قبلا به اين نكته اشاره شد كه نماز مهمترين امر الهي است اما جالب است كه بدانيم نماز نه تنها مهمترين و مؤثرترين امر و دستور الهي است بلكه اولين حكمي است كه از طرف خداوند بر بندگان واجب شده است. چنانچه در روايتي از پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم چنين آمده است كه:

اول ما افترض الله علي امتي الصلوات الخمس.

«اولين چيزي كه خداوند بر امت من واجب كرد نمازهاي پنج گانه است» [1] .



[ صفحه 143]



و نيز در حديثي ديگر فرموده اند:

ان اول ما فرض الله علي عباده الصلاة و آخر ما يبقي عند الموت الصلاة.

«همانا اولين فريضه اي كه از طرف خداوند بر بندگانش واجب شد نماز بود و آخرين فريضه اي كه تا دم مرگ از او ساقط نمي گردد و وجوبش همچنان باقي است نماز است» [2] .

شايد به خاطر اهميت زياد و نتايج مفيدي كه در اين فريضه ي الهي وجود داشته موجب شده است كه جزء اولين دستور و امر الهي قرار گيرد و اگر سئوال شود كه آيا اين نكته در همه اديان و مذاهب الهي كليت دارد و يا اينكه فقط اولين حكم الهي در دين اسلام بوده است. پاسخ اين است كه اين امر اختصاص به دين اسلام ندارد بلكه دستور به اقامه ي نماز و برپايي آن، اولين امر الهي تشريعي در زمان وضع شريعت بوده است و اين نكته اي است كه از قرآن در فرمان به حضرت موسي فهميده مي شود. در ابتداي پيامبري حضرت موسي خداوند خطاب به او فرمود: انني انا الله لا اله الا انا فاعبدني و اقم الصلاة لذكري.

«من الله هستم معبودي جز من نيست مرا پرستش كن و نماز را براي ياد من برپا دار» [3] .

بنابراين نماز نه تنها مهمترين ركن دين است بلكه اولين دستور و حكم الهي در دين نيز مي باشد.



[ صفحه 144]