پس از بحث و بررسي مسائلي در باب نماز و جايگاه و اهميت آن در اسلام و فضائل و آثار و بركات آن در زندگي مادي و معنوي مؤمنان، در اين فصل در نظر داريم كه اهميت آن را در زندگي و سيره ي عملي علما و بزرگان و مردان الهي جويا شويم. مي خواهيم بدانيم كه بزرگان دين چقدر به اين امر الهي اهتمام داشتند و تا چه حدي نماز در حيات و زندگي دنيوي شان تجلي داشته است.

راستي آنان كه به مقام بالاي علمي و فرهنگي دست يافته و شهره ي عام و خاص گرديده و از دست آورد آنان بشريت قرنها استفاده كردند تا چه حد با خداي خويش ارتباط داشته اند.

آيا آنان كه نقش سازندگي را داشته و با تلاش و كوشش خويش بشريت را از رذائل اخلاقي نجات بخشيده اند با عنايات و توفيقات الهي بوده است يا خير بدون ياري خداوند؟



[ صفحه 258]



و آيا بدون ارتباط با حق و پيوند با مبدأ و منشأ قدرت لايزال الهي كسي قادر است كه خود و جامعه خويش را به سوي كمال معنوي سوق داده و آنان را به سعادت برساند؟

بدون هيچ ترديدي مي توان گفت كه بدون روحيه ديني و مذهبي چنين كاري مقدور كسي نيست بخاطر اينكه همه همت لامذهبان و بي دينان در حل مشكلات اخلاقي و روحي خودشان خلاصه مي شود.

پس عالمان و دانشمندان اگرچه داراي نبوغ فكري و انديشه ي بلندي بوده اند ولي از عبادات الهي و توفيقات خداوندي بي بهره نبوده اند حتي در بسط دامنه توفيقات خويش بواسطه ي نماز از خداي خويش مدد مي گرفتند.

ما براي روشنگري موضوع و آشنا نمودن جوانان عزيز به اين موضوع كه چقدر و تا چه حد فريضه ي الهي نماز در رساندن انسانهاي بزرگ به مقام بلندشان نقش داشته به سيره ي برخي از نقش آفرينان تاريخ، در زمينه فرهنگي، اجتماعي، سياسي و نظامي، در خصوص نماز اشاره مي نمائيم باشد كه همه ي ما خصوصا قشر جوان مسلمان از همين طريق (طريق عبادت) تلاش نموده و در فعاليت هاي خويش در زمينه هاي مختلف به مقام بلندي دست يابد.