مسأله 14 - در صورتي كه امام در اثناء نماز بميرد يا دچار عارضه اي شود كه او را از امامت جمعه بيرون كند، آنگاه امام جديدي آيد، وظيفه شخص تازه وارد چيست؟ آيا مي تواند نماز جمعه اش را به او اقتدا كند يا بايد نماز ظهرش را بخواند؟؟

حكم چنين كسي بنابر آنچه كه ما در مسأله ي قبل ذكر كرديم روشن است، زيرا ما در آن مسأله بعد از مردن امام يا مبتلا شدنش به عارضه اي جماعت را بهم خورده دانستيم و گفتيم بايد: همه، نماز ظهرشان را بخوانند، مگر اينكه امام در حال خطبه قبل از زوال از صحنه خارج شده باشد زيرا در اين صورت، امام دوم مي تواند نماز جمعه را از آغاز شروع كند و لذا كه جاي كلامي نيست در آن جا متعرض اين نشديم، و اما اگر گفته شود: خطابات ياد شده در آن مسأله، اطلاق دارد و شامل امام جمعه نيز مي شود و نماز جمعه گرچه با مردن امام اولش و قطع جماعت به خارج شدن او از صحنه بايد قطع شود لكن اين ادله، آن را منقطع و باطل نمي داند، و با آمدن امام دوم جماعت، مثل آن است



[ صفحه 101]



كه اصلا جماعت بهم نخورده است، ظاهر امر اين است كه تازه وارد مي تواند نماز جمعه اش را به اين امام دوم اقتدا كند، ولي جاي اين سخن هست كه ظاهر آن راجع به كساني است كه مقداري از نماز را با امام اول خوانده اند و اما كسي كه مقداري از نماز را از دست داده است و امام اول را درك نكرده است روشن نيست كه مشمول آن ادله گردد، و لذا اقتداء او به اين امام احتياج به دليل ديگر دارد، مگر اينكه گفته شود: حديث «من أدرك ركعة من الجمعة فقد ادرك الجمعة» دليل خاصي است كه شامل اين مورد نيز مي شود، لكن اين گفته هم تمام نيست، زيرا اگر مخاطب، توجه داشته باشد، منصرف از اين كلام، جمعه اي است كه در وسط منقطع نشده است و لااقل در شمول آن ترديد مي كند و قدر متيقن از آن، موردي را مي داند كه امام جمعه از صحنه خارج نشده است.