يكي از شب ها كه پيامبر اكرم صلي الله عليه و اله در اطاق همسرش ام السلمة استراحت كرده بود، وي از خواب بيدار شده آن حضرت را نيافت، فكر كرد شايد آن بزرگوار نزد يكي ديگر از همسرانش رفته است لذا به تعقيب آن بزرگوار از اطاقش بيرون آمد اما ديد رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و اله در گوشه اي از خانه ايستاده مشغول نماز است و دست هاي خود را بلند كرده اشك مي ريزد و با خدايش چنين راز و نياز مي كند:

خدايا! آنچه را از اعمال (و صفات پسنديده) به من عنايت كرده اي باز نگير.

خدايا! مرا مورد شماتت دشمنان و حسودان قرار مده.

خدايا! مرا به بدي هايي كه از آنها نجات داده اي باز نگردان.



[ صفحه 148]



خدايا! مرا يك چشم بر هم زدن هرگز به خودم وامگذار.

ام السلمه كه از گريه و راز و نياز آن حضرت سخت منقلب و گريان شده بود به اطاقش بازگشت وقتي آن بزرگوار به جاي خويش آمد علت گريان بودن ام السلمه را پرسيد: وي عرضه داشت: پدر و مادرم فداي تو باد چرا گريان نباشم در صورتي كه مي نگرم شما كه در پيشگاه خداوند داراي چنان مقامي مي باشي و خداوند گناهان گذشته و آينده ات را بخشيده است باز از او مي خواهي كه گرفتار ملامت دشمنان و حسودان نگردي و به بدي كه از آن خلاص شده اي بازگردانيده نشوي، و اعمال صالحه از تو گرفته نشود و يك چشم بر هم زدن به خود واگذار نگردي.

پيامبر اكرم صلي الله عليه و اله كه حق مي داد همسرش آن چنان منقلب و گريان باشد فرمود: اي ام السلمه! چگونه من (از لغزش) در امان باشم در صورتي كه خداوند چشم بر هم زدني (حضرت يونس بن متي) را به خودش واگذاشت و گرفتار شد به آنچه گرفتار گشت. [1] .

از آن جا كه انسان هر كس و در هر موقعيتي باشد باز محدود، نادان و ضعيف است و در برابر قدرت خداوند لا يزال و بي نهايت، بسيار كوچك و ناچيز است.

و لذا به او دستور داده شده كه شب و روز بارها بگويد:

(اياك نعبد و اياك نستعين): «خدايا! تو را مي پرستم و از تو كمك مي جويم.»

(اهدنا الصراط المستقيم): «ما را به راه راست راهنما فرما.»

ناگفته پيدا است كه وقتي پيامبر اكرم صلي الله عليه و اله با آن عظمت اين چنين با خدا راز و نياز كند و از او خالصانه استمداد نمايد به مراتب ما بيشتر از آن بايد از خداوند استمداد نماييم.



[ صفحه 149]



چنان كه خداوند فرمايد:

«هر كس بر خدا اعتماد كند وي او را كفايت خواهد كرد (زيرا) كه خدا امرش (بر همه جهان) نافذ است.» [2] .

و پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه و اله فرمود:

مردي كه با صداقت نيت به خدا توكل نمايد در هيچ كاري درمانده نمي شود و چگونه درمانده مي شود او كه مولايش بي نياز و بزرگ است. [3] .

عطاء بن رياح گويد: «روزي نزد عايشه رفتم پرسيدم: شگفت انگيزترين چيزي كه در عمرت از پيامبر صلي الله عليه و اله ديدي چه بود؟»

او گفت: «كارهاي پيامبر صلي الله عليه و اله همه اش شگفت انگيز بود ولي از همه عجيب تر اين كه شبي از شبها كه پيامبر صلي الله عليه و اله در خانه من بود، به استراحت پرداخت، هنوز آرام نگرفته بود از جا برخاست و لباس پوشيد و وضو گرفت و به نماز ايستاد و آن قدر در حال نماز و در جذبه خاص الهي اشك ريخت كه جلو لباسش از اشك چشمش، تر شد.

سپس سر به سجده نهاد و چنان گريست كه زمين از اشك چشمش تر شد و همچنان تا طلوع صبح منقلب و گريان بود!

هنگامي كه بلال او را به نماز خواند، پيامبر را گريان ديد، عرض كرد: چرا چنين گريانيد، شما كه مشمول لطف خدا هستيد؟

فرمود: «افلا اكون عبدا شكورا» آيا نبايد بنده شكرگزار خدا باشم؟ چرا نگريم؟ خداوند در شبي كه گذشت، آيات تكان دهنده اي بر من نازل كرده است و سپس شروع به خواندن پنج آيه (190 تا 194 سوره آل عمران) كرد و در پايان فرمود: «ويل لمن قرئها و لم يتفكر فيها» واي به حال كسي كه



[ صفحه 150]



آنها را بخواند و در آنها نينديشد. [4] .

در روايتي از حضرت علي عليه السلام نقل شده كه پيامبر خدا صلي الله عليه و اله هر گاه براي نماز شب بر مي خاست، نخست مسواك مي كرد و سپس نظري به آسمان مي افكند و اين آيات را، زمزمه مي نمود. [5] .