1- تبري جستن از بيگانگان يا لااقل آشنايي با توطئه آنها و برخورد مناسب با آنها. از طريق بيان اذكاري چون «الله اكبر» و «لا اله الا الله» در اين اذكار وقتي خدا را به بزرگي مي شناسيم يعني هيچ قدرتي را با او برابر نمي دانيم و نمي بينيم، خود به خود قدرت برائت از شياطين، هوسها و قدرتهاي ديگر را پيدا مي كنيم. و يا با جمله «لا اله الا الله»، اله هاي غير خدا را مردود مي دانيم. و در سوره ي حمد جمله «غير المغضوب عليهم ولاالضالين» در واقع مي خواهيم و آرزو مي كنيم كه ما را هدايت نموده و ما را جزء غضب شدگان و گمراهان قرار ندهد.



[ صفحه 69]



2- «نه» گفتن به زورگويان و برخورد با آنها و جذب و جلب همفكران. آيه شريفه اي كه ضمن تأييد حضرت رسول بيان مي كند: «محمد رسول الله والذين معه اشداء علي الكفار رحماء بينهم» بيانگر اين ادعاست. يا مثل مولي علي (ع) كه شب در برابر خدا، گريان و روز مانند شيري بي باك بود در برابر دشمنان.

3- تن ندادن به ذلتها و اطاعتهاي اجباري

4- نپرستيدن و رب قرار ندادن غير خدا حتي پيامبر (ص) و ائمه معصومين (ع) مثل يهود كه احبار و رهبان را پرستيدند. [1] .

5- رب قرار ندادن هيچ انساني. [2] .

نكته ي جالب در كسب آگاهيهاي مختلف سياسي، اجتماعي در جريان نمازهاي جماعت اين است كه بر خلاف ساير مؤسسات آموزشي علمي و مشاوره اي كه به صورت دوره اي و ساعتي يا به هر ترتيبي در ازاي انجام خدماتي پول دريافت مي كنند، دادن اطلاعات در نمازهاي جماعت به صورت رايگان است. و نكته آخر اينكه نمازهاي جماعت، هم نسلهاي حاضر (شركت كنندگان فعلي) و هم انسانهاي آتي را طوري تربيت كرده و آموزش مي دهد كه كينه ها، كدورتها و سوءظنها در بين آنها از بين رفته، دانش آنها زياد شده، و خضوع و عبوديت افزايش مي يابد و صفا و صميميت و نوع دوستي در دل آنها زياد مي گردد. [3] و از طرف ديگر به خود امام نيز آموزش وحدت و جهت هدف و علم و تقوي و عدالت مي دهد.



[ صفحه 71]



راه خداشناسي منحصر به عقل مشكوك و توهمات او نيست بلكه شعور فطري بهترين راه است براي اثبات اين موضوع.

«ژان ژاك روسو»



[ صفحه 73]