با پايان گرفتن ماه مبارك رمضان، ماه عبادت و سازندگي، ماه حيات و زندگي معنوي، ماه آگاهي و بيداري، ميليونها تن از مردم مسلمان جهان، با صفا و خلوص كامل، و لبريز از معنويت و سرشار از صفا، به استقبال مراسم با شكوه عيد فطر مي شتابند نخستين روز ماه شوال را به عنوان برجسته ترين عيد اسلامي، جشن مي گيرند و به انجام مراسم و آدابي مي پردازند كه همگي مالامال از معنويت و



[ صفحه 77]



دنيايي از فضيلت و طهارت و پاكي مي باشند.

عيد فطر بي ترديد از پرشكوه ترين اعياد اسلامي است كه همبستگي و تجلي وحدت و معنويت را نشان مي دهد. در اين عيد و مراسم آن است كه مي توان شكوه و معنويت و اتحاد و يگانگي و برادري و مساوات را جست و جو كرد اين عيد نمايش راستين و واقعي از اتحاد صفوف مسلمانان و نشاني از توجه و علاقه ي خاص قلبي مسلمانان به زندگي مستمندان و نيازهاي نيازمندان جامعه است در مراسم اين عيد توجه به آفريننده و آفريدگار و نگرش به آفريده و مخلوق، هر دو مورد توجه و عنايت مي باشد.

تمام ملل جهان، روزهاي ويژه اي را در تقويم زندگي خود دارند كه به آنها با ديده ي احترام و تقديس خاصي مي نگرند، روزهائي كه معمولا يادآور خاطره اي از خاطرات خوش زندگي، يا تذكر دهنده ي حادثه مهمي از حوادث نظامي، سياسي يا ديگر وقايع ملي، مذهبي آن ملت مي باشد. بررسي ريشه هاي اين گونه مراسم نشان مي دهد كه اغلب آنها بر اساس ماديت و بر پايه ي تشريفات خشك و بي جان پايه گزاري شده است و از معنويت و فضيلت در آنها كمترين نشاني وجود ندارد ولي در آئين جهاني و جاوداني اسلام روزهائي وجود دارد كه از ارزش و اعتبار خاصي برخوردار مي باشند و پيروان اسلام با احترام ويژه و با تجليل و تقديس خاصي به آن روزها مي نگرند. اين ها روزهاي الهي يا ايام الله مي باشد كه تفاوت اساسي و امتياز فاحشي با معتقدات ديگر ملل جهان، دارند اين تفاوتها براساس ويژگيهاي زير مشخص مي شود:



[ صفحه 78]



1- اغلب مراسم و روزهاي ملل داراي ريشه هاي خاص نژادي ملي و محلي است و بازگشت به يك نوع ماديت مي نمايد و كمتر از زمينه هاي معنوي در آنها سراغ مي توان گرفت، اين خصلت چنان است كه ترك يا رعايت اين اعياد، كوچكترين سود يا زياني را عايد ملتي كه معتقد به آن است نمي كند ولي روزهاي برگزيده ي اسلام، محض خدا و به ياد خدا و تجليل و تقديس از «الله» خالق جهان است و لذا تعظيم از برنامه هاي اين روزها تعظيم از خدا و تكريم از معنويت و تكريم از فضيلت الهي مي باشد.

2- معتقدات مورد احترام ملل ديگر جهان، اغلب ساخته ي ذهن بشر بوده است و با گذشت زمان و حركت قرون و ادوار، عادت ملي يا سنت قومي و فرهنگي آن ملل شده است و كمتر از ريشه هاي الهي و آسماني بهره دارد و لذا اجراي آنها هم تنها نفع مادي يا موسمي دارد و جهان ديگر ابدا در آن ملحوظ نشده است. در حالي كه به عكس، در مراسم و روزهاي مورد احترام اسلام، علاوه بر مصالح فردي و اجتماعي، خدا و توجه به جهان ديگر و وصول به پاداش اخروي و عنايت به اصول انساني، كاملا ملحوظ شده است. روزهاي مقدس اسلام نه تنها رنگ خصوصي و وابستگي شخصي يا مادي ندارد. بلكه عموما براساس ياد خدا و توجه به پروردگار جهان و ارشاد و تربيت و توجيه مردم به سوي «الله» پايه گذاري شده و تجديد عهد و ميثاقي است ميان خالق انسان و انسان و نيز وسيله اي براي ترويج محبت و بخشش و بذل توجه و عنايت به توده هاي مستمند و رنجديده



[ صفحه 79]



اجتماع است. و شاهد گفتار ما نيز مراسم و برنامه هاي نخستين روز مهم، روز اول شوال از ماههاي اسلامي است كه پس از پايان عبادت به عنوان تقديم سپاس و تجديد عهد و پيمان به نام عيد فطر شكرگزاري سلامت و صحت بدن و شكرگزاري موفقيت روزه داري يك ماه پرشكوه الهي كه به عنوان ضيافت خدا، مدعو خدا بود و شكر خدا كه با سرفرازي و توفيق اين مراسم دعوت را به پايان برده است و در آرزوي ضيافت ديگر، خاطره بزرگ عبادت رمضان ديگر برگزار مي شود.