آخرين نماز زندگي را چگونه مي گزاريم؟

به راستي اگر به ما خبر دهند كه فردا آخرين روز زندگي شماست آن روز را چگونه سپري خواهيم كرد؟

اگر فرشته مأمور قبض ارواح [1] از پشت پرده به ما خبر دهد كه تا ساعتي ديگر با فروكش كردن شعله هاي زردرنگ خورشيد شعله ي شمع عمر شما رو به خاموشي خواهد رفت چه خواهيم كرد؟

اگر به ما بگويند: از همه ي عمرتان تنها فرصت يك نماز خواندن داريد آن نماز را چگونه خواهيم خواند؟ با او چگونه سخن خواهيم گفت؟

هر كس در واپسين لحظه هاي عمرش به بهترين گفت وگوهاي عاشقانه با خدا خواهد نشست. در آن نيايش بهترين و خوش ترين حالت ها را خواهد داشت، نمازي خواهد گذاشت كه در همه ي عمرش چنان نيايشي را با خدا نداشته است.

از همه ي گناهان، كوتاهي ها، تقصيرها و لغزش هايش عذر خواهد خواست،



[ صفحه 49]



نيايشي خواهد داشت كه ناله ي دل، اشك ديده و آه سوزان سينه آن را همراهي خواهد كرد. نيايشي كه از هرگونه خودنمايي، رياكاري و دورويي دور خواهد بود. در آن نيايش واپسين و با شكوه از همه ي تقصيرات عمرش از خدا به خدا پناه خواهد برد. چنان كه كودكان تقصيركار، اما بي پناه از مادر به دامان مادر پناه مي برند.

در آن نماز، همه ي اخلاص ها، عشق ها، محبت ها و زمزمه هاي همه ي عمرش را به پاي او خواهد ريخت. به راستي نمازي آسماني خواهد گزارد. و به راستي با او سخن خواهد گفت؛ سخن هايي كه مي داند خدا خواهد شنيد و او نيز در نيايشش صداي محبت خدا را خواهد شنيد و دست نوازشش را احساس خواهد كرد.

آيا تاكنون در زندگي خود چنين نمازي گزارده ايم؛ نمازي كه در آن واقعاً با او حرف بزنيم و نگاه محبت او را احساس كنيم؟

بي شك همه ي كساني كه از قفس اين جهان پركشيدند و به جهان ديگر رسيدند، اگر مي دانستند كدام يك از نمازهاي بي شماري كه خوانده اند نماز واپسين آنان خواهد بود؛ آن نماز بي شك آنان را به سعادت مي رساند.

پيشوايان معصوم عليهم السلام از ما خواسته اند كه هر نماز خود را واپسين نمازها بدانيم، مانند نماز كسي كه با همه ي جهان خداحافظي مي كند.

امام صادق عليه السلام به يكي از يارانش فرمود:

اي بنده خدا! هرگاه نماز مي گزاري همچون نماز وداع كننده نماز بگزار، نماز كسي كه نگراني آن را دارد كه ديگر در زندگي هرگز نمازي نخواهد گزارد. پس ديدگان خود را به سجده گاهت بدوز، اگر بداني كه در آن حال چه كسي از راست و چپ توست، آن گاه نمازت را نيكو به جا



[ صفحه 50]



خواهي آورد.

پس (اي بنده ي خدا) بدان كه در برابر كسي ايستاده اي كه تو را مي بيند هر چند تو او را نبيني [2] .

بنابراين، آموزه ي تكان دهنده اي كه از امام راست گويان خوانديم، بايد هر نيايش و نمازي را نيايش واپسين بدانيم. بايد هر روز كه سر از بستر برمي داريم، آن بامداد، نيم روز و شامگاه را آخرين فرصت هاي خود از اين جهان به شمار آوريم.

در اين نيايش واپسين و فرصت هاي آخرين، حضور او را - گرچه هميشه با ما بوده است - در دلهايمان حس خواهيم كرد و لذت مناجات با او را با ذره ذره ي وجودمان خواهيم چشيد.



[ صفحه 51]