پرسش شماره 89) فلسفه ي اختلاف تعداد ركعت نمازها چيست؟

در مورد فلسفه ي احكام، به طور عام و اختلاف در عدد ركعت نمازها، به طور خاص، بايد به موارد ذيل توجه شود:



[ صفحه 151]



1. همه ي احكام الهي داراي حكمت بوده و بر اساس مصلحت يا دفع مفسده بنا شده اند؛ ولي ممكن است براي ما مشخص نباشد.

2. احكام دين، دو دسته اند: الف - احكامي كه فلسفه و حكمت آن ها بيان شده است؛ مانند: نماز [1] و شراب [2] ب - احكامي كه فلسفه ي آن ها بيان نشده است؛ مانند: اختلاف ركعت نمازها.

3. در مورد بيان نشدن علل و حكمت بعضي از احكام، مانند اختلاف عدد ركعت نمازها، چند احتمال وجود دارد:

الف- براي امتحان بندگان تا معلوم شود آن ها بدون چون و چرا، از او اطاعت مي كنند يا نه؟ مانند عدد فرشتگان نگهبان جهنم كه به تصريح قرآن براي امتحان است [3] .

ب - فوايد و آثار بعضي احكام، تنها مربوط به اين دنيا نيست تا ما بتوانيم به آن پي ببريم؛ بلكه بسياري از آن ها مربوط به جهان آخرت است و ما تا خود وارد آن جهان نشويم، نمي توانيم به آثار آن ها دست يابيم.

ج - اگر پزشك بگويد از اين قرص، صبح دو عدد، ظهر و عصر و عشا، چهار عدد و مغرب، سه عدد بخوريد، آيا سبب اين دستور را مي پرسيد؟ سبب نپرسيدن، اين است كه شما به او اعتماد داريد و مي دانيد، حتما به نفع شما دستور داده است؛ بنابراين اگر خداوند، نماز صبح را دو ركعت و نماز ظهر، عصر و عشا را هر كدام چهار ركعت و نماز مغرب را سه ركعت قرار داده حتما حكمتي در آن است كه ما نمي دانيم.



[ صفحه 153]