مسأله ي - 15 - چه شرائطي بايد در انسان وجود داشته باشد، تا نماز جمعه بر او واجب شود؟

در صحيحه ي زراره آمده است كه وجوب نماز جمعه از نه گروه برداشته شده است: از نابالغ، و پير، و ديوانه و مسافر و بنده و زن و مريض و كور و كسي كه سر دو فرسخي نماز جمعه واقع شده است، [1] پس در صورتي نماز جمعه واجب است كه انسان، بالغ و عاقل و سالم و بينا و حاضر و آزاد و توانا و مرد باشد و در محدوده ي دو فرسخي نماز جمعه واقع شده باشد همين معني علاوه بر اينكه در خطبه اي كه به مولي علي (ع) نسبت داده شده، وجود دارد، [2] مورد اجماع علماء هم واقع شده است، بنابراين، جاي بحث و نزاعي نيست و اگر در بعض روايات [3] پنج تا و در بعضي چهار تا [4] از اينها استثناء شده است، يا براي آن بوده است كه بعض ديگر در بعض مذكورات داخل شده است، و يا براي اين بوده است كه خروج بعضي كه ذكر نشده است، واضح بوده است، و يا براي اين دو جهت بوده است. و در هر صورت، نماز جمعه از اين گروه برداشته شده است و آنان، ملزم به شتاب بسوي نماز جمعه و محل تشكيل آن نيستند.