(اقتباس از كتاب يكصد و چهارده نكته درباره ي نماز، ص 72، محسن قرائتي، ستاد اقامه نماز.)

با استفاده از كتاب يكصد و چهارده نكته درباره ي نماز نوشته ي آقاي محسن قرائتي و تعبير و تفسير و شرح آن، اين موارد به عنوان ويژگيهاي امام جماعت ذكر مي شود كه با كنكاشي در اين موارد اين نتيجه عايد مي شود كه نمازهاي جماعت و نقشهايي كه در آن ديده مي شود به نوعي بيانگر اثر نماز بر مسائل سياسي است.

1- داشتن علم و تقوي، عدالت، اهليت و كمالات و لياقتهاي ديگر (تقريبا ويژگيهايي كه براي رهبر جامعه اسلامي ذكر شده است).

2- در هنگام نماز از جهت جايگاه در موقعيتي پايين تر قرار مي گيرد (تا برتري امام بر مأموم نفي شود)

3- امام جماعت نماز در واقع همان رهبر جامعه اسلامي است، يا اينكه از جانب او مشخص مي شود. (تلفيق مسائل سياسي و عبادي) و شهرت نماز جمعه نيز به سياسي و عبادي بودن آن هست.

4- امام جماعت امام همه ي نمازگزاران است نه امام گروه، قشر و افراد خاصي.

5- امام جماعت نبايد خودبين باشد و در قنوت فقط به خود دعا كند بلكه دعاي او بايد براي جمع باشد.

6- امام جماعت نبايد تحميلي باشد. (مصداق حكومت دموكراسي) يعني حتي امام جماعت كه در واقع رهبر جامعه اسلامي است از جانب خود مردم انتخاب شود.



[ صفحه 60]



7- امام و مأموم مراقب يكديگر هستند و در صورت اشتباه امام، مأموم حق تذكر به امام را دارد (يعني وجود يك دستگاه غير رسمي كنترل گر كه قادر به امر به معروف و نهي از منكر مي باشد).

8- امام وظيفه دارد هنگام نماز مراعات غني و ضعيف را نموده و نماز را نه مناسب توانايي افراد توانمند بخواند و نه مثل افراد بسيار ضعيف بلكه بايد هميشه اين فكر را داشته باشد كه پشت سر او افراد پير، كودك، مرد و زن همه قرار دارند.

9- در صورت بروز گناه و علني شدن آن بايد كنار برود.

10- امام جماعت ارثي نيست و بسان پادشاهي از پدر به پسر نمي رسد مگر اينكه پسر صلاحيت و شايستگي لازم را داشته باشد. در غير اين صورت بايد فردي كه اين شايستگي را دارد از جانب رهبر جامعه اسلامي انتخاب شود.

11- امام جماعت به صرف امام بودن حق ندارد هر كاري كه دلش خواست بكند. مثلا به شكل دلخواه نماز بخواند مثل نماز مروان بن حكم.

12- امام جماعت در موقع غيبت امام، جانشين پيامبر و امام است. بنابراين وظيفه مسائل عبادي و سياسي را بر عهده دارد. پس بايد در حد او ظاهر شود و مسائل عبادي و سياسي را شكل دهد.

13- بايد به مسائل سياسي، اجتماعي و مذهبي، اشراف كامل داشته باشد تا بتواند اين اطلاعات را به ديگران نيز منتقل كند.

14- وقتي در مقام خطبه برمي آيد در نگاهش به افراد، طرز گفتارش، ادامه نگاهش (زوم كردن) و قبل و بعد از نماز و در برقراري ارتباطات با ديگران، نمي بايست عدالت را زير پا گذارد تا در هر شرايط به عنوان يك



[ صفحه 61]



امام جامع الشرايط (حداقل داشتن كمترين شرايط باشد)

نكته اي كه بيان آن خالي از لطف نيست شروط عبادت است [1] كه يكي از شروط، شرط سياسي وجود ولايت در جامعه است و دليل اين امر نيز هدايت عبادت به سوي خدا و در مسير او مي باشد.