مقدمه ي كتاب


واژه «مسجد» و «مساجد» 28 بار در قرآن آمده و در قالب آيات مختلف مطالبي در اين مورد ذكر شده است.

درباره مسجد و اهمّيّت بناي آن احاديث فراواني از طريق اهل بيت عليهم السلام و اهل سنت رسيده است كه اهمّيّت فوق العاده اين كار را نشان مي دهد.

از پيامبر اكرم چنين نقل شده است كه فرمود: «هركس مسجدي بنا كند هر چند به اندازه لانه مرغي بوده باشد، خداوند خانه اي در بهشت براي او خواهد ساخت». [1] .

و در حديث ديگري از پيامبر نقل شده: «كسي كه چراغي در مسجدي برافروزد فرشتگان و حاملان عرش الهي مادام كه نور آن چراغ در مسجد مي تابد براي او استغفار مي كنند». [2] .

ولي امروزه آن چه بيش از پيش اهمّيّت دارد، عمران و آبادي معنوي مساجد است و به تعبير ديگر بيش از آن چه به ساختن مسجد اهمّيّت مي دهيم بايد به ساختن افرادي كه اهل مسجد و حافظان مسجد هستند اهمّيّت بدهيم.

مسجد بايد كانوني براي هرگونه حركت و جنبش سازنده اسلامي در زمينه آگاهي و بيداري مردم و پاك سازي محيط و آماده ساختن مسلمانان براي دفاع از ميراث هاي اسلام باشد.

مخصوصاً بايد توجه داشت كه مسجد مركزي براي جوانان با ايمان گردد نه اين كه تنها مركز پيرها و از كار افتاده ها باشد. و به عبارت ديگر بايد كانوني براي فعال ترين قشرهاي اجتماع باشد.

از آن جا كه اسلام دين اجتماعي و دين توحيد و هم بستگي است براي نماز جماعت اهمّيّت بسيار قايل شده است. نماز جماعت در اسلام مظهر



[ صفحه 12]



يگانگي و برادري و مهر و الفت است و بي آن كه كسي عهده دار نظم آن باشد، خود داراي روح انضباط و نظم و ترتيب است.

مسلمانان با شنيدن صداي اذان از اين سو و آن سو روانه مساجد مي شوند و چون بانك تكبير و اقامه نماز گفته شد همه همراه با صفوف منظم خود به پا مي خيزند و با هم تكبير مي گويند و آن گاه با سكوتي همراه با وقار و توجه به معناي حمد و سوره كه توسط امام جماعت خوانده مي شود گوش مي دهند. و آن گاه همه باهم گويي داراي يك روحند به ركوع و سجود مي روند، مي نشينند و بر مي خيزند و در پايان نماز به يكديگر سلام مي دهند و دست يكديگر را مي فشارند. بديهي است در يك چنين اجتماعي نفاق ها و كيـنه ها، بدبيـني ها و بدخـواهي هـا و هـم چنـين اختـلافـات طبقاتـي رخت برمي بندد و جاي خود را به مهر و صفا، برادري و برابري مي دهد.

در سرزمين هاي اسلامي مسجد به عنوان پناه گاهي براي زندگي پرآشوب و پرتلاطم شهر به شمار مي آيد. در روزهاي جمعه هزاران نفر از مسلمانان در صحن مسجد و شبستان سرپوشيده آن گرد مي آيند و به طور دسته جمعي در برابر ديوار قبله، كه به سوي مكّه مكرّمه قرار گرفته است به سجده مي پردازند. در سراسر جهان، عموم مسلمانان هم چنان كه ذرات آهن به سوي آهن ربا جذب مي گردد، به سوي اين مركز مقدس روي مي نمايند.

امروزه بزرگ ترين و نگران كننده ترين خطري كه مسلمين را تهديد مي كند تهاجم بي رحمانه فرهنگي استكبار جهاني است و تنها وسيله اي كه مي تواند جلوي اين تهاجم خصمانه را بگيرد تيري است كه از سنگر مسجد توسط معنويت مسلمانان به سوي مهاجمين شليك مي شود.

كتاب حاضر گوشه اي از آيات و روايات را بررسي كرده اهمّيّت مسجد، اين سنگر مقدس فرهنگي معنوي را بازگو مي كند. فصل هاي مختلف اين كتاب خواننده را با كاربردهاي فرهنگي، نقشه ها و توطئه هاي دشمن، دردها، درمان ها و پيشنهادها، بهداشت مساجد، مساجد معروف، مصلّي و نماز جمعه و جايگاه مهم آن و دانستني هاي گوناگون آشنا مي سازد.

اميدواريم در آينده شاهد شكوفايي بيشتر مساجد به ويژه در زمينه فرهنگي به وسيله حمايت هاي دولت و ستادهاي اقامه نماز و كانون هاي فرهنگي و هنري و ستاد عالي كانون هاي فرهنگي مساجد و انسان هاي مسئول باشيم.

جعفر شيخ الاسلام



[ صفحه 15]




پاورقي

[1] وسائل الشيعه، شيخ حر عاملي، (دار الاحيا، بيروت، 1319)، باب 8 از ابواب احكام مساجد؛ تفسير المنار، محمد رشيد رضا، چاپ قاهره، 1354، ج 10، ص213 و بحارالانوار، علامه مجلسي، بيروت، الوفا، 1403، ج 74، ص 121.

[2] تفسيرنمونه، ناصر، مكارم شيرازي، (تهران، دارالكتب الاسلاميه، 1365)، ج7، ص318 به نقل از محاسن برقي، ص 57 به نقل از كنزالعرفان، ج1، ص108.


بازگشت