، نفس [را] تمام نخوانند، چون يكي از اين سه بيفتاد، اسم نفس از وي بيفتاد.

قول از ايمان به منزلت سر است از نفس، و عمل به منزلت جوارح، و نيت به منزلت دل. چون اين هر سه خصلت بر موافقت سنت به هم آمد، اسم مؤمني به حقيقت بر وي افتاد.» [1] .