نماز جمعه از شيون حكومت و از وظايف حاكم اسلامي است. يعني نه فردي مي تواند خودسرانه نماز جمعه اقامه كند و امام جمعه شود و نه حاكم اسلامي مي تواند به نماز جمعه بي توجه شود. بلكه در حكومت اسلامي، حاكم



[ صفحه 228]



موظف است نماز جمعه را در سراسر جامعه اسلامي اقامه نمايد.

حضرت امير مي فرمايد: «لا يصلح الحكم و لا الحدود و لا الجمعه الا بامام عدل» [1] يعني «صدور حكم، اجراي حدود و اقامه جمعه بر كسي جايز نيست مگر اينكه امام يا منصوب از نزد امام باشد». مرحوم صاحب جواهر در كتاب خود از ابن عصفور نقل مي كند كه از ائمه اطهار عليهم السلام وارد شده است «ان الجمعه لنا و الجماعه لشيعتنا» [2] يعني «جمعه براي ماست و جماعت براي شيعيان ما». و همچنين وارد شده است «اربع للولاه الفي و الحدود و الصدقات و الجمعه» يعني «چهار چيز براي حاكم اسلامي است؛ في، حدود، صدقات و جمعه».

از مجموع اين احاديث استفاده مي شود كه نماز جمعه را بايد امام اقامه كند و در عصر غيبت كه ولي فقيه جانشين امام معصوم عليهم السلام است، تمام مناصب حكومتي امام از جمله اقامه نماز جمعه، جز آنچه به عصمت آنها مربوط است، به ولي امر مسلمين منتقل مي شود. پس يكي از وظايف ولي فقيه در عصر غيبت اقامه نماز جمعه است.

حضرت امير مي فرمايد: «ثلاثه ان أنتم خالفتم فيهن أيمتكم هلكتم جمعتكم و جهاد عدوكم و مناسككم» يعني «سه چيز است كه اگر شما در رابطه با آنها با پيشوايان خود مخالفت كنيد بدبخت و هلاك مي شويد؛ نماز جمعه، جهاد با دشمن و مناسك حج».

روزي پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم در نماز جمعه خطبه مي خواند، فرمود: «توبوا الي ربكم قبل أن تموتوا و بادروا بالأعمال الزاكيه قبل أن تشغلوا و صلوا الذي بينكم و بين



[ صفحه 229]



ربكم بكثرة ذكركم اياه و الصدقه في السر و العلانيه و اعلموا أن الله فرض عليكم الجمعه الي يوم القيامه»

يعني «پيش از آنكه بميريد، به سوي پروردگارتان توبه كنيد، و قبل از اينكه گرفتار شويد، در انجام كارهاي شايسته پيشي بگيريد، و با ذكر خدا و دادن صدقه به طور آشكار و پنهان، ميان خود و پروردگارتان پيوند برقرار كنيد، و بدانيد همانا خداوند نماز جمعه را تا قيامت بر شما واجب گردانيد».