فضيلت نماز در مسجد، و اين كه همسايگان مسجد حق خواندن نماز در منزلشان را ندارند و...

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: من مشي الي مسجد من مساجد الله عزوجل فله بكل خطوة يخطوها حتي يرجع الي منزله عشر حسنات، و محي عنه عشر سيئات، و يرفع له عشر درجات [1] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: كسي كه به سوي مسجدي از مساجد خدا قدم بردارد، هر قدمي كه در اين راه بر مي دارد تا به منزل رجوع كند ده حسنه برايش نوشته مي شود و ده گناه از او محو مي گردد و بالا مي رود براي او ده درجه.

عن أبي عبدالله عليه السلام قال: مكتوب في التوراة: ان بيوتي في الأرض المساجد، فطوبي لعبد تطهر في بيته، ثم زارني في بيتي، الا ان علي المزور كرامة الزائر، و في حديث آخر، الا بشر المشائين في الظلمات الي المساجد بالنور الساطع يوم القيامة [2] .



[ صفحه 102]



حضرت امام صادق - عليه السلام - فرمود: در تورات نوشته شده است كه خانه هاي من (خدا) در روي زمين مسجدهايند. خوشا به حال آن بنده اي كه در خانه ي من وضو بگيرد و تطهير نمايد و سپس در خانه ي من مرا زيارت كند.

آگاه باشيد! كه احترام زيارت كننده و ميهمان بر صاحب خانه لازم است. آگاه باشيد! به آنان كه در تاريكيهاي شب به طرف مسجدها روانند، مژده باد كه در قيامت با نوري درخشان خواهند بود.

عن علي بن ابي طالب عليه السلام قال: كان يقول من اختلف الي المساجد أصاب أحدي الثمان: اخاً مستفاداً في الله، أو علماً مستطرفاً، أو آية محكمة، أو رحمة منتظرة، أو كلمة ترده عن ردي، أو يسمع كلمة تدله علي هدي، أو يترك ذنباً خشية أو حياء [3] .

حضرت علي - عليه السلام - فرمود: هر كس پي درپي، يعني در وقت هر نماز به طرف مساجد روان باشد، يكي از هشت چيز را بهره خواهد برد:

- برادري كه در راه خدا مورد استفاده او باشد.

- طرفه دانشي كه از زبده هاي علم باشد.

- نشانه ي محكمي كه در راه حق او را جدي نمايد.

- رحمتي از طرف حق كه در انتظارش بوده است.

- كلمه و سخني كه او را از بدي باز دارد.



[ صفحه 103]



- شنيدن جمله اي كه او را به راه خير و نجات راهنمايي كند.

- گناهي را از ترس خدا ترك نمايد.

- يا اين كه گناهي را از روي شرم و حيا ترك كند.

عن أبي عبدالله عليه السلام قال: من مشي الي المسجد لم يضع رجله علي رطب و لا يابس الا سبحت له الأرض الي الأرضين السابعة [4] .

حضرت امام صادق - عليه السلام - فرمود: هر كس پياده به سوي مسجد روان شود، پاي خود را به هيچ تري و خشكي نمي گذارد مگر آن كه از آنجا تا زمين هفتم براي او پروردگار را تسبيح مي نمايند.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: قال الله تبارك و تعالي: الا ان بيوتي في الأرض المساجد تضي ء لأهل السماء كما تضي ء النجوم لأهل الأرض [5] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: خداوند تعالي آگاهي داد بر اين كه: خانه هاي من در روي زمين مساجد است كه آنها مي درخشند براي اهل آسمان چنانچه ستارگان براي اهل زمين مي درخشند.

قال أميرالمؤمنين عليه السلام: ان الله عزوجل ليهم بعذاب أهل الأرض جميعاً لا يحاشي منهم أحداً اذا عملوا بالمعاصي و اجترحوا السيئات، فاذا نظر الي الشيب ناقلي اقدامهم الي الصلاة و الولدان يتعلمون القرآن رحمهم فأخر ذلك عنهم [6] .



[ صفحه 104]



حضرت علي - عليه السلام - فرمود: هنگامي كه اهل زمين تبهكاري كنند و گناهان خانمانسوز را در اجتماع پايه ريزي كنند، خداوند قاهر بر آن شود كه همه را بدون استثناء عذاب كند، و چون ببيند كه سالخوردگان براي نماز به سوي مساجد قدم بر مي دارند، و نوباوگان و كودكان به آموختن قرآن مي پردازند، بر همه رحم كند و عذاب را به تأخير اندازد.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: الجلوس في المسجد انتظار الصلوة بعد الصلوة عبادة ما لم يحدث، قيل: يا رسول الله و ما يحدث؟ قال: الاغتياب [7] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: نشستن در مسجد و انتظار نماز را بعد از نماز كشيدن عبادت است تا زماني كه حدثي سر نزند.

سؤال شد: يا رسول الله حدث چيست؟

فرمودند: غيبت ديگران را كردن.

قال عثمان بن مظعون للنبي صلي الله عليه و آله: اني هممت بالسياحة، فقال: مهلاً يا عثمان فان السياحة في امتي لزوم المساجد و انتظار الصلوة بعد الصلوة [8] .

عثمان بن مظعون مي گويد: به رسول گرامي - صلي الله عليه و آله - عرض كردم: به درستي كه من قصد سياحت كردم.



[ صفحه 105]



حضرت فرمودند: آهسته اي عثمان! به درستي كه سياحت در امت من پايبند بودن در مساجد و انتظار نماز بعد از نماز است.

عن الرسول صلي الله عليه و آله قال: من كان القرآن حديثه و المسجد بيته، بني الله له بيتاً في الجنة و درجة دون الدرجة الوسطي [9] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: كسي كه سخنش قرآن و خانه اش مسجد باشد، خداي تبارك و تعالي بنا مي كند براي او خانه اي در بهشت، و مقامي سواي مقام و درجه ي وسطي به او عطا خواهد نمود.

عن النبي صلي الله عليه و آله: من أحب الله فليحبني و من احبني فليحب عترتي، اني تارك فيكم الثقلين، كتاب الله و عترتي و من أحب عترتي فليحب القرآن و من أحب القرآن فليحب المساجد فانها افنية الله و ابنيته اذن في رفعها و بارك فيها ميمونة ميمون أهلها مزينة مزين أهلها محفوظة محفوظ أهلها هم في صلوتهم و الله في حوائجهم هم في مساجدها و الله من ورائهم [10] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: كسي كه خدا را دوست داشته باشد، مرا دوست مي دارد، و كسي كه مرا دوست داشته باشد، عترتم را دوست دارد.

من از ميان شما مي روم و دو چيز گرانبها را در ميان شما مي گذارم: كتاب خدا و عترتم را، كسي كه عترتم را دوست داشته باشد، قرآن را دوست دارد، و كسي كه قرآن را دوست داشته باشد



[ صفحه 106]



مساجد را دوست دارد.

پس به درستي كه مساجد آستانه و بناي خداست كه اذن در رفعش داده است. و اهلش را در آن مبارك كرد و زينت بخشيد، و به جهت مبارك و آبرومند بودن و محفوظ بودن مسجد همه ي نمازگزاران در آن مبارك و آبرومند و محفوظ مي باشند، و خداوند همواره رافع حوائج و پشتيبان نمازگزاران در مسجد است.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: اذا نزلت العاهات و الآفات عوفي أهل المساجد [11] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: زماني كه آفات (بر اهل زمين) نازل شد اهل مساجد از آن در عافيت هستند.

عن أبي عبدالله عليه السلام قال: المروة مروتان: مروة الحضر و مروة السفر، فاما مروة الحضر فتلاوة القرآن و حضور المساجد [12] .

امام صادق - عليه السلام - فرمود: مردانگي دو تاست؛ مردانگي در حضر و مردانگي در سفر، پس مردانگي در حضر تلاوت قرآن و حضور در مساجد است.

قال علي عليه السلام: الجلسة في الجامع خير لي من الجلسة في الجنة، فان الجنة فيها رضي نفسي و الجامع فيها رضي ربي [13] .

حضرت علي - عليه السلام - فرمود: نشستن در مسجد جامع



[ صفحه 107]



در پيش من بهتر از نشستن در بهشت است. به درستي كه در نشستن بهشت رضاي نفس انسان است، ولي نشستن در مسجد جامع رضاي خداست.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: خير الناس اولهم دخولاً في المسجد و آخرهم خروجاً [14] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: بهترين مردم كسي است كه اول از همه وارد مسجد شود و آخر از همه از مسجد خارج گردد.

عن النبي صلي الله عليه و آله قال: المساجد بيوت المتقين و من كانت المساجد بيته ضمن الله له بالروح و الراحة و الجواز علي الصراط [15] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: مساجد خانه هاي متقين است، و كسي كه مسجد خانه اش باشد خداوند ضامن رحمت او و عبور از پل صراط است.

عن النبي صلي الله عليه و آله قال: اذا رأيتم الرجل يعتاد المساجد فاشهدوا له بالأيمان لأن الله يقول: انما يعمر مساجد الله من آمن بالله [16] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: وقتي كسي را ديديد عادت به مسجد كرده شهادت به ايمانش بدهيد، به جهت اين كه خداوند (در قرآن) مي فرمايد: «اين است و جز اين نيست كسي



[ صفحه 108]



كه ايمان به خدا دارد مساجد خدا را آباد مي كند».

سئل النبي صلي الله عليه و آله جبرئيل عن أحب البقاع الي الله و أبغضها اليه، فقال: احب البقاع الي الله المساجد و ابغضها اليه الأسواق. و قال صلي الله عليه و آله المساجد مجالس الأنبياء [17] .

حضرت جبرئيل از رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - سؤال كرد: محبوبترين مكانها و مبغوض ترين مكانها پيش خدا كدام است؟

حضرت فرمود: محبوبترين مكانها در پيش خدا مساجد و مبغوض ترين مكانها بازار است، مساجد محل جلوس انبياء است.

قال علي عليه السلام: ليس لجار المسجد صلاة اذا لم يشهد المكتوبة في المسجد، اذا كان فارغاً صحيحاً [18] .

حضرت علي - عليه السلام - فرمود: همسايه ي مسجد زماني كه فارغ البال و صحيح باشد و براي اداي نماز واجب به مسجد نيايد و در غير مسجد نماز بخواند نمازش كامل نيست.

عن أبي عبدالله عليه السلام قال: خير مساجد نسائكم البيوت [19] .

حضرت امام صادق - عليه السلام - فرمود: بهترين مساجد زنان شما خانه هاست.

قال النبي صلي الله عليه و آله: من سمع النداء في المسجد فخرج من



[ صفحه 109]



غير علة فهو منافق الا ان يريد الرجوع اليه [20] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: كسي كه اذان را در مسجد بشنود و از مسجد بدون علت خارج شود منافق است، مگر اين كه تصميم به بازگشت داشته باشد.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: خصال ست ما من مسلم يموت في واحدة منهن الا كان ضامناً علي الله عزوجل ان يدخله الجنة، منها رجل توضأ فأحسن الوضوء ثم خرج الي مسجد الصلوة فان مات في وجهه كان ضامناً علي الله [21] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: شش خصلت است كه اگر هر مسلماني يكي از آنها را داشته باشد نمي ميرد، مگر اين كه خدا ضمانت بهشت رفتنش را خواهد نمود. يكي از آن شش خصلت آن است كه: انسان وضو بگيرد بهترين وضو، سپس جهت نماز به طرف مسجد (از خانه) حركت كند، پس اگر در اين طريق بميرد، خدا ضامن (بهشت رفتن او) خواهد بود.

عن علي عليه السلام انه قال: تحت ظل العرش يوم لا ظل الا ظله، رجل خرج من بيته فأسبغ الطهر ثم مشي الي بيت من بيوت الله ليقضي فريضة من فرايض الله فهلك فيما بينه و بين ذلك. و رجل قام في جوف الليل بعد ماهدئت العيون فاسبغ الطهر ثم قام الي بيت من بيوت الله فهلك فيما بينه و بين ذلك [22] .



[ صفحه 110]



حضرت علي - عليه السلام - فرمود: (روز قيامت) زير سايه ي عرش سايه اي نيست مگر سايه ي خدا (كه اختصاص دارد به) كسي كه از خانه اش خارج شده در حالي كه پاكيزه است، سپس به طرف مسجدي از مساجد الله حركت مي كند تا واجبي از واجبات خدا را بجا آورد، پس در بين راه از دنيا مي رود. و كسي كه در نيمه هاي شب وقتي كه همه ي چشمها به خواب رفته است از خواب بلند مي شود و خود را پاكيزه مي كند، سپس به طرف مسجدي از مساجد خدا حركت مي كند، پس در بين راه از دنيا مي رود.

عن النبي صلي الله عليه و آله قال: اجابة المؤذن كفارة الذنوب و المشي الي المسجد طاعة الله و طاعة رسوله و من أطاع الله و رسوله ادخله الجنة مع الصديقين و الشهداء و كان في الجنة رفيق داوود عليه السلام و له مثل ثواب داوود عليه السلام [23] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: اجابت اذان مؤذن كفاره ي گناهان است، و رفتن به طرف مسجد، طاعت خدا و طاعت رسول خداست.

و كسي كه خدا و رسولش را اطاعت كند، خدا او را داخل بهشت نموده، با صديقين و شهداء محشور مي كند و در بهشت با حضرت داوود - عليه السلام - رفيق، و براي او ثوابي مثل ثواب حضرت داوود - عليه السلام - است.

قال أبو عبدالله عليه السلام: صلوا معهم في مساجدهم [24] .



