اولين اجلاس سراسري نماز

مشهد مقدس 1370



[ صفحه 7]



بسم الله الرحمن الرحيم

تشكيل مجمعي از صاحب نظران براي «اقامه ي نماز»، يكي از شايسته ترين و ضروري ترين كارهايي است كه بايد در جمهوري اسلامي صورت مي گرفت. زيرا برپاداشتن نماز، نخستين ثمره و نشانه ي حكومت صالحان است و در رتبه ي بعد از آن است كه نوبت به «زكاة» به مثابه ي تنظيم مالي جامعه و ريشه كن كردن فقر، و نيز «امر به معروف و نهي از منكر» يعني سوق دادن به نيكي ها و بازداشتن از بديها مي رسد.

«الّذين َ اِن مَكَّناهُم فِي الاَرضِ اَقامُوا اَلـصَّلوةَ وَ آتـَـوُا الـزَّكاةَ وَ اَمَرُوا بِالمَعرُوفِ وَ نَهَوْْا عَنِ المُنكَر...» اقامه ي نماز فقط اين نيست كه صالحان، خود نماز بگزارند. اين چيزي نيست كه بر تشكيل حكومت الهي متوقف باشد بلكه بايد اين ستون دين در جامعه به پا داشته شود و همه كس با رازها و اشاره هاي آن، آشنا و از بركات آن برخوردار گردند.



[ صفحه 8]



درخشش معنويت و صفاي ذكر الهي، همه ي آفاق جامعه را روشن و مصفا كند و تن ها و جان ها با هم به نماز بشتابند و در پناه آن طمأنينه و استحكام يابند.

نماز، ركن اصلي دين است و بايد اصلي ترين جايگاه را در زندگي مردم داشته باشد. حيات طيّبه انسان، در سايه ي حاكميّت دين خدا، وقتي حاصل خواهد شد كه انسان ها دل خود را با ياد خدا زنده نگهدارند و به كمك آن بتوانند با همه ي جاذبه هاي شرّ و فساد مبارزه كنند و همه ي بتها را بشكنند، و دست تطاول همه ي شيطان هاي دروني و بروني را از وجود خود قطع كنند. اين ذكر و حضور دائمي فقط به بركت نماز حاصل مي شود و نماز در حقيقت، پشتوانه ي مستحكم و ذخيره ي تمام نشدني در مبارزه اي است كه آدمي با شيطان نفس خود كه او را به پستي و زبوني مي كشد، و شيطان هاي قدرت كه با زر و زور، او را وادار به ذلّت و تسليم مي كنند، هميشه و در همه حال دارد. هيچ وسيله اي مستحكم تر و دائمي تر از نماز براي ارتباط ميان انسان با خدا نيست: مبتدي ترين انسانها، رابطه ي خود با خدا را به وسيله ي نماز آغاز مي كنند. برجسته ترين اولياء خدا نيز، بهشت خلوت انس خود با محبوب را در نماز مي جويند.

اين گنجينه ي ذكر و راز را هرگز پاياني نيست و هر كه با آن بيشتر آشنا شود، جلوه و درخشش بيشتري در آن مي يابد.

كلمات و اذكار نماز، هر يك خلاصه اي است كه به بخشي از معارف دين اشاره مي كند و به طور مكرر و پي درپي آن را



[ صفحه 9]



به ياد نمازگزار مي آورد. نمازي كه با تدبّر در معاني و بدون سهو و غفلت گزارده شود، انسان را روز به روز با معارف الهي آشناتر و به آن دلبسته تر مي سازد.

نورانيّت نماز، و رازها و رمزهاي آن و درسهايي كه در آن گنجانيده شده، و اثر آن در ساختن فرد و جامعه ، چندان نيست كه بشود در مقالي كوتاه از آن سخن گفت، بلكه چنان نيست كه بي خبري چون من بتواند از اعماق آن خبري آورد.

آنچه من با قلم قاصر و معرفت ناچيز خود مي گويم آن است كه مردم ما و جامعه ي ما، و به خصوص جوانان ما كه اكنون بار امانت سنگيني را بر دوش گرفته اند بايد نماز را منبع قدرتي لايزال بدانند، و در برابر جبهه ي فساد و بي عدالتي و كجروي كه امروز بشريت را تهديد مي كند، از نماز و ياد خدا نيرو بگيرند. ميدان مبارزه اي كه امروز پيش روي ماست، ما را به تكيه گاه مستحكم ذكر خدا و اميد و اعتماد به او، بيش از هميشه و بيش از همه، محتاج مي سازد، و نماز آن سرچشمه ي جوشاني است كه اين اميد و اعتماد و قدرت معنوي را به ما مي بخشد.

