چگونه اقتدا كنيم؟


اقتدا كردن و پيوستن به نماز جماعت حالت هاي مختلفي دارد كه با كمي دقّت مي توان آنها را فراگرفت.

- اگر امام جماعت ركعت اول نماز را مي خواند اقتدا كردن به او، دو صورت پيدا مي كند:

الف: امام جماعت، ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره است.

براي اقتدا كردن به او ابتدا نيّت مي كنيم سپس تكبيرةالاحرام را با آرامشِ بدن مي گوييم، حمد و سوره را نمي خوانيم و بقيّه ي اعمال را همراه او انجام مي دهيم.

ب: امام جماعت در ركوع است.

براي اقتدا كردن به او ابتدا نيّت مي كنيم آنگاه تكبيرةالاحرام را با آرامشِ بدن مي گوييم سپس به ركوع مي رويم و ذكر ركوع را نيز با آرامش مي گوييم آن را يك ركعت به حساب مي آوريم و بقيّه ي نماز را همراه امام جماعت انجام مي دهيم.

-اگر امام جماعت ركعت دوم نماز را مي خواند باز هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مي كند:

الف: امام جماعت، ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره و يا قنوت است.

براي اقتدا كردن، ابتدا نيّت مي كنيم سپس تكبيرةالاحرام را با آرامشِ بدن مي گوييم؛ اگر امام جماعت حمد و سوره را مي خواند، ساكت



[ صفحه 104]



مي مانيم آنگاه قنوت را همراه امام مي خوانيم و ركوع و دو سجده را با او به جاي مي آوريم سپس وقتي امام، تشهّد مي خواند، بنابر احتياط واجب به صورت نيم خيز مي نشينيم.

[تا اينجا يك ركعت نمازخوانده ايم]

حال چنين عمل مي كنيم:

اگر نماز امام جماعت، دو ركعتي است برمي خيزيم و بقيّه ي نماز را خودمان مي خوانيم.

- اگر نماز امام جماعت، سه يا چهار ركعتي است همراه او برمي خيزيم وقتي امام، مشغول خواندن تسبيحات اربعه است، آهسته حمد و سوره و قنوت (و اگر وقت، كافي نبود حمد و سوره و اگر وقت محدودتر بود فقط سوره ي حمد) را مي خوانيم، آنگاه همراه با امام جماعت به ركوع و سجده مي رويم.

[تا اينجا يك ركعت نمازخوانده ايم]

از اينجا به بعد چنين انجام مي دهيم:

- اگر نماز امام جماعت، سه ركعتي است همراه او تشهّد را مي خوانيم آنگاه:

الف: اگر نماز ما دوركعتي بود همراه با امام جماعت سلام نماز را مي خوانيم و نماز را به پايان مي بريم.

ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتي بود برمي خيزيم و بقيّه ي نماز را خودمان مي خوانيم.

- اگر نماز امام جماعت،چهار ركعتي بود، امام جماعت پس از سجده براي انجام ركعت چهارم برمي خيزد ولي ما مي نشينيم و تشهّد نماز را مي خوانيم.

آنگاه:



[ صفحه 105]



الف: اگر نماز ما دو ركعتي بود، سلام نماز را هم مي خوانيم و نماز را به پايان مي بريم.

ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتي بود برمي خيزيم، تسبيحات اربعه را مثلِ هميشه سه بار (و اگر وقت، كافي نبود يك بار) مي خوانيم آنگاه با امام، ركوع و سجود را انجام مي دهيم.

[تا اينجا سه ركعت نماز خوانده ايم]

- اگر نماز ما سه ركعتي بود همراه امام، تشهّد و سلام را مي خوانيم و نمازمان را به پايان مي بريم.

- اگر نماز ما چهارركعتي بود مي توانيم نيم خيز بنشينيم پس از تمام شدن تشهّد و سلام برخيزيم و نمازمان را ادامه دهيم و اگر نخواستيم مي توانيم پس از به جا آوردن سجده بلافاصله برخيزيم و نمازمان را ادامه دهيم.

ب: امام جماعت در حال انجام ركوع ركعت دوم است:

براي اقتدا به او ابتدا نيّت مي كنيم سپس تكبيرةالاحرام را با آرامشِ بدن مي گوييم آنگاه به ركوع مي رويم، ذكر ركوع را نيز با آرامش مي گوييم آن را يك ركعت به حساب مي آوريم و بقيّه ي نماز را (به همان شيوه اي كه در قسمت الف گفتيم) به جا مي آوريم.

- اگر امام جماعت ركعت سوم يا چهارم نماز را به جا مي آورد در اينجا هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مي كند:

الف: امام جماعت ايستاده و مشغول خواندن تسبيحات اربعه است.

براي اقتدا كردن بايد ابتدا وقت را بسنجيم چنانچه براي خواندن حمد و سوره (و يا حمدِ تنها) وقت داريم مي توانيم اقتدا كنيم ولي اگر وقت، كافي نيست بنابر احتياط واجب بايد صبر كنيم تا امام جماعت به ركوع رود آنگاه به او اقتدا كنيم.



[ صفحه 106]



اگر وقت، كافي بود براي اقتدا كردن ابتدا نيّت مي كنيم سپس تكبيرةالاحرام را با آرامشِ بدن مي گوييم آنگاه حمد و سوره (و اگر وقت، كم بود حمد را) آهسته مي خوانيم سپس همراه با امام جماعت به ركوع مي رويم و نماز را ادامه مي دهيم (ادامه ي نماز را مي توان از آنچه كه قبلاً گفته شد به دست آورد و يا به توضيح المسائل مراجعه كرد.)

ب: امام جماعت در حال ركوع ركعت سوم يا چهارم است.

براي اقتدا كردن ابتدا نيّت مي كنيم سپس تكبيرةالاحرام را با آرامش بدن مي گوييم آنگاه به ركوع مي رويم و ذكر ركوع را نيز با آرامش مي گوييم، آن را يك ركعت به حساب مي آوريم و نماز را با امام جماعت ادامه مي دهيم. (كيفيت ادامه ي نماز مثل قسمت الف مي باشد.) [1] .



[ صفحه 107]




پاورقي

[1] تحريرالوسيله / جلد 1 / صفحه 271 و 272 / مسأله ي 6،5 و 8.


بازگشت