اين جهان، به حقيقت جهان شگفت آوري است و شرح هر زاويه اي از اين عالم كتاب ها لازم دارد. در اين قسمت نيز به عناوين اوضاع جهان نبات براي توجه بيشتر به جلال و جمال حضرت رب العزه قناعت مي شود:

حس و حيات نباتات، سلول نبات، عناصر تشكيل دهنده ي سلول، خاصيت هر يك از عناصر، تركيب هسته، غشاء سلول، اعمال فيزيكي آن، كيفيت توليد نيرو، چگونگي تغذيه ي نباتات، اسرار مرموز نمو متناسب، توليد و تكثير، نسوج نباتي، جهازات داخلي هر يك، خواص طبيعي آن ها، كيفيت ساختمان ريشه ها، طبقات ريشه ها، استواري آن ها، كيفيت جذب آب و املاح، جريان شيره ي خام، دفع مواد زائد، كيفيت دفع مبارزه ي ريشه ها با هم، ساختمان كلاهك يا سپر بر سر آن ها، عناصر تركيب كننده ي آن ها، عمليات فيزيكي هر يك، تأثير خاص رطوبت و حرارت و نور در نباتات، دستگاه هاي گيرايي اين قوا در گياه، وسايل تنفس گياه، ساختمان برگ، تركيبات و طبقات و انواع آن ها، برگ هاي خاردار، عمل لقاح، ابزار و وسايل لقاح، بادها و امواج مأمور، حساسيت خاص برخي از نباتات، تعاون گياه ها نسبت به هم، درخت هاي گوشتخوار، نظام توارث در نباتات، اسرار ميوه ها، اشكال گل ها، گلبرگ ها، شكوفه ها، گياهان آبي صحرايي، مقاومت گياهان در برابر امراض، امراض گياه، مرگ گياه.

هر يك از اين عناوين خود موضوع علم خاصي است و داراي ميلياردها قانون و نظام مستحكم مي باشد. به حقيقت كه با كمال شعور و معرفت در برابر اين همه عنايت حضرت حق بايد گفت: «الحمد لله رب العالمين».



[ صفحه 136]