بهترين نمونه ي اطاعت و بندگي به درگاه حق تعالي در دين اسلام، نماز است. امام محمّد غزالي گويد: «بدان كه نماز ستون دين مسلماني است و بنياد دين است و پيش روي همه ي عبادت ها است و هر كه اين پنج نماز فريضه، به شرط خويش و به وقت به جاي آورد، عهدي است وي را با حق تعالي، كه در امان و حمايت آن باشد، چون از كباير، دست بازداشت هر گناه ديگر كه بر وي رَوَد، اين نماز، كفّارت آن باشد.» [1] .

عنصرالمعالي در «قابوس نامه» خطاب به فرزندش (گيلانشاه) مي گويد:

«...چنان كه اندازه ي طاعت در دين اسلام پنج است: دو از او، خاصِ منعمان راست و سه از او، عمومِ خلايق را، يكي از او اقرارِ به زبان و تصديقِ به دل و ديگر نماز پنج گانه و سوّم روزه ي سي روز.» [2]

نماز، نشانه ي نعمت شناسي و تشكّر انسان در برابر نعمت هاي پروردگار است. خداوند به پيامبر اكرم (ص) فرمان مي دهد: ما، كوثرت داديم؛ پس به



[ صفحه 39]



شكرانه ي آن، نماز بخوان! [3] .

انساني كه همه ي عمر از مواهب بي پايان خداوند، بهره مند است آيا شايسته نيست به درگاه او دست شُكر، بلند كند؟

بهترين نمونه ي تشكّر از خالق، در دين اسلام، نماز است. سعدي گويد:



كافر و، كفر و، مسلمان و، نماز و، من و، عشق

هر كسي را كه تو بيني، به سر خود ديني ست



(كلّيات / 458)

عطّار نيشابوري، معتقد است نماز و ستايش پيامبر به درگاه باري تعالي، اين فريضه را بر مسلمانان واجب كرده است.



از نمازِ نورِ آن درياي راز

فرض شد بر جمله ي امّت، نماز



(منطق الطّير / 16)