يكي ديگر از معيارهاي مهم در انتخاب دوست اين است كه او داراي حسن خلق، رفتار پسنديده، تواضع و فروتني و اوصاف نيكو باشد. فردي كه از اين اوصاف برخوردار نباشد لايق ارتباط و پيوند دوستي نيست چون اعمال ناشايست او حاكي از نيات پليدي است كه در باطن او است. بهترين مزيت ارتباط و دوستي با اينگونه از افراد اين است كه به تدريج خلق و



[ صفحه 75]



خوي او در رفتار آدمي تأثير مي گذارد. طوري كه منش و رفتار دو دوست مثل هم مي شود. در حديثي از رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و سلم وارد شد كه فرمودند:

المرء علي دين خليله و قرينه. «روش آدمي بر طبق مذهب و سيره ي دوست و رفيقش خواهد بود» [1] .

اين تأثير در رفتار آنچنان محكم و وثيق است كه سليمان پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند:

«درباره ي كسي به نيكي و بدي قضاوت نكنيد تا دوستانش را ببينيد. چه اينكه آدمي از امثال و اقرانش شناخته مي شود و به صفات همنشينان و دوستانش توصيف مي گردد» [2] .

و نيز علي عليه السلام در دوري از اينگونه افراد مي فرمايند: «لا تصحب الشرير فان طبعك يسرق من طبعه شرا و انت لا تعلم».

«از مصاحبت با مردم شرير و فاسد بپرهيز كه طبيعت بطور ناخودآگاه بدي و ناپاكي را از طبع منحرف مي دزدد در حالي كه تو از آن بي خبري» [3] .

و در كلام نوراني امام صادق عليه السلام چنين آمده است كه: «من يصحب صاحب السوء لا يسلم».



[ صفحه 76]



«كسي كه با رفيق بد همنشين شود سالم نمي ماند و سرانجام به ناپاكي آلوده مي شود» [4] .

همه اين تأكيدات و هشدارها از كلمات نوراني معصومين عليهم السلام حاكي از آن است كه انسان نبايد دوستي را انتخاب نموده و با او مجالست نمايد كه در زندگي مواظب عملكردهاي خود و در مسائل اجتماعي در برخورد با ديگران متوجه منش و رفتارهاي خود نيست و شخصي كه داراي اخلاق تند، رفتار ناشايست و برخورد نامناسب باشد از رفاقت با او نهي شده است.