جدول مراحل تحول تربيت ديني
به نقل از كتاب، روان شناسي رشد كاربردي نوجواني و جواني، دكتر حسين لطف آبادي
مرحله ي رشد ديني
1. ايمان شهودي و تقويتي (تا 7 سالگي)
محتواي رشد ديني
درجه امنيت پايه اي رواني / چگونگي تقويت در كارهاي خوب و بد و يادگيري هاي اوليه / تفكر شهودي ابتدايي و پيش عملياتي / درهم آميختگي خيال و واقعيت / شكل گيري وجدان اوليه.
مرحله ي رشد ديني
2. ايمان افسانه اي و جزمي (8 تا 11 سالگي)
محتواي رشد ديني
رشد تفكر عيني و تفكر كلي اجمالي / تميز فاصله ي واقعيت و خيال / تصور جزئي درباره ي واقعيت ها / افسانه سازي با كمك عينيات / جزمي نگري درباره ي انديشه هاي ديني / باور به پاداش و مكافات عيني.
مرحله ي رشد ديني
3. ايمان تركيبي و الگويي (12 تا 16 سالگي)
محتواي رشد ديني
تفكر انتزاعي درباره ي مفاهيم مذهبي / نظام دادن به عقايد ديني / اثبات شخصيت خويش با كمك باورهاي مذهبي / پيروي از سرمشق هاي ديني / درهم آميختگي ايمان ديني با عواطف نوجواني.
مرحله ي رشد ديني
4. ايمان فردي شده و استدلالي (17 تا 25 سالگي)
محتواي رشد ديني
استدلال عقلي به عنوان پشتوانه ي ايمان ديني / مقايسه ي طرز فكرهاي ديني و انتخاب راه مخصوص به خود / شيفتگي به ارزش هاي ديني و فرهنگي / الگوبرداري از سرمشق هاي ديني / كمال طلبي و جست وجوي معناي زندگي / فراگيري معاني و رفتارهاي ديني از دوستان.
[ صفحه 183]
مرحله ي رشد ديني
5. ايمان تركيبي و پويا (نيمه ي دوم جواني تا ميانسالي)
محتواي رشد ديني
فراتر رفتن از منطق و استدلال در فهم دين / تفكر مابعد صوري و تركيب كردن استدلال با شهود و تجربه ي ديني شخصي / يافتن وحدت در درون تناقض ها / آزاد كردن خود از تعصبات و قيد و بندهاي عاميانه / باور و اتكاء واقعي به خداوند و روح جاودان هستي.
مرحله ي رشد ديني
6. ايمان هماهنگي با جهان طبيعي و انساني (ميانسالي و پس از آن)
محتواي رشد ديني
يافتن جايگاه خود در جهان / يگانه شدن با قوانين هستي / حرمت گذاشتن به تمام انسان ها و اتحاد معنوي با ديگران / هماهنگ كردن زندگي با حيات ديني و معنوي / استدلال ديالكتيكي و رشد قدرت خلاق / هماهنگ كردن دريافت هاي علمي و فرهنگي و فلسفي و عرفاني.
مرحله ي رشد ديني
7. ايمان يگانه شدن با حق و وحدت وجود (دوره ي پختگي و كمال رشد)
محتواي رشد ديني
نظام اعتقادي اشراقي متعالي/ مشاهده ي حقيقت و خير و جمال در تمام وجود/ تجربه كردن حقيقت هستي در همه چيز/ روشني بخشيدن به حيات معنوي در عالم انساني/ پيوستن به جاودانگي وجود.
[ صفحه 184]