تسليم
(2) السلام عليكم و رحمة الله و بركاته
(2) سلام بر شما و رحمت خداي و بركت هاي او، كه پايان پذير نيست.
(3) السلام عليك ايها النبي و رحمة الله و بركاته. السلام علينا و علي عباد الله الصالحين السلام عليكم و رحمة الله و بركاته.
1-... براي گشودن نماز و بيرون رفتن از آن (بايد) - در خاطر خود - ارواح طيبه انبياء و ائمه معصومين و ملائكه و جميع مؤمنين را خطور داده و آنان را مخاطب قرار دهد و گويد: (به متن رديف 2 رجوع شود).
[ صفحه 69]
2- و منفرد (آن كه تنها نماز گذارد) به گوشه چشم اشارت به جانب راست نمايد - بر وجهي كه منافي توجه به قبله نباشد - و امام و مأموم فرا روي خود و مأموم، يك نوبت ديگر به جانب چپ، اگر در جانب چپ او كسي باشد، و هر يك از اين دو، ديگري را در خطاب شريك كند (بدون قصد تحيت يا رد آن). حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) فرمود كه: معني سلام در آخر هر نماز، امان است، يعني هر كه اطاعت كرد امر ايزد داور را و به جاي آورد سنت پيغمبر را - به خضوع [1] تام و خشوع [2] تمام - او راست نجات و نجاح [3] از بلاي دنيا و فراغ و فلاح از عذاب هاي آخرت.
هر چند از لحاظ وجوب ذكر (يك سلام) بر آن گونه كه گذشت كفايت كند، اما بر سبيل استحباب [4] بهتر آن كه هر سه سلام را يكايك و پياپي به جاي آرد و هيچ كدام را فرو نگذارد بر اين گونه: (به متن رديف 3 رجوع شود)
3- (سلام بر پيغمبر) مستحب است و يكي از دو سلام ديگر واجب، و اقتصار بر هر يك از دو سلام و اختيار هر كدام جائز.
و السلام علي من اتبع الهدي.
[ صفحه 70]
پاورقي
[1] فروتني.
[2] فرمانبري و سر فرود آوردن.
[3] رستگاري.
[4] دوست داشتن.