بسم الله الرحمن الرحيم: به نام خداوند رحمن و رحيم. خدايي كه با رحمت عام (فراگير)، اين جهان پهناور را پديد آورد و براي همه ي روزيخواران، آنچه لازم بود، فراهم كرد و جهان آخرت را براي حسابرسي و بهشت را به مؤمنان اختصاص داد.

الحمد لله رب العالمين: تمام تمجيد و تكريمها، و همه ي حمدها از آن خدايي است كه پروردگار عالميان است. پس هر هنر و صنعتي كه در عالم آفرينش مي بينيم و هر شگفتي كه در تك تك پديده هاي جهان مشاهده مي كنيم، همگي فعل خدا و صنع او است. از اين رو، همه ي حمدها مخصوص خداوند است.

الرحمن الرحيم: آن خداي بخشنده و مهربان كه بر مخلوق انساني، لطف خاصي دارد.



[ صفحه 65]



مالك يوم الدين: خدايي كه صاحب روز جزا است. روزي كه خداي متعال، خود به اعمال مردم رسيدگي مي كند و هر كسي را به پاداش يا كيفر اعمالش مي رساند.

اياك نعبد و اياك نستعين: فقط تو را بندگي مي كنيم و تنها از تو كمك مي خواهيم. با توجه به اين كه امور تمام عالمها و تمام موجودات، از آفرينش اوليه گرفته تا پرورش و اداره ي آنها، به عهده ي خداوند است و او آنها را ربوبيت مي كند (پرورش مي دهد)، پس همه ي آنها مملوك خدا هستند و هر چه هست، عبد مطيع او است.

اهدنا الصراط المستقيم: خدايا ما را به صراط مستقيم هدايت فرما! صراط مستقيم، همان راهي است كه روندگان آن انسانهاي كامل هستند. همه ي انبيا آمده اند تا انسانها را به آن راه هدايت كنند و ما از خدا مي خواهيم نه تنها آن راه را نشانمان دهد؛ بلكه خود، دست ما را بگيرد و در بستر آن قرارمان دهد.

صراط الذين انعمت عليهم: خدايا! به راه كساني كه تو، به آنان نعمت (هدايت) مرحمت كرده اي. و آنان عبارتند از پيامبران، اوصيا، شهيدان و صالحان. خدايا! ما از تو مي خواهيم ما را به مرتبه ي اين بندگان والا مقامت برساني كه گروه اول بنيانگذاران دين، گروه دوم مروجان دين، سومين گروه مرزبانان آن و گروه چهارم محصول دين تو هستند و اين



[ صفحه 66]



نعمت بزرگي كه به آنان داده اي، به ما نيز ارزاني بدار!

غير المغضوب عليهم و لا الضالين: خدايا! نه به راه مورد خشم واقع شدگان و نه به راه گمراهان. وضع مغضوبين بدتر از گمراهان است؛ گر چه هر دو گروه اهل آتشند. خدايا! ما را از آفت مغضوبيت و گمراهي كه هر لحظه تهديدمان مي كند، محفوظ بدار!

ترجمه و توضيح ساده ي سوره ي توحيد

قل هو الله احد: بگو او يكتا و يگانه است. خداوندي كه از دسترس افكار محدود انسانها بيرون است. هر چند آثار او آن - چنان جهان را پر كرده است كه از همه چيز ظاهرتر و آشكارتر است.

الله الصمد: خداوندي كه همه ي نيازمندان به او رو مي آورند. خداي غني و بي نيازي كه همه براي حل مشكل و رفع نياز خود، به درگاه او پناه مي برند. انسان بايد باور كند كه خدا مي تواند هرگونه نياز و مشكل او را (چه دنيوي و چه اخروي) حل كند.

لم يلد و لم يولد: نزاد و زاده نشد. گروهي از جاهلان معتقدند خداوند داراي فرزند است! مثلا يهود، «عزير» و نصاري، حضرت عيسي را فرزند خدا مي دانند و مشركان عرب، فرشتگان را دختران خدا مي دانستند. ولي حقيقت اين



[ صفحه 67]



است كه خداوند بالاتر از قانون زاد و ولد و قوانين مادي است.

و لم يكن له كفوا احد: و براي او هرگز همتا و مانندي نبوده است. و غير خدا، همه مخلوق و آفريده ي قدرت او هستند. بنابراين چيزي نمي تواند همطراز يا همانند او باشد.

ترجمه و توضيح ساده ي اذكار نماز

1- سبحان ربي العظيم و بحمده: پروردگار با عظمت خود را از هر نقصي منزه مي دانم و او را سپاس مي گويم، و به حمد او مشغولم.

2- سبحان ربي الاعلي و بحمده: پروردگار بلند مرتبه ي خود را از هر نقصي مبرا مي دانم و او را سپاس مي گويم، و به حمد او مشغولم.

3- اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريك له: شهادت مي دهم كه جز او معبودي نيست، او يكي است و همتايي ندارد.

و اشهد ان محمدا عبده و رسوله: و شهادت مي دهم كه محمد (ص) بنده و فرستاده ي او است.

اللهم صل علي محمد و آل محمد: خدايا! بر محمد و خاندان او درود و صلوات فرست.

ما هميشه به رسول خدا و خاندان گرامي اش، دعا و درود



[ صفحه 68]



مي فرستيم و اين امر، پيوند ما را پيوسته با آنان گرم نگه مي دارد و محكمتر مي كند. به اين ترتيب، با رسالت پيامبر گرامي و ولايت اوصياي او تجديد بيعت مي كنيم. عبوديت، شرط رسالت است و بالاترين مقام براي پيامبر اسلام (ص)، همان عبوديت و تسليم بودن او در مقابل خداوند است كه رسالت هم در پي آن است.

4- السلام عليك ايها النبي و رحمة الله و بركاته: سلام بر تو اي پيامبر گرامي و رحمت و بركات خدا بر تو باد! در اين جا پيامبر گرامي، مخاطب حاضر تلقي شده و با جمله السلام عليك به او سلام مي كنيم و اين به معناي اين است كه آن حضرت، به اين عالم و به وضع ما در دنيا، به ويژه به حال نمازگزار در همين لحظه، اشراف و حضور دارد و سلام ما را مي شنود و چه بسا پاسخ هم مي دهد؛ زيرا خودشان فرموده اند: «سلام دادن مستحب، ولي جوابش واجب است.» و بعيد نيست مؤمناني كه چشم و گوش برزخي پيدا كرده اند، اين پاسخ را بشنوند.

بنابراين، بهتر است نمازگزار با توجه به اين كه رسول گرامي (ص) ناظر عمل او است، با توجه كامل و جمعيت حواس و با فرض اين كه آن حضرت در مقابلش ايستاده است، اين سلام را ادا كند.

5- السلام علينا و علي عباد الله الصالحين: سلام بر ما و



[ صفحه 69]



بندگان صالح خدا باد!

6- السلام عليكم و رحمة الله و بركاته: سلام و رحمت و بركات خدا بر شما باد!

در اين جا اين سلام به چه كساني خطاب شده است، گفته اند، امام جماعت، كلام خدا را از جانب خدا به مؤمنان ابلاغ مي كند و در اين پيام، به جماعت مؤمنين مي گويد، سلامت و ايمني از عذاب قيامت بر شما باد. [1] .

تسبيحات اربعه، ذكرهاي چهارگانه

سبحان الله: خداوند از هر نقصي منزه است. و الحمد لله: و همه ي حمد و تمجيدها از آن او است.

و لا اله الا الله: و جز او معبودي نيست. و الله اكبر: و او بالاتر از آن است كه به وصف درآيد.



[ صفحه 70]