توجه به اين نكته ضروري است كه بدانيم چه فرقي ميان افراد بي نماز با ساير گنهكاران وجود دارد. اگر بخواهيم انسانهاي معصيت كار را در كنار هم قرار دهيم فرد تارك الصلاة و بي نماز در كجا قرار مي گيرد؟ هر چند كه از مطالب گذشته تا حدودي پاسخ اين مسأله را مي توان فهميد ولي طرح عنوان جداگانه اي براي آن به خاطر بيان رواياتي است كه در خصوص اين مورد وارد شده است.

همانطوري كه در گذشته نقل كرديم، عبيد بن زراره از صحابه نزديك امام صادق عليه السلام حديث مي كند كه: «روزي از امام صادق عليه السلام پرسيدم كه گناهان و معاصي كبيره كدامند؟ حضرت عليه السلام در پاسخ فرمودند: گناهان كبيره (بزرگ) در نوشتار علي عليه السلام هفت چيز است: كفر به خداوند، كشتن انسان (قتل نفس)، عاق والدين مورد لعن و نفرين پدر و مادر واقع شدن رباخواري، خوردن مال يتيم، فرار از جنگ و جهاد در راه خدا، برگشت به جاهليت و ارتجاع.

عبيد بن زراره گويد: از امام سؤال كردم كه آيا يك درهم از مال يتيم خوردن گناهش بيشتر است يا ترك نماز؟ امام عليه السلام فرمودند: ترك نماز. عرض كردم: شما ترك نماز را از گناهان كبيره به حساب نياورديد حضرت فرمود: اولين گناه كبيره چه بود؟ عرض كردم، كفر به خداوند. فرمودند شكي نيست كسي كه بدون علت



[ صفحه 138]



نماز را ترك كند كافر است» [1] .

از همه اين بيانات فهميده مي شود كه گناه بي نماز از گناه همه افراد بيشتر است و او را با ساير معصيت كاران هيچ قياسي نيست چون هرگز به افرادي كه گناهان ديگر انجام مي دهند كافر و مشرك و منافق اطلاق نشده است مثلا در روايات به افراد زناكار، قمارباز و شارب خمر انذار شديدي شده است وليكن تعبير كافر و مشرك درباره اينها نيامده و يا اگر آمده باشد بسيار نادر و قليل است.

پس گناه ترك نماز از همه گناهان بيشتر است و تارك نماز از همه انسانها پست تر و آينده او بسيار تاريك تر و وحشتناك تر از ديگران است.