قبلا بيان كرديم تمام احكام الهي براساس مصالح و مفاسد موجود در افعال، صادر شده است. يعني اگر فعلي از طرف خداوند واجب گرديده است به خاطر اين است كه در آن فعل مصلحت قوي فردي و اجتماعي، روحي يا جسماني، دنيوي يا اخروي، وجود دارد و يا اگر فعلي حرام گرديده است به خاطر اين است كه در آن فعل مفسده اي وجود دارد ولو ممكن است انسان مصالح و مفاسد آن افعال را درك نكند. انسان هر فعلي را مرتكب شود، آن فعل اثر تكويني خود را بر آن فرد خواهد گذاشت، حالا اگر اين فعل داراي مصلحت و فايده باشد، عمل كننده به آن فعل، مصلحت و فايده را بدست خواهد آورد و اگر مفسده داشته باشد، گرفتار آن مفسده خواهد شد.

يكي از آن افعال كه موضوع حكم وجوب و يا در موارد زيادي موضوع استحباب قرار گرفته است، نماز است. وجوب نماز هر روز در پنج وقت، در كنار تأكيدات فراوان بر آن، به طوري كه ستون دين، معراج مؤمن، نور چشم پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم، قربان كل تقي حساب شده است، دليل بر مصالح فراوان موجود در نماز است. خداوند متعال با جعل وجوب نماز، اراده كرده است كه بوسيله آن بندگان خود را به فيوضات معنوي نماز برساند و از مصالح موجود در



[ صفحه 64]



نماز بهره مند سازد. ما در اينجا به چند مورد از فوايد نماز اشاره مي كنيم: