نماز بوجود آورنده نظم
نماز علاوه بر تغيير در فرد و جامعه، باعث برقراري نظم در جنبه هاي مختلف مي شود. تغييري كه نماز ايجاد مي كند براي رسيدن فرد و جامعه به كمال مطلوب است. نظمي كه نماز ايجاد مي كند براي اين است كه فرد و جامعه از مرحله و فاز قبلي به مرحله و فاز جديد رسيده اند،ثابت مانده و مستقر شوند تا بتوانند خود را براي تغيير بعدي و رسيدن به مرحله و فاز بعد آماده كرده و نهايتاً به كمال مطلوب برسند. معني لغوي نظم عبارتست از: آرايش و ترتيب دادن امّا معني اصطلاحي (مفهومي) آن در ديدگاه و حوزه هاي مختلف، متفاوت است. بدون توجه به اين اختلاف نظرها، نظم اجتماعي در معني «تركيب و نفوذ متقابل مشبك آرماني، هنجاري، تعاملي و فرصتي» شناخته مي شود. [1] .
اين شبكه ها هركدام به تفكيك داراي اجزايي هستند كه در ارتباط با نماز عبارتند از:
2 - 1 - شبكه آرماني در نماز : ارزش شناسي در نماز، وجود شناسي در نماز، تكليف شناسي در نماز و زيبا شناسي در نماز.
2 - 2 - شبكه هنجاري نماز: هنجارهاي اخلاقي (ايدئولوژيك) نماز، هنجارهاي اجتماعي نماز، هنجارهاي سازماني نماز و هنجارهاي رويه اي
[ صفحه 138]
نماز
2 - 3 - شبكه تعاملي نماز : روابط گفتماني نماز، روابط اجتماعي نماز ، روابط سياسي نماز و روابط مبادله اي نماز
2 - 4 - شبكه فرصتي در نماز : ذهنيت موضعي در نماز، نقش اجتماعي در نماز ، رتبه اجتماعي در نماز و سرمايه اجتماعي در نماز [2] .
نماز شبكه هاي فوق الذكر را ايجاد و به هم مرتبط مي سازد.
پاورقي
[1] همان ، ص36.
[2] جامعه شناسي نظم، ص 36 - 35 (با اندكي تغيير).