در نمازم خم ابروي تو در ياد آمد

حالتي رفت كه محراب به فرياد آمد



نماز، اولين نشانه ي عملي اعتقاد عقلي و ايمان قلبي يك مسلمان است. هنگامي كه انسان به سمت قبله ي معبود قيام كرده با ركوع و سجود سر بر سجاده مي گذارد، با تمام وجود به خاك افتاده مي گويد:

«خداوندا آنچه روي به سوي تو دارد و در مقابل تو به خاك افتاده است عقل و قلب و روح من است؛ عقلي كه سرشار از اعتقاد به توست و قلبي كه مملو از ايمان به توست و روحي كه عاشق توست پس با نماز و خاكساري خود در برابر تو به خداونديت اقرار و اعتراف كرده، شهادت مي دهم كه فقط خداي يكتا و بي همتا سزاوار پرستش و اطاعت است.»

پس نماز كه پاكترين تسبيح آفرينش است نشانه ي پرستش و اطاعت يك موحد است.



[ صفحه 10]



غوغاي زندگي روزانه از جهات مختلف توجه انسان را به خود جلب مي كند و فكر آدمي را به وادي هاي گوناگون مي كشاند به طوري كه جمعيت خاطر و حضور قلب كامل در آن بسيار مشكل است. اما در دل شب و به هنگام سحر و فرونشستن غوغاي زندگي مادي و آرامش روح و جسم انسان در پرتو مقداري خواب، حالت توجه و نشاط خاصي به انسان دست مي دهد كه بي نظير است. آري در اين محيط آرام و دور از هرگونه ريا و تظاهر و خودنمائي و توأم با حضور قلب، حالت توجهي به انسان دست مي دهد كه فوق العاده روح پرور و تكامل آفرين است، به همين دليل دوستان خدا هميشه از عبادتهاي آخر شب براي تصفيه ي روح و حيات قلب و تقويت اراده و تكميل اخلاص، نيرو مي گرفته اند. در آغاز اسلام نيز پيامبر با استفاده از همين برنامه ي روحاني مسلمانان را پرورش داد و شخصيت آنها را آنقدر بالا برد كه گوئي آن انسان سابق نيستند. بررسي آيات و رواياتي كه در منابع اسلام در فضيلت نماز شب وارد شده نيز روشنگر همين حقيقت است.

نماز شب نشان عشق و محبت انسان به آفريدگار است و اين علاقه، انسان را از خواب جدا مي كند و به راز و نياز نيمه شب با محبوب وامي دارد و اگر آن عشق نباشد انسان با چه انگيزه اي در تنهايي و تاريكي از استراحت دست بشويد و در خلوتي عارفانه به گفتگو با معشوق بپردازد.

در يك حديث قدسي از قول خداوند مي خوانيم:



[ صفحه 11]



«كذب من زعم انه يحبني فاذا جنه الليل نام عني، اليس كل محب يحب خلوة حبيبه». [1] .

«دروغ مي گويد آنكه مدعي محبت من است ولي وقتي شب فرامي رسد مي خوابد. آيا مگر نه اينكه هر عاشقي خلوت با معشوق را دوست دارد؟!»

نماز شب، توفيقي مي خواهد كه آن را هم بايد از خدا طلبيد. انسان با تداوم نماز شب و تهجد و عبادت هاي شبانه مي تواند به مقامي از كمال و صفاي نفس و قرب به خدا برسد كه چشم و گوش و دست خدايي پيدا كند (جز حق نبيند، جز حق نشنود و جز حق عمل نكند) و به آنجا برسد كه هر دعايي كند مستجاب گردد. [2] .

لذا بر آن شديم كه مجموعه اي از آيات و روايات و قصص پيرامون نماز شب گردآوري نموده و تقديم علاقمندان نمائيم.

در پايان از ارواح تابناك ائمه معصوم عليهم السلام خصوصا مادر بزرگوارشان ام الائمة المعصومين عليهم السلام كه هم قدرش و هم قبرش مخفي است، استمداد مي طلبيم در اين راه عظيم ما را كمك بنمايند تا از خطرات و لغزشها در امان باشيم.

محمدجواد مهري كرمانشاهي

15 رمضان 1421

قم مقدس عش آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم



[ صفحه 15]