عامل ديگري كه در ترك نماز و ساير فرايض عبادي مي تواند مؤثر باشد غرور جواني و تكبر و بزرگ منشي برخي از افراد است. صفت غرور از پست ترين اوصاف انساني است كه شايد بتوان گفت منشأ تمام گناهان و معاصي مي گردد. هرگاه اين خصلت در كسي پا بگيرد و استقرار يابد فرد را به مهلكه هاي بزرگي مي كشاند با متصف شدن به اين صفت فرد چنين مي پندارد كه اگر در مقابل خداي خود سجده كند كوچك مي گردد بنابر اين براي اينكه بزرگي و غرورش محفوظ بماند در مقابل هيچ كس نبايد سر تعظيم فرود آورد ولو در مقابل خداوند متعال. فلذا اين خيالبافي شاعرانه و تصورات جاهلانه او را از همه ي اوامر متعبدانه دور ساخته و مانعش مي شود كه او در مسير سعادت خويش گام بردارد. اين همان وصفي است كه وقتي در ابليس ظاهر و آشكار شد در مقابل دستور صريح خداوند سر باز زد و حاضر نشد امر الهي را در سجده بر آدم امتثال نمايد.



[ صفحه 59]