پرسش شماره 41) هميشه بعد از اتمام نمازم راضي نيستم و احساس مي كنم كه ممكن است خداوند آن را نپذيرد؛ البته هيچ گاه از لطف و فضل خداوند نااميد نيستم. لطفاً مرا راهنمايي كنيد.

يكي از صفات خوب مؤمنان كه در بسياري از آيات قرآن به آن اشاره شده صفت «خوف و رجاء» است؛ به اين معنا كه مؤمنان در عين ترس از عظمت خداوند، به رحمت او اميد دارند. غلبه ي خوف بر اميد،انسان رابه يأس و سستي مي كشاند و غلبه رجاء و طمع، انسان را به غرور و غفلت وامي دارد و اين دو، دشمن حركت تكاملي انسان در مسير او به سوي خدا هستند؛ از اين رو در آيه ي 16 سوره ي سجده، به داشتن اين دو صفت (خوف و رجاء) اشاره شده است: (تتجافي جنوبهم عن المضاجع يدعون ربهم خوفاً و طمعاً و مما رزقناهم ينفقون)؛ [1] پهلوهاي شان از بسترها در دل شب دور مي شوند [به پا مي خيزند و به درگاه خدا رو مي آورند] پروردگار خود را با بيم و اميد مي خوانند و از آنچه به آن ها روزي داده ايم، انفاق مي كنند. [2] .



[ صفحه 83]



از آنچه بيان شد روشن مي شود كه داشتن صفت خوف و رجاء بسيار نيكو است؛ ولي نماز گزار بايد آنچه باعث قبولي و صحت نماز است، به جا آورد و نمازش را به بهترين روش اقامه كند، سپس به لطف خداوند اميدوار باشد. پيش از اين به شرايط قبولي نماز اشاره شد.