يكي از برنامه هاي سازنده ي عبادي و تربيتي اسلام كه در شكوفايي و آراستگي انسان به منش و رفتار نيك و اصلاح و بهسازي خانه و خانواده و پالايش و بهروزي جامعه و مردم، نقش حياتي دارد، برنامه ي زندگي بخش نماز و نيايش و فرهنگ زلال و جاري آن است، و به همين جهت هم به صورت برنامه ي شبانه روزي مقرر شده است.

در قرآن از اين برنامه و دانشگاه شبانه روزي انسان كمال جو، به «ذكر الله» يا يادخدا تعبير شده است، چرا كه نماز و نيايش براي انسان اين فرصت را مي سازد كه بدون هيچ واسطه اي در برابر آفريدگار دانا و توانا و مهر گستر خود، با دنيايي از خضوع و خشوع و حضور قلب بايستد و سخن دل و سرود جان را با او بياغازد.

پس نماز به راستي رمز رابطه ي دوستانه ي نمازگزار راستين با خدا و رمز پيوند با او و نشان شكوفايي عشق با خداست.

خداي بنده نواز به هنگام انگيزش موسي به پيامبري، در گفتگويي با او، در مورد روح نماز و فرهنگ نيايش و سازندگي معنوي و تربيتي



[ صفحه 28]



آن، چنين فرمود:

«فلما أتاها نودي يا موسي -

اني أنا ربك فاخلع نعليك انك بالوادي المقدس طوي -

و أنا اخترتك فاستمع لما يوحي -

انني أنا الله لا اله الا أنا فاعبدني و أقم الصلاة لذكري -

ان الساعة آتية أكاد أخفيها لتجزي كل نفس بما تسعي -

فلا يصدنك عنها من لا يؤمن بها و اتبع هواه فتردي -» [1] .

پس چون موسي نزد آن آمد، بانگ داده شد كه اي موسي! اين منم پروردگار تو. پاپوش خود را در آور، كه تو در سرزمين پاك داشته ي «طوي» هستي.

و من تو را [به پيامبري] برگزيدم، پس به آنچه وحي مي گردد. گوش فرادار.

منم من، خداي يكتا، كه جز من هيچ خدايي نيست، پس مرا بپرست و نماز را براي ياد كرد من بر پادار.

به يقين رستاخيز آمدني است. من بر آنم كه [هنگامه ي فرا رسيدن] آن را نهان دارم، تا هر كسي در برابر آنچه مي كوشد پاداش داده شود.

پس كسي كه به آن [روز] ايمان نمي آورد و از هوس خود پيروي مي كند، مبادا تو را از [باور] آن باز دارد كه نابود گردي.