نافله
من نماز نافله هستم: يعني اضافه بر مقدار واجب مي باشم. [1] اگر كسي خواست مرا بپا نمايد نزد خداي تعالي، مقام معنوي
[ صفحه 147]
عظيم مي رسد و به خصوص در نيمه شب [2] كه رتبه بالايي را در پيشگاه خدا براي برپاكننده ام ايجاد مي كنم و موجب تقرب خاص بپادارنده ام در پيشگاه خداوند هستم. [3] .
شعر
نداي جاذب قد قامت طليعه ي صبح
به مرده جان دهد و عين مرهم است نماز
به شب كه سينه ما جايگاه اندوه است
اميد و ملجأ و تسكين هر غم است نماز
مگر آن كه بدون شناخت خداوند و فقط براساس عادت خوانده شوند. [4] .
[ صفحه 148]
من نافله ام و مي گويم نماز واجب يوميه كه فقط 17 ركعت است حداقل ارتباط با خداوند است و بسياري از مؤمنان كه عاشق خداوند هستند تعداد واجب را در جهت بندگي و سپاسگزاري خود از خداوند كم مي دانند و همچنين مايل به اظهار عشق و تعظيم بيشتر به درگاه خالق آسمانها و زمين مي باشند. لذا مرا نيز برگزار مي كنند و من موجب تقرب و نورانيتي بسيار بالا براي برگزاركننده ام خواهم بود؛ زيرا واجبات را غالبا از روي خوف و يا از روي خوف و عشق انجام مي دهند و اما مرا كه (از مستحبات) هستم فقط از روي حب و عشق انجام مي دهند.
من نافله ام: من حال مسافر را مي دانم كه قدري تشويش و اضطراب دارد، در صبح و ظهر و عصر به سراغ مسافر نمي آيم و او را به حال خود و آزاد مي گذارم.
پس اگر خواست، مرا در شب بپا بدارد [5] «خداوند اجر او را دو چندان خواهد داد».
پاورقي
[1] «فسبحان الله حين تمسون و حين تصبحون و له الحمد في السموات و الارض و عشيا و حين تطهرون هنگام عصر و صبح تسبيح و تنزيه از خداوند است و او در آسمانها و زمين تسبيح و تحميد مي شود و همچنين شامگاه و ظهر...» (روم، 17).
[2] و من الليل فسبحه (ق، 40)... واذكر اسم ربك و تبتل اليه تبتيلا (مزمل، 8)
توضيح: از پيامبر سؤال شد چگونه بر شما درود بفرستيم. فرمود: بگوييد: اللهم صل علي محمد و آل محمد كما صليت علي ابراهيم و آل ابراهيم.
شايسته است در اين اعصار كه منتظر ظهور و فرج آل محمد هستيم از دعاي فرج آل محمد برخوردار باشيم.
[3] و من الليل فتهجد به نافلة لك عسي ان يبعثك ربك مقاما محمودا. (اسرا، 82)
بسياري از واجبات مثل نماز و روزه و حج و زكوة واجب، نافله و مستحبي نيز دارند و نماز نافله شب بر پيامبر واجب بود، ولو در حد سه ركعت آخر نماز شب و بر امت مستحب است، ولي بسيار تأكيد شده و مي تواند موجب اخلاص و ساخته شدن نمازگزار شود؛ زيرا نيمه شب وقت بسيار خوبي براي بازگشت به خود و به خداوند است و روايات فراواني درباره نماز شب، وارد شده است. آنها كه نماز شب مي خوانند اگر خداي نكرده از روي جهالت از حرام پرهيز نكنند مخصوصا از مال حرام، هيچ اجري از نافله خود نمي برند. اما اگر وظايف لازم خود را بجا آورند و نوافل را هم در كنار آنها انجام دهند «نور علي نور شده» و در قيامت بسيار غني هستند.
[4] نافله ها غير از نماز وتر دو ركعتي هستند.
دو ركعت قبل از نماز صبح و هشت ركعت قبل از نماز ظهر (بعد از شروع اذان) و هشت ركعت هم قبل از نماز عصر. دو ركعت بعد از نماز مغرب و دو ركعت بعد از نماز عشا و يازده ركعت نيمه شب (يعني پنج دو ركعت و يك ركعت و مستحب است در اين نماز يك ركعتي قبل از ركوع، قنوت بخوانند و اگر حال دارند هفتاد مرتبه استغفار نموده و العفو را زياد بگويند و اگر سيصد مرتبه «العفو» بگويند بهتر است و چند مؤمن را دعاي خير كنند. و اگر چهل مؤمن نام برده شوند، بهتر است و شايسته است هفت بار بگويند «هذا مقام العائذ بك من النار؛ اين جايگاه فردي است كه از آتش به تو پناه مي برد» اگر وقت براي نماز شب كم بود شايسته است فقط سه ركعت آخر، يعني شفع و وتر را قبل از طلوع فجر بخوانند ولو اين كه نيمي از ركعت آخر (وتر) بعد از طلوع فجر واقع شود، مگر آن كه مانع شركت در نماز جماعت باشد.
[5] براي مسافر نافله ظهر و عصر مستحب نيست، ولي در صورتي كه بر او سخت نباشد مستحب است نافله صبح، مغرب و عشا را بخواند بخصوص دو ركعت نشسته نافله عشا.