از مطالب گذشته فضيلت نماز آشكار مي شود، ولي جاي اين دارد كه بحثي را به طور مستقل در اين باب بگشاييم.

1. قال الصادق عليه السلام: أول ما يحاسب به العبد الصلاة فاذا قبلت قبل سائر عمله، و اذا ردت عليه رد سائر عمله. [1] .

امام صادق عليه السلام مي فرمايد: اولين عملي كه در روز قيامت از بنده ي خدا پرسيده مي شود، نماز است. اگر نماز قبول شود بقيه ي اعمال نيز قبول مي شود؛ و اگر نماز مورد پذيرش خداوند قرار نگيرد، بقيه اعمال نيز رد مي گردد.

2. قال أبوجعفر عليه السلام: ما من عبد من شيعتنا يقوم الي الصلاة الا اكتنفته بعدد من خالفه ملائكة يصلون خلفه و يدعون الله عزوجل له حتي يفرغ من صلاته. [2] .

امام صادق عليه السلام مي فرمايد: هيچ بنده اي از شيعيان ما به نماز نمي ايستد مگر اينكه خداوند بر گرد او به تعداد كساني كه پشت سر او قرار دارند ملائكه اي را موظف مي كند كه براي او دعا كنند؛ و اين دعا تا زماني كه شخص نمازگزار در حال نماز است ادامه دارد.

3. و روي بسند صحيح عن الصادق عليه السلام: صلاة فريضة خير من عشرين حجة، و حجة



[ صفحه 30]



خير من بيت مملوء ذهباً يتصدق منه حتي يفني. [3] .

و به سند صحيح از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمودند: يك نماز واجب بهتر از بيست حج است؛ و يك حج بهتر از خانه اي است پر از طلا كه از آن صدقه بدهند تا تمام شود. [4] .

4- سأل معاوية بن وهب أباعبدالله عليه السلام عن أفضل ما يتقرب به العباد الي ربهم و أحب ذلك الي الله عزوجل ما هو؟ فقال: ما أعلم شيئاً بعد المعرفة أفضل من هذه الصلاة. ألا تري أن العبد الصالح عيسي بن مريم عليه السلام قال: (اوصاني بالصلاة) [5] ؟! [6] .

معاويه بن وهب از امام صادق عليه السلام در مورد بهترين امري كه مردم به وسيله ي آن مي توانند به پروردگارشان تقرب پيدا كنند، و از بهترين اعمال نزد خداوند پرسش نمود، امام پاسخ دادند: من بعد از معرفت خدا هيچ عملي را از اين نماز بالاتر نمي دانم آيا نمي بيني كه بنده ي صالح خدا عيسي بن مريم گفت: «خدا مرا به نماز سفارش نموده است»؟!

سند شيخ كليني به اين روايت نيز صحيح است.

5. و أتي رجل رسول الله صلي الله عليه و آله فقال: ادع الله أن يدخلني الجنة، فقال له: أعني بكثرة السجود. [7] .

مردي به نزد رسول خدا صلي الله عليه و آله آمد و گفت: خداوند را بخوان مرا در بهشت داخل كند. رسول الله صلي الله عليه و آله فرمودند: مرا با سجده هاي فراوان ياري كن.

6. قال رسول الله صلي الله عليه و آله: انما مثل الصلاة فيكم كمثل السري - و هو النهر - علي باب أحدكم يخرج اليه في اليوم والليلة يغتسل منه خمس مرات، فلم يبق الدرن مع الغسل خمس مرات و لم تبق الذنوب مع الصلاة خمس مرات. [8] .

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: مثل نماز در ميان شما حقيقتاً همانند نهري است كه بر در خانه ي يكي



[ صفحه 31]



از شما باشد و در هر شبانه روز پنج مرتبه در آن خود را شستشو دهد؛ كه با پنج بار شستن ديگر آلودگي بر بدن او باقي نمي ماند؛ و گناهان هم ديگر با پنج مرتبه نماز باقي نمي مانند.

7. عن أبي عبدالله عليه السلام قال: قال رسول الله صلي الله عليه و آله: مثل الصلاة مثل عمود الفسطاط. اذا ثبت العمود نفعت الأطناب و الأوتاد و الغشاء، و اذا انكسر العمود لم ينفع طنب و لا وتد و لا غشاء. [9] .

امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلي الله عليه و آله نقل مي كنند كه فرمودند: نماز همانند ستون خيمه است. اگر ستون پابرجا باشد، ريسمان ها و ميخ ها و پارچه ي خيمه فايده دارد؛ ولي اگر ستون بشكند، هيچ ريسمان و ميخ و پارچه اي فايده نخواهد داشت.

اين روايت از حيث سند معتبر است.

8. عن أبي عبدالله عليه السلام قال: أحب الأعمال الي الله الصلاة، و هي آخر وصايا الأنبياء عليهم السلام، فما أحسن الرجل يغتسل أو يتوضأ، فيسبغ الوضوء ثم يتنحي حيث لايراه أنيس. فيشرف عليه و هو راكع أو ساجد، أن العبد اذا سجد فأطال السجود نادي ابليس: يا ويلاه! أطاع و عصيت و سجد و أبيت. [10] .

امام صادق عليه السلام مي فرمايند: محبوب ترين كارها نزد خداوند نماز است. نماز آخرين سفارش پيامبران الهي است. چه زيبا و پسنديده است كه مرد غسل كند يا وضوي نيكويي بگيرد، پس گوشه اي برود كه كسي او را نبيند، و در حالي كه خداوند تعالي او را مي بيند در حال ركوع يا سجود باشد. براستي بنده ي خدا وقتي سجده ي طولاني برود ابليس فرياد مي زند: اي واي! او خداوند را اطاعت كرد و من نافرماني كردم. او سجده برد و من از سجده سرباز زدم.

گفتني است سند اين روايت صحيح است.

9. عن أبي عبدالله عليه السلام قال: للمصلي ثلاث خصال: اذا قام في صلاته يتناثر البر من أعنان السماء الي مفرق رأسه، و تحف به الملائكة من تحت قدميه الي أعنان السماء، و ملك ينادي: أيها المصلي! لو تعلم من تناجي ما انفلتت. [11] .



[ صفحه 32]



امام صادق عليه السلام مي فرمايند: نمازگزار سه ويژگي دارد: هرگاه به نماز ايستد نيكي و ثواب از اوج آسمان بر فراق سرش پراكنده و منتشر مي شود، و فرشتگان الهي وي را از زير پايش تا نهايت آسمان فرا مي گيرند و پوشش مي دهند، و فرشته اي صدا مي زند: اي نمازگزار! اگر بداني با چه كسي سخن مي گويي و راز و نياز مي كني، از نماز جدا نمي شدي!

سند اين روايت نيز معتبر است.

و در پايان اين قسمت حديثي ديگر از امام صادق عليه السلام نقل مي كنيم و با آن احاديث را در اين زمينه خاتمه مي دهيم:

10. قال الصادق عليه السلام: من قبل الله منه صلاة واحدة لم يعذبه، و من قبل الله له حسنة لم يعذبه. [12] .

امام صادق عليه السلام فرمودند، كسي كه خداوند فقط يك نمازش را قبول كند، او را عذاب نخواهد كرد؛ و كسي كه خداوند از او يك كار خوب را قبول كند او را نيز عذاب نخواهد كرد.

بايد متذكر شوم كه سند شيخ كليني «ره» به اين روايت معتبر است.



[ صفحه 33]