يكي از رموز موفقيت انسان ها چه در بعد مادي و چه در بعد معنوي سحرخيزي است. معمولا افرادي كه اهتمام به صبح خيزي جهت انجام كار و تلاش دارند، افراد موفقي هستند. اين موفقيت بدان علت است كه صبحگاهان به خاطر سكوت و آرامش و نشاطي كه دارد آمادگي بيشتري را از لحاظ جسمي و فكري براي كار و كوشش به انسان مي بخشد. برخلاف آخر روز كه انسان خسته از كارهاي روزانه بوده و فكرش خسته است و نمي تواند درست بيانديشد. از اينرو، پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله به اين مسئله توجه نموده و سحرها را مايه بركت و موفقيت مي داند:

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: «باكروا في طلب الرزق و الحوائج، فان الغدو بركة و نجاح؛ [1] در جهت برآوردن نيازها و روزي خود صبح خيز باشيد؛ به درستي كه سحرخيزي مايه ي بركت و كاميابي است.»

و رسول خدا صلي الله عليه و آله از خداوند متعال درخواست مي كند كه صبحگاهان را براي امتش مايه ي بركت قرار دهد. راوي چنين نقل مي كند كه امام صادق عليه السلام فرمودند كه رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: «اللهم بارك لامتي في بكورها؛ خدايا،



[ صفحه 91]



بركت را براي امت من در اول صبح (صبحگاهان) قرار بده.»

دعاي پيامبر در حق امت خويش قطعا تأثير داشته و توجه امت اسلامي را به اين موضوع جلب كرده كه جديت و اهتمام به انجام كار كه نشانه ي آن سحرخيزي است موجب موفقيت مي باشد و خواب صبح انسان را از كار و تلاش مفيد باز مي دارد كه در يك روايت رسول خدا صلي الله عليه و آله به اين موضوع پرداخته و مي فرمايد: «الصبحة تمنع الرزق؛ خواب صبحگاهان مانع روزي است.» [2] .

و از اين فرمايش رسول خدا صلي الله عليه و آله معلوم مي شود كه خواب صبحگاهان باعث مي شود كه انسان به موقع سر كار حاضر نشده و يا اينكه كارها به كسان ديگري واگذار شود و يا اگر هم به كاري برسد ثمره ي كافي از آن نبرده و روزي اي كه در سايه كار و تلاش، خداوند متعال برايش مقرر فرموده بود، در اثر تنبلي و كسالت خود به آن نرسد و در همين راستا پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايد: «اذا صليتم الفجر فلا تناموا في طلب أرزقكم؛ وقتي كه نماز صبح را به جا آورديد نخوابيد و به دنبال به دست آوردن روزي هايتان باشيد.» [3] .

از اين كلام رسول خدا صلي الله عليه و آله معلوم مي شود كه صبح زود به دنبال كار رفتن باعث جلب روزي و رزق بيشتري است.

از اين رو، در حديثي ديگر آن حضرت صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: «اذا أراد أحدكم حاجة فليبكر اليها و ليسرع المشي اليها؛ هر گاه كسي از شما خواست كاري انجام دهد، بايستي صبح زود و با سرعت به طرف انجام آن حركت نمايد.» [4] .

از مجموع روايات فوق چنين استفاده مي شود كه صبحگاهان به خاطر



[ صفحه 92]



آرامش روحي و جسمي كه بعد از استراحت شبانه به انسان دست مي دهد بهترين وقت براي انجام كار و تلاش است و بركات زيادي دارد و جا دارد كه به اين فرمايشات رسول خدا صلي الله عليه و آله توجه بيشتري شود.