فرد نمازگزار ساكن در جامعه اسلامي سعي مي كند در هر شرايطي رعايت ويژگيهاي يك فرد مسلمان را بنمايد. چه در انجام اعمال مذهبي اجتماعي و سياسي و چه در انجام اعمال خصوصي. به تعبير ديگر هميشه و در همه حال عالم را محضر خدا مي داند و سعي مي كند در محضر خدا معصيت نكند. انگار خود نماز به عنوان نيروي كنترل گر است مثلا در مقام يك شهروند او فقط تابع قوانين مدني نيست بلكه علاوه بر رعايت اينگونه قوانين، در خانواده نيز يك فرد مسلمان، در ورزشگاه يك ورزشكار يا تماشاچي مسلمان و در شهر و جامعه يك شهروند اجتماعي مسلمان نمازگزار است. پس سعي مي كند تمام اعمال و رفتار خود را متناسب با اين اصل اساسي تطبيق دهد. او وقتي مي شنود كه مثلا امام امت و بنيانگذار جمهوري اسلامي فرموده است كه «شركت در انتخابات يك تكليف شرعي است» آن را به عنوان اصل قرار داده و در انتخابات آگاهانه شركت مي كند. وقتي شركت در راهپيمايي مدنظر است او عازم راهپيمايي مي شود. وقتي خود در مقام كانديداتوري برمي آيد بسان يك



[ صفحه 62]



فرد سياسي مسلمان تبليغات دروغين نمي كند، وعده هاي بي جا نمي دهد، در حزب يا گروهي كه دغلكاري و دروغ، خراب كردن چهره ديگران، دست درازي به بيت المال، دزدي و رانت خواري و فساد و... عملا ديده مي شود ولي در شعار مظلوم نمايي مي كنند، عضو نمي شود. عملش با گفتارش يكسان مي شود و به گفته حضرت ابراهيم (ع) زندگي اش، مرگش، نمازش، عبادتش همه براي خداوندگار دو جهان است.

به علاوه در امر تكليف جهت انجام امور سياسي به ويژه انتخابات، راهپيمايي ها و غيره، لزوم انجام اينگونه امور شايد حتي انجام احكام در شرايطي (به استثناي نماز) ضروري تر است. زيرا تا شرايط مساعد اجتماعي و سياسي براي انجام اموري چون تشكيل حكومت اسلامي، برقراري قسط و برپاداري اقتصاد اسلامي وجود نداشته باشد مسلما امكان رعايت بسياري از آنها نيست. به اين دليل انجام عمل سياسي به قصد ايجاد و تثبيت، نگهداري و حفظ اين شرايط لازمه ي مسلماني يك مسلمان نمازگزار است. و در مواردي پذيرش حكومت جائر و جابر به بهانه ي انجام امور عبادي، به شكل انزوا و گوشه گيري و رياضت در اسلام و به ويژه فقه پوياي شيعه مردود است.

اسلام با برنامه هاي عملي و تمرينهاي روزانه و شعارهاي سازنده ي اذان و اقامه نماز و ساير عبادات، ايده ها و تعهدات و مسئوليتها را در ميان همه ي اقشار زنده و پايدار نگه داشته و باعث مي شود كه دولت و ملت همواره به عهد خود وفادار باشند.



[ صفحه 63]



نماز جماعت در ايجاد احساس همدردي با فقرا [1] نيز مؤثر است. از طريق طرح امداد يا تشويق نمازگزاران جهت كمك به فقرا به ويژه در نماز عيد فطر كه اصلا به شكرانه روزداري و همدردي با فقرا صورت مي گيرد مطرح است.

با شناخت ويژگيهاي مأموم شايد نكته ي ديگري از رعايت حكومت مردمي اسلامي را بيشتر متوجه شويم كه عبارتند از:

- اقتداي مأموم به امام.

- مأموم جلوتر از او نمي ايستد.

- مأموم زودتر از امام جملات و اذكار را ادا نمي كند.

- مأموم با تلاش و اجتهاد مي تواند تغيير موقعيت دهد، البته در موارد استثنايي. يعني اگر متقي تر باشد و ساير شرايط امام را كسب كند به امامت جماعت ارتقاء يابد. البته نياز به تذكر نيست كه اين مقام تشريفاتي است و موقعيت و مرتبه اي اداري محسوب نمي شود. و اين معيار قدرت در واقع فقط داشتن تقواي بيشتر است كه امام نيز از اين طريق به مقام امامت رسيده است.

چون يكي از شروط قبولي و پذيرش عبادت به درگاه خداوند، شناخت درست رهبر جامعه ي اسلامي است بنابراين خود به خود تأثير سياسي نيز خواهد داشت. زيرا فرد را هدايت مي كند به سمت پذيرش رهبر جامعه اسلامي و ولي فقيه، چون در غير اين صورت عبادت او مفهومي نخواهد داشت. به چند مورد از احاديثي كه در اين مورد وارد شده است دقت فرمائيد.



[ صفحه 64]



حديثي از امام محمد باقر (ع) رسيده است كه مي فرمايد: «من دان الله بعبادة يجهد فيها نفسه و لا امام له من الله فسعيه غير مقبول» يعني كسي كه ايمان به خدا دارد و عبادتهاي جانفرسا انجام مي دهد ولي امام شايسته اي از طرف خدا ندارد، تلاشش بي فايده مانده و پذيرفته نيست. [2] .

شايد در اينجا منظور از نداشتن امام شايسته از جانب خدا، نشناختن خود فرد امام زمان و عدم تلاش فرد در اين زمينه مي باشد. يا يك فرد نمازگزار به اين روايت آشنا بوده و آن را رعايت مي كند:

بني الاسلام علي خمس: الصلوة و الزكوة و الصوم و الحج و الولاية و لم يناد بشيي ء كما نودي بالولايه: [3] .

يعني: اسلام بر پنج چيز استوار است:

نماز، زكوة و روزه و حج و ولايت و هيچ چيز به اندازه ولايت مورد خطاب نيست.

«و يا اين روايت: كه مسلماني كه امام زمان خود را نشناسد و در همان حال بميرد مثل جاهلان مرده است.»

همه دلايلي است كه فرد مسلمان نمازگزار در ارتباط با رهبر جامعه اسلامي مي بايست مورد توجه قرار دهد و ارزشي است كه در اسلام به مسائل سياسي به ويژه رهبر جامعه اسلامي داده شده است.



[ صفحه 65]



همه كس تو را براي خودش مي خواهد، من تو را براي خودت مي خواهم

تورات



[ صفحه 67]