وقتي سخن از سبك شمردن نماز پيش مي آيد، شايد آنچه به ذهن خطور مي كند اين باشد كه اگر كسي به دليل سستي و تنبلي گاهي نماز بخواند و گاهي آن را ترك كند، نماز را سبك شمرده است. اما حقيقت سبك شمردن نماز غير از اين است.

همين معنا را در مورد استخفاف نماز به حضرت امام رحمه الله عرض كردند، ولي ايشان آن را رد كردند. سركار خانم فاطمه طباطبائي در اين باره مي گويد:

روايتي از امام جعفر صادق عليه السلام نقل مي كردند كه اگر كسي نمازش را سبك بشمارد، از شفاعتشان محروم مي شود. من يك بار به ايشان عرض كردم: سبك شمردن نماز شايد به اين معنا باشد كه



[ صفحه 24]



شخص نمازش را يك وقت بخواند و يك وقت نخواند، گفتند: «نه، اين كه خلاف شرع است. منظور امام صادق عليه السلام اين بوده است كه وقتي ظهر مي شود و فرد در اول وقت نماز نمي خواند، در واقع به چيز ديگري رجحان داده است.» با مثالي اين موضوع برايم روشن شد: ما وقتي مي خواهيم از در بيرون برويم، سعي مي كنيم به بزرگ تر تعارف كنيم. اگر به بزرگ تر اهميت ندهيم، در واقع به كوچك تر اهميت داده ايم. سبك شمردن نماز هم چيزي است به همين معني. [1] .

پس اگر بخواهيم نماز را سبك نشمرده باشيم، بايد آن را بر همه ي كارها مقدم داريم. البته اگر مسأله اي انسان را از نماز اول وقت باز داشت و دل انسان متوجه نماز بود، مستخف نماز به شمار نمي آيد و ثواب نماز اول وقت را هم مي برد. در اين باره نوه ي ايشان نقل مي كند:

چند ماه پيش از ارتحالشان، ظاهرا به خانواده ي ما فرموده بودند: «ممكن است شما فرصت اين را نداشته باشيد كه در آن لحظه ي اول وقت نماز بخوانيد، يا وضعي داشته باشيد كه اول وقت نتوانيد به نماز بايستيد، اما همين كه دلتان براي نماز اول وقت تپيد، ثواب آن نصيبتان مي شود. [2] .

بنابراين، مقدم كردن عمد ي كارهاي ديگر بر نماز، بزرگ شمردن آن كارها و كوچك دانستن نماز است. ولي تقدم غير عمدي



[ صفحه 25]



نه تنها سبك شمردن نماز به حساب نمي آيد، بلكه اميدي هست كه ثواب نماز اول وقت نيز به دليل نيت انسان به او داده شود.