نمازِ با حضور و با توجه، نمازي كه از ياد و ذكر، سرشار است، نمازي كه آدمي در آن با خداي خود سخن مي گويد و به او دل مي سپارد، نمازي كه والاترين معارف اسلام را پيوسته به انسان مي آموزد؛ چنين نمازي انسان را از پوچي و بي هدفي و ضعف مي رهاند و افق زندگي را در چشمش



[ صفحه 10]



روشن مي سازد و به او همّت و اراده و هدف مي بخشد و دل او را از ميل به كجروي و گناه و پستي نجات مي دهد. از اين رو است كه نماز در همه ي حالات، حتي در ميدان نبرد و در سخت ترين آزمايش هاي زندگي، اولويت خود را از دست نمي دهد. انسان هميشه به نماز محتاج است و در عرصه هاي خطر، محتاجتر.

حقيقت آن است كه در كار معرفي نماز كوتاهي هاي زيادي شده است و نتيجه آنكه نماز هنوز جايگاه شايسته ي خود را، حتي در نظام اسلامي ما، به دست نياورده است.

اين مسؤوليت سنگين ، بر دوش دانشوران و آشنايان به معارف اسلامي است كه نماز را به همه ، به خصوص به نسل جوان بهتر بشناسانند؛ از كودك دبستاني تا پژوهشگر دوره هاي عالي ، هر يك فراخور ذهن و معرفت خود، مي توانند در راه شناختن نماز و رازهاي آن قدم هايي بردارند و با ناشناخته هايي آشنا شوند، حتي عرفاي بزرگ نيز براي سالكان وادي معرفت، اسرار الصلوة نوشته و آموخته اند؛ يعني اعماق اين اقيانوس همچنان ناشناخته و پيمودني است. در جامعه ي ما فصل مهمي بايد در معرفي نماز در همه ي سطوح گشوده شود. رسانه ها و به خصوص صدا و سيما با شيوه هاي گوناگون، نماز را معرفي و يادآوري كنند. همه جا و هميشه در راديو و تلويزيون، نماز در اولويت گذاشته شود و شوق ايمان و عطش ياد خدا در دلها پديد آيد. در كلاسهاي دروس ديني مدارس و



[ صفحه 11]



دانشگاهها، درس نماز جايگاه خود را بازيابد و سخنان سنجيده و افكار بلند در بازشناسي نماز فراهم و در معرض ذهن و دل دانشجويان و دانش آموزان گذاشته شود.

فلسفه ي نماز و تحليل رازها و رمزهاي آن با زبان هنر، در معرض ديد همگان قرار گيرد تا هر كس به قدر ظرفيت خود از آن متمتّع گردد. كتابها و جزوه ها در سطوح مختلف و از ديدگاه هاي گوناگون به وسيله ي محقّقان و عالمان به سلك تحرير درآيد و مايه ي كارهاي هنري و ادبي گردد.

فصلي نيز بايد براي آسان كردن انجام نماز گشوده شود:

در همه ي مراكز عمومي، مدارس، دانشگاهها، كارخانه ها، سربازخانه ها، فرودگاهها، ايستگاههاي قطار، ادارات دولتي و امثال آن، جايگاههاي مناسبي براي نماز پيش بيني شود. مساجد و نمازخانه ها پاكيزه و مرتب و رغبت انگيز باشد. نماز در وقت فضيلت و به جماعت گزارده شود. در هر محيطي، برجستگان و بزرگان آن بر ديگران پيشقدم شوند و عملاً اعتنا به نماز را به ديگران بياموزند. و خلاصه در همه جا حركت به سمت نماز و شتافتن به نماز محسوس باشد.

با اين مقدمات، به خواست خداوند متعال و با توجهات و ادعيه ي زاكيه ي حضرت ولي الله الأعظم (روحي فداه)، كشور و جامعه ي ما به هدف هاي والاي نماز نزديك مي شود و از بركات آن بهره مي گيرد.



[ صفحه 12]



در پايان لازم مي دانم از فراهم آورندگان اين مجمع و همه ي كساني كه با وقوف بر اهميّت نماز، در راه اقامه ي آن تلاش مي كنند، مخصوصاً از جناب حجة الإسلام آقاي قرائتي كه دلسوزانه و عاشقانه در اين راه گام بر مي دارند، صميمانه تشكر كنم و قبول حضرت حق تعالي را براي اين كوششهاي مخلصانه، مسئلت نمايم.

والسلام عليكم و رحمة الله

سيدعلي خامنه اي

16 / 7 / 1370



[ صفحه 13]