جامعه شناسان گروه را اينگونه تعريف مي كنند: مجموعه دو يا چند نفر كه داراي كنش متقابل اجتماعي، دوام نسبي و نظم بوده و هدف مشتركي را دنبال نمايند. اين مجموعه ي افرادي كه در كنار يكديگر جمعي به نام گروه را ايجاد كرده اند هر كدام به تنهايي اهداف مختلفي



[ صفحه 25]



دارند و در واقع عوامل اقتصادي يا هر عامل ديگر آنها را دور يكديگر جمع مي كند اما در نهايت يك هدف مشترك آنها را به هم پيوند مي دهد. عواملي كه گروه ها به واسطه ي آنها شكل مي گيرند عبارتند از: ثروت يا مسائل مادي فرهنگ، تاريخ، تمدن، زبان، خون و نژاد و فكر و عقيده كه گروه هاي اسلامي بيشتر بر اساس دو مورد فكر و عقيده ايجاد مي شوند. در نماز اين گروه ها را مي توان از يكديگر باز شناخت. قرآن كريم خود اذعان دارد:

«انا خلقناكم من ذكر و انثي و جعلناكم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اكرمكم عندالله اتقكم» [1] .

«ما شما را از مرد و زني خلق كرديم و به صورت شعبه و قبيله قرار داديم (فقط) براي بازشناسي. به راستي كه گرامي ترين شما نزد خدا متقي ترين شماست:

نتيجه اي كه گرفته مي شود از اين آيه شريفه، اول اينكه گروه گروه بودن انسانها به فرمايش قرآن از ابتدا بوده و يك امر طبيعي است. دوم اينكه وجود گروه هاي مختلف براي تفاخر نيست بلكه براي تمايز است. يعني فقط براي بازشناسي از يكديگر. و سوم اينكه عاملي كه باعث اين تمايز و تشخيص قرار مي گيرد و همان نيز رتبه ي فرد يا گروه را نزد خدا افزون مي كند، تقوي و پرهيزكاري است. ولي همان تقوي كه اين همه امتياز ايجاد مي كند نمي تواند عامل فخر و بزرگ منشي باشد. به زبان ديگر آدم متقي تر بالاتر و والاتر نيست.



[ صفحه 26]