[ صفحه 111]



حضرت امام صادق - عليه السلام - فرمود: نماز را با آنها در مساجد خود بر پا داريد.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: لجبرئيل: يا جبرئيل! أي البقاع أحب الي الله عزوجل؟ قال: المساجد، و أحب أهلها الي الله اولهم دخولاً و آخرهم خروجاً منها [25] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - از جبرئيل پرسيدند: محبوبترين مكان در پيش خدا كدام است؟

عرض كرد: مساجد، و محبوبترين اهل مسجد در پيش خدا كسي است كه اول از همه داخل مسجد مي شود و آخر از همه از مسجد خارج مي شود.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: لا يبقي منا عبد الا فيحسن الوضوء ثم يأتي المسجد الا كانت كفارة لما بينها و بين الجمعة الاخري [26] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: باقي نمي ماند از (امت) من بنده خدايي مگر اين كه نيكو وضو بگيرد، سپس به طرف مسجد روانه شود، مگر اين كه (اين حركت) كفاره اي باشد براي او تا جمعه ي آينده.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: كونوا في الدنيا اضيافاً و اتخذوا المساجد بيوتاً، و عودوا قلوبكم الرقة [27] .



[ صفحه 112]



رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: در دنيا همچون مهمانان زندگي كنيد، و مساجد را خانه ي خود قرار دهيد، و نرمي و رقت را به قلوب خود برگردانيد.

عن أبي جعفر عليه السلام قال: ثلاثة يشكون الي الله عزوجل، منها مسجد خراب لا يصلي فيه أهله [28] .

حضرت امام باقر - عليه السلام - فرمود: سه چيز است كه به خداي عزوجل شكايت مي كنند؛ يكي از آن سه چيز مسجد خرابي است كه در آن نماز خوانده نشود.

قال النبي صلي الله عليه و آله: لا صلوة لجار المسجد الا في مسجده [29] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: نماز همسايه ي مسجد كامل نيست، مگر آن كه در مسجد خوانده شود.

عن علي عليه السلام قال: لا صلوة لمن لم يشهد الصلوات المكتوبات من جيران المسجد اذا كان فارغاً صحيحاً [30] .

حضرت علي - عليه السلام - فرمود: از همسايه ي مسجد كسي كه فارغ البال و صحيح باشد، اگر نمازهاي واجب خود را در غير مسجد به جا آورد نمازش كامل نيست.

اشترط رسول الله صلي الله عليه و آله علي جيران المسجد شهود الصلوة [31] .



[ صفحه 113]



رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - حضور در مساجد را هنگام نماز براي همسايگان مسجد شرط دانست.

عن النبي صلي الله عليه و آله: الا و من مشي الي مسجد يطلب فيه الجماعة كان له بكل خطوة سبعون ألف حسنة [32] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: آگاه باشيد! كسي كه براي اقامه ي نماز جماعت به طرف مسجد قدم بردارد براي هر يك قدمش هفتاد هزار حسنه منظور مي شود.

قال الله تعالي: الا ان بيوتي في الأرض المساجد تضيي ء لأهل السماوات كما تضيي ء الكواكب لأهل الأرض، الا طوبي لمن كانت المساجد بيوته، الا طوبي لمن تطهر في بيته ثم زارني في بيتي، الا ان علي المزور كرامة الزائر، الا بشر المشائين في الظلمات الي المساجد بالنور الساطع يوم القيامة [33] .

در حديث قدسي خداوند تبارك و تعالي چنين فرموده: آگاه باشيد! به درستي كه خانه ي من در زمين مساجد هستند. مساجد براي اهل آسمان نورافشاني مي كنند، همان طور كه كواكب براي اهل زمين نورافشاني مي كنند.

آگاه باشيد! خوشا به حال كسي كه مسجد خانه اوست.

آگاه باشيد! خوشا به حال كسي كه در خانه اش خود را پاك مي كند، سپس در خانه من مرا زيارت مي كند.



[ صفحه 114]



آگاه باشيد! به درستي كه بر زيارت شده لازم است كه زيارت كننده را كرامت كند.

آگاه باشيد! بشارت باد بر آنان كه در ظلمات شب به طرف مسجد حركت مي كنند، به نوري كه از آنان در روز قيامت ساطع است.

عن النبي صلي الله عليه و آله عن جبرئيل، عن الله تعالي انه قال: ما من عبد عبادي آمن بي و صدق بك و صلي في مسجدك علي خلاء من الناس الا غفرت له ما تقدم من ذنبه و تأخر [34] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - از جبرئيل و او از خداوند تعالي در حديث قدسي چنين مي فرمايد: هيچ بنده اي از بندگان من نيست كه ايمان به من بياورد و تو را (يا رسول الله) تصديق كند و دور از چشم مردم در مسجد تو نماز به جا آورد، مگر اين كه همه ي گناهان او را از اول تا آخر ببخشم.

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: المساجد سوق من اسواق الآخرة قراها المغفرة و تحفتها الجنة [35] .

رسول گرامي اسلام - صلي الله عليه و آله - فرمود: مساجد بازاري از بازارهاي آخرت هستند، سود (اين بازار) مغفرت و آمرزش است، و هديه و سوغات آن بهشت است.



[ صفحه 